زمین ساخت
امیر شفیعی بافتی
چکیده
رادون یک گاز بیاثر رادیو اکتیو است بهترین محلها برای انباشته شدن رادون در آبهای زیرزمینی، محلهای فعال ژئودینامیک، گسلهای پیسنگی عمیق و شکستگیها هستند، در این نوشتار هدف بررسی ارتباط میزان غلظت گاز رادون با فعالیتهای زمینساختی گسلش فعال میباشد. گسل جرجافک با طولی نزدیک به 160 کیلومتر با روندی شمال غرب- جنوب شرق در جنوب ...
بیشتر
رادون یک گاز بیاثر رادیو اکتیو است بهترین محلها برای انباشته شدن رادون در آبهای زیرزمینی، محلهای فعال ژئودینامیک، گسلهای پیسنگی عمیق و شکستگیها هستند، در این نوشتار هدف بررسی ارتباط میزان غلظت گاز رادون با فعالیتهای زمینساختی گسلش فعال میباشد. گسل جرجافک با طولی نزدیک به 160 کیلومتر با روندی شمال غرب- جنوب شرق در جنوب ایران مرکزی قرار گرفته است. این گسل سیماهای ریخت زمینساختی فعال از خود نشان میدهد پراکندگی مراکز لرزهای رشته کوه داوران نشان از لرزه خیزی پایین منطقه دارد. علاوه بر این مطلب، تمرکز معدود رخدادها در قسمت جنوبی این رشته کوه و توزیع غیر یکسان و عدم روند مشخص از ویژگیهای لرزهای آن میباشند. جهت اندازه گیری غلظت گاز رادون در منابع آب منتهی به گسل جرجافک، 35 ایستگاه برای نمونه برداری مناسب تشخیص داده شد و نمونه برداریها در دو نوبت انجام شد.بالاترین و پایینترین میزان غلظت اندازهگیری شده در مرحله اول به ترتیب با مقادیر 53183 و 138 بکرل در مترمکعب متعلق به ایستگاههای 13 و 3 و 8 و در مرحله دوم بالاترین و پایینترین میزان غلظت به ترتیب با مقادیر 56233 و 169 بکرل در متر مکعب متعلق به ایستگاه های 29 و 25 میباشند. مقایسه غلظت در هر ایستگاه و انطباق آن با فعالیتهای لرزهای نشان میدهد که در مکانهایی که فعالیت های لرزهای بالاتر میباشد میزان غلظت گاز رادون در این مناطق نیز بالاتر میباشد. لذا مناطق دارای غلظت بالای گاز رادون، دارای پتانسیل حرکتی بیشتر و احتمال بیشتر برای رخداد زلزله را دارا میباشند.
امیر شفیعی بافتی؛ محسن پورکرمانی؛ مهران آرین؛ منوچهر قرشی
چکیده
رودخانهها به عنوان یکی از مهمترین ابزارهای شناسایی حرکات فرایشی یک منطقه شناخته میشوند. رشتهکوه داوران حد فاصل شهرهای زرند و رفسنجان، از سوی شمال محدود به گسل جرجافک است. این گسل با طول 160 کیلومتر به دو صورت قابل ردیابی است، در نیمه شمال باختر با طولی نزدیک به 100 کیلومتر مرز میان کوه و دشت را میسازد و در 60 کیلومتر جنوب خاور بهصورت ...
بیشتر
رودخانهها به عنوان یکی از مهمترین ابزارهای شناسایی حرکات فرایشی یک منطقه شناخته میشوند. رشتهکوه داوران حد فاصل شهرهای زرند و رفسنجان، از سوی شمال محدود به گسل جرجافک است. این گسل با طول 160 کیلومتر به دو صورت قابل ردیابی است، در نیمه شمال باختر با طولی نزدیک به 100 کیلومتر مرز میان کوه و دشت را میسازد و در 60 کیلومتر جنوب خاور بهصورت درون کوهستانی در میآید. در نیمه شمال باختر، راندگی واحدهای سنگی پیش از نئوژن به روی واحدهای نئوژن- کواترنر نشان از فعالیتهای جوان این گسل دارد، در صورتی که هیچگونه اثری از فعالیت لرزهای روی این گسل ثبت نشده است. به منظور بررسی حرکات فرایشی این گسل، مطالعات ریختزمینساختی رودخانههای جاری در این رشتهکوه و منتهی به گسل جرجافک انجام شد. برپایه این مطالعات، مقادیر پیچوخم رودخانه برای 21 رودخانه محاسبه و مقدار میانگین 11/1 برای آنها بهدست آمد که حرکات فرایشی با نرخ کم را برای این گسل بهدست می دهد. میانگین شاخص شیب رودخانه، برابر 5/165 برای 15 رودخانه اصلی این رشتهکوه بهدست آمد که نرخ فرایش کم را برای این گسل تأیید میکند. مقادیر شاخص v برای 7 رودخانه مقادیر کمتر از 1 را نشان داده که ناشی از حرکات فرایشی است. با تهیه مقاطع طولی 7 رودخانه یادشده، کوژی نیمرخهای یادشده به همراه اثرات دندانهای ناشی از تغییرات سنگشناسی سنگ بستر آشکار شد. بهگونهای که بالاترین کوژی وابسته به رودخانه شماره 5 است که در میانه نیمه شمالی گسل قرار دارد. از این مطالعات مشخص شد که مقادیر فعالیت فرایشی در پایانههای این نیمه، فعالیتی با نرخ کم و در بخش میانی آن و در نزدیکی روستای حصن مقدار بیشتر و تا حد متوسط دارد.