سنگ شناسی
نجلا ساکی؛ قاسم قربانی
چکیده
منطقه مورد مطالعه در شمال طرود، در جنوب شاهرود و در شمال شرق زون ساختاری ایران مرکزی واقع است. دایکهای بازالتی فراوانی در این منطقه به داخل سنگهای آتشفشانی ائوسن نفوذ نموده و حاوی انکلاوهای گابرویی فراوانی نیز هستند. پلاژیوکلاز (بایتونیت-آنورتیت)، آمفیبول (کلسیک، پارگازیت و مگنزیوهاستینگزیت) و پیروکسن (کلسیک، دیوپسید-اوژیت) ...
بیشتر
منطقه مورد مطالعه در شمال طرود، در جنوب شاهرود و در شمال شرق زون ساختاری ایران مرکزی واقع است. دایکهای بازالتی فراوانی در این منطقه به داخل سنگهای آتشفشانی ائوسن نفوذ نموده و حاوی انکلاوهای گابرویی فراوانی نیز هستند. پلاژیوکلاز (بایتونیت-آنورتیت)، آمفیبول (کلسیک، پارگازیت و مگنزیوهاستینگزیت) و پیروکسن (کلسیک، دیوپسید-اوژیت) از کانیهای شاخص این سنگها هستند. با توجه به شیمی کانیها، ماهیت سازنده این سنگها عمدتاً سابآلکالن و فوگاسیته اکسیژن طی تشکیل و تبلور آنها بالا بوده است. دماسنجیهای انجام گرفته در این سنگها بیانگر دماهای توقف تبادل و تعادل نهایی کانیها در دماهای ºC1200-1100 برای پیروکسن و ºC 888-825 برای آمفیبول بوده است. محاسبه ژئوبارومتری این سنگها با استفاده از میزان آلومینیم کل آمفیبول در سنگهای بازالتی میزبان، دایکهای بازالتی و انکلاوها به ترتیب بین 51/8 تا 21/9 کیلوبار (عمق 30 تا 33 کیلومتر)، 41/7 تا 16/9 کیلوبار (عمق 27 تا 33 کیلومتر) و 84/6 تا 46/7 کیلو بار (عمق 25 تا 27 کیلومتر) برآورد میشود. ویژگیهای شیمی کانیهای سنگهای مورد مطالعه در نمودارهای مختلف، تشابهات ترکیبی قوی را نشان میدهد و بیانگر آن است که منشأ آنها یکسان و به احتمال زیاد مخزن ماگمایی سنگهای بازالتی مورد مطالعه در اعماق 33 تا 25 کیلومتری پوسته تحتانی بوده است.