سنگ شناسی
بهمن رحیم زاده
چکیده
مخروطهای اسکوری از بارزترین بخشهای آتشفشانهای کواترنری خاور کردستان هستند. در بررسی سنگنگاری این واحدها کانیهای اصلی به ترتیب فراوانی شامل الیوین، پیروکسن، پلاژیوکلاز و بیوتیت با بافت غالب حبابدار و شیشهای است. در این مطالعه فرایند تشکیل و رشد حبابها در طی فوران واحدهای اسکوری آتشفشانهای منطقه با استفاده ...
بیشتر
مخروطهای اسکوری از بارزترین بخشهای آتشفشانهای کواترنری خاور کردستان هستند. در بررسی سنگنگاری این واحدها کانیهای اصلی به ترتیب فراوانی شامل الیوین، پیروکسن، پلاژیوکلاز و بیوتیت با بافت غالب حبابدار و شیشهای است. در این مطالعه فرایند تشکیل و رشد حبابها در طی فوران واحدهای اسکوری آتشفشانهای منطقه با استفاده از روش توزیع اندازه حبابها و با استفاده از محاسبه فراوانی، سهم حجمی، مدلسازی سهبعدی، هستهبندی و رشد حبابها مورد بررسی قرار گرفته است. در 8 نمونه انتخابی از مخروطهای مختلف تعداد 3623 حباب ترسیم و شمارش شدند که سهم حجمی حبابها از 40 تا 85 درصد متفاوت است. با استفاده از تصویر دوبعدی حبابها شکل سهبعدی آنها بازسازی و با هم مقایسه شدهاند. بیشترین جمعیت حبابها در 4 نمونه دارای شکل کروی یا نزدیک به کروی و برای چهار نمونه دیگر بیضوری است. کشیدهترین بیضوی در بین تمامی حبابها نسبت قطرهای 2:8/1:3 (S:I:L) دارد که تقریباً یک بیضوی پهن است. راستای قطر Lهمان راستای عمود بر سطح است که کمترین فشار به ماگما وارد میشود و حباب قادر به رشد چند برابری در آن راستا شده است. وجود 2 تا 5 قله در نمودار توزیع فراوانی اندازه حبابها، نشاندهنده رخدادهای هستهزایی مجزاست که توزیع پلیمدال، نمایی و توانی را برای حبابهای موجود در اسکوریهای خاور کردستان پیشنهاد میکند. به ترتیب از نسل اول تا نسل آخر نمونهها چگالی هستهبندی افزایش و رشد حبابها کاهش مییابد. تکرار رخداد تشکیل حبابها در مقیاس ماکروسکوپی تا میکروسکپی و SEM، همچنین مدل هستهبندی و رشد آنها پدیده فراکتال را پیشنهاد میدهد.
بهمن رحیمزاده؛ فریبرز مسعودی؛ شیما رنجبر
چکیده
اسکوریها یکی از مواد آذرآواری سازنده آتشفشان دماوند هستند.کانیهای اصلی موجود در واحد اسکوری بهترتیب فراوانی شامل پلاژیوکلاز، پیروکسن و الیوین است. در این مطالعه، فرایند تشکیل حبابها در هنگامفوران اسکوریهای آتشفشان دماوند با استفاده از روش توزیع اندازه حبابها و با محاسبه فراوانی، سهم حجمی، مدلسازی سه بعدی، هستهبندی ...
بیشتر
اسکوریها یکی از مواد آذرآواری سازنده آتشفشان دماوند هستند.کانیهای اصلی موجود در واحد اسکوری بهترتیب فراوانی شامل پلاژیوکلاز، پیروکسن و الیوین است. در این مطالعه، فرایند تشکیل حبابها در هنگامفوران اسکوریهای آتشفشان دماوند با استفاده از روش توزیع اندازه حبابها و با محاسبه فراوانی، سهم حجمی، مدلسازی سه بعدی، هستهبندی و رشد حبابها مورد بررسی قرار گرفته است. حبابها در سه بعد عمود بر هم (X, Y, Z) از سنگ اسکوری منطقه به طور کمی اندازهگیری و نتایج ابعاد مختلف با یکدیگر مقایسه شدند. در مجموع در سه بعد 16830 حباب (X=7357, Y=5385, Z=4088) رسم و شمارش شد.سهم حجمی حبابها در سه بعد بهترتیب(X=47.21, Y=40.27,Z=40.01)درصد محاسبه شد. شکل سهبعدی حبابها با استفاده از محاسبه سه قطر عمود بر هم بازسازی شد. بهترین میانگین نسبت ابعاد برای هر وجه برابر با (X=1:1:4,Y=Z=1:1:3.4) اندازهگیری شد و شکل رسم شده در هر 3 وجه یک بیضویگون است که طول قطر کشیده آن (L) تقریبا" 4 برابر دو قطر دیگر (I, S) است. راستای L همان راستای عمود بر سطح است که کمترین فشار به ماگما وارد میشود و حبابها توانایی رشد 4 برابری را در آن راستا داشتهاند. وجود سه قله در نمودار پراکندگی فراوانی اندازه حبابها، نشاندهنده سه رخداد هستهزایی مجزاست(F1, F2, F3) که توزیع پلیمدال تا نمایی را برای حبابهای موجود در اسکوریهای دماوند پیشنهاد میکند.در آتشفشان دماوند سه نسل حباب در سه رخداد هستهزایی تشکیل شده است که به ترتیب از نسل اول تا سوم چگالی هستهبندی افزایش و رشد حبابها کاهش یافته است. شکل این سه نسل حباب در سه وجه اسکوری دماوند همانند است و نسبت میانگین 1:1:3.7 دارد که یک شکل بیضیگون است. نسل اول حبابها در آشیانه ماگمایی و نسل دوم در هنگام صعود ماگماتشکیل شدهاند. نسل سوم ممکن است در میان حبابهای بزرگتر پیشین و یا در آخرین مرحله بیرونریزی ماگما از دودکش آتشفشانی تشکیل شده باشد.