زمین شناسی اقتصادی
علیرضا الماسی؛ قاسم نباتیان؛ امیر مهدوی؛ چیولی لی
چکیده
ذخایر مس پورفیری ماهرآباد و خوپیک در ائوسن بالایی (39-37 میلیون سال) در بلوک لوت رخ داده‌اند. همه آنها با سنگ‌های حدواسط (غالبا مونزونیت) همراه‌اند. ذخایر پورفیری رابطه نزدیکی با ماگماهای اکسیدان دارند. فوگاسیته اکسیژن (fO2) یک فاکتور کلیدی کنترل‌کننده تشکیل ذخایر مس پورفیری است. ترکیبات عنصر اصلی و عناصر کمیاب دانه‌های زیرکن مربوط ...
بیشتر
ذخایر مس پورفیری ماهرآباد و خوپیک در ائوسن بالایی (39-37 میلیون سال) در بلوک لوت رخ داده‌اند. همه آنها با سنگ‌های حدواسط (غالبا مونزونیت) همراه‌اند. ذخایر پورفیری رابطه نزدیکی با ماگماهای اکسیدان دارند. فوگاسیته اکسیژن (fO2) یک فاکتور کلیدی کنترل‌کننده تشکیل ذخایر مس پورفیری است. ترکیبات عنصر اصلی و عناصر کمیاب دانه‌های زیرکن مربوط به چند توده مونزونیت کانه‌دار در اندیس‌های مس پورفیری ماهرآباد و خوپیک اندازه گیری شد. دانه‌های زیرکن نسبت‌های Ce4+/Ce3+ متوسط تا کم با بازه ای از 19 تا 610 و میانگین 155 نشان می‌دهند. مقادیر میانگین فوگاسیته اکسیژن (logfO2) ماگماهای کانه‌دار ماهرآباد و خوپیک، بازه 2/3-FMQ ∆ تا 3/1-FMQ ∆ با میانگین 2/2-FMQ ∆، دلالت بر تشکیل در شرایط اکسیداسیونی متوسط (بین بافرهای Ni-NiO (NNO) و فایالیت- مگنتیت-کوارتز (FMQ)، اما زیر بافر مگنتیت-هماتیت(HM)، که نشان دهنده شرایط فرااکسایش است،) دارد، که برای تشکیل ذخایر پورفیری ایده‌آل نیست. این حالت با ژئوشیمی و داده‌های ایزوتوپی استرانسیوم سنگ‌کل، و با عدم رخداد کانی‌های فوق اکسیدان مانند هماتیت و ویژگی آداکیتی ضعیف سنگ‌های هر دو ذخیره که بدلیل فاکتورهای دخیل در منشا ماگما مانند نوع سنگ و درصد ذوب بخشی (احتمالا پریدوتیت با میزان دخالت کم تیغه فرورانش) است، حمایت می‌شود.
امیر مهدوی؛ ابراهیم راستاد؛ محبوبه حسینی برزی
چکیده
رخداد مس مارکشه در شمال‌باختر راور و در حاشیه جنوب‌‌باختر بلوک طبس واقع شده است. واحد‌های سنگی دربرگیرنده این رخداد شامل لایه‌های سرخ (Redbed)سازندگره‌دو به سن ژوراسیک-کرتاسه است که در محدوده‌ای به طول بیش از 400 کیلومترگسترش یافته است. این لایه‌ها شامل تناوبی از ماسه‌سنگ، کنگلومرا و سیلتستون سرخ اکسیدان (هماتیت‌دار) است ...
بیشتر
رخداد مس مارکشه در شمال‌باختر راور و در حاشیه جنوب‌‌باختر بلوک طبس واقع شده است. واحد‌های سنگی دربرگیرنده این رخداد شامل لایه‌های سرخ (Redbed)سازندگره‌دو به سن ژوراسیک-کرتاسه است که در محدوده‌ای به طول بیش از 400 کیلومترگسترش یافته است. این لایه‌ها شامل تناوبی از ماسه‌سنگ، کنگلومرا و سیلتستون سرخ اکسیدان (هماتیت‌دار) است که در بخشهایی احیایی شدهاند. کانهزایی در افقهای احیایی و در ارتباط با کانالهای دیرینه(Paleochannel) رخ داده است. در محدوده رخداد مس مارکشه، دو افق اصلی احیایی و 4 زیرافق قابل تشخیص است که هر یک، از سه پهنه قرمز اکسیدان (Red Zone)، پهنه شسته شده (Bleached Zone) و پهنه احیایی کانهزایی شده (Mineralized Zone) تشکیل شدهاند. با توجه به ویژگیهای رخداد مس مارکشه مانند سنگشناسی، ژئومتری عدسی و وابسته به لایه، گسترش ناحیهای، ساخت و بافت جانشینی و دانهپراکنده، کانی‌شناسی ساده، وجود آثار و بقایای گیاهی و تمرکز کانهزایی مـس در ارتبـاط با آن، این رخداد مارکشـه را میتوان یک رخـداد مس با میزبان رسوبی و از نوع Redbed type sediment-hosted
copper deposit در نظر گرفت که کمی پس از دیاژنز اولیه (Early diagenesis) و تشکیل سنگ میزبان و قبل از تدفین ژرفی تشکیل شده است.
