فهیمه کوزهکولانی؛ محمد رهگشای؛ هادی شفائی مقدم
چکیده
تودههای نفوذی جنوب باختر سلماس شامل سنگهای حدواسط- مافیک و اسیدی، در مرز پهنههای سنندج- سیرجان و کمربند ماگمایی ارومیه- دختر در شمال باختر ایران رخنمون دارند. سنگهای مافیک- حدواسط دارای ترکیب متادیوریت و متاگابرو و کهنترین تودههای نفوذی منطقه هستند. سنگهای اسیدی ترکیب متاگرانیت تا متاگرانودیوریت دارند. این تودههای ...
بیشتر
تودههای نفوذی جنوب باختر سلماس شامل سنگهای حدواسط- مافیک و اسیدی، در مرز پهنههای سنندج- سیرجان و کمربند ماگمایی ارومیه- دختر در شمال باختر ایران رخنمون دارند. سنگهای مافیک- حدواسط دارای ترکیب متادیوریت و متاگابرو و کهنترین تودههای نفوذی منطقه هستند. سنگهای اسیدی ترکیب متاگرانیت تا متاگرانودیوریت دارند. این تودههای نفوذی درون مجموعهای از سنگهای آتشفشانی- رسوبی دگرگون شده با سن پرکامبرین نفوذ کردهاند. سنسنجی به روش U-Pb روی کانی زیرکن نمونههای متاگرانیت و متاگرانودیوریتی این مجموعه دگرگون شده، دامنه سنی از 4/2±567 میلیون سال تا7/2±565 میلیون سال (اواخر نئوپروتروزوئیک-کامبرین) را نشان میدهد. زیرکنها دارای هستههای کهن موروثی هستند. نتایج ایزوتوپ Hf (به همراه سن مدل) زیرکنهای این سنگها نشان میدهد که ماگمای تشکیلدهنده آنها اولیه (Juvenile) نیست بلکه حاصل واکنش با پوسته قارهای قدیمی به سن مزوپروتروزوییک است. مقدارδ18O زیرکنها احتمالاً نشاندهنده تبلور زیرکنها از ماگمایی است که با مواد پوستهای ترکیب شده است. تودههای نفوذی جنوب باختر سلماس، با سنگهای متاگرانیتی و گنیسی درون پیسنگ ایران که در ایران مرکزی، پهنه سنندج- سیرجان و پهنه البرز رخنمون یافتهاند، از دید زمانی همسن هستند. همه این سنگهای گسترش یافته موجود در پیسنگ، نشاندهنده بقایای فعالیت ماگمایی به سن نئوپروتروزوییک- کامبرین در امتداد حاشیه شمالی گندوانا هستند.
منیژه اسدپور؛ ثریا هویس؛ سید محمد پورمعافی
چکیده
مجموعه نفوذی قرهباغ شامل سنگهای مافیکی، دیوریتی و اسیدی، بخشی از پایانیترین پهنه سنندج - سیرجان در شمال باختر ایران و بخشی از کمربند کوهزایی زاگرس است. این مجموعه درون سنگهای دگرگونی منسوب به پرکامبرین نفوذ کرده است. سنسنجی به روش U-Pb در زیرکنهای یک نمونه لویکوگرانیتی سن Ma 8/3 ± 6/558 را مشخص کرده است. در هسته برخی دانههای ...
بیشتر
مجموعه نفوذی قرهباغ شامل سنگهای مافیکی، دیوریتی و اسیدی، بخشی از پایانیترین پهنه سنندج - سیرجان در شمال باختر ایران و بخشی از کمربند کوهزایی زاگرس است. این مجموعه درون سنگهای دگرگونی منسوب به پرکامبرین نفوذ کرده است. سنسنجی به روش U-Pb در زیرکنهای یک نمونه لویکوگرانیتی سن Ma 8/3 ± 6/558 را مشخص کرده است. در هسته برخی دانههای زیرکن این نمونه، سنهای خیلی کهن تا حد Ma2400 اندازهگیری شدهاند. این هستههای خیلی کهن، بخشهای باقیمانده از سنگهای اولیه هستند. میتوان چنین دریافت کرد که پیسنگ منطقه، کهنتر از فعالیت درونی (پلوتونیسم) پرکامبرین است و شاید بتوان آن را همانند پیسنگ پان آفریقا در ایران مرکزی دانست. سنهای بهدست آمده روی 5 نمونه گابروییMa 3/1 ± 0/300 تا Ma3/1 ± 5/301، 2 نمونه دیوریتی Ma5/1 ± 7/300 و 1 نمونه مونزوگرانیتی Ma 7/1 ± 7/300 است. سن 1 نمونه آلکالیگرانیت که به صورت آپوفیز درون گابروها وجود دارد Ma 2/2 ± 4/303 است. این سنها یکسان است و میتوان چنین دریافت که حاصل از یک رویداد زمینشناسی در اواخر پالئوزوییک بودهاند. از بررسی دادههای ژئوشیمی، منشأ گوشتهای برای سنگهای مافیکی قابل استنباط است. ماگمای مافیکی حرارت بسیار بالایی داشته است، بهگونهایکه گرمای ناشی از آن سبب ذوب پوسته زیرین و تشکیل ماگمای اسیدی آلکالیگرانیتی همزمان با نفوذ آن شده است. این سنها، حضور فعالیت درونی پالئوزوییک بالایی را در شمالیترین بخش پهنه سنندج– سیرجان اثبات میکند. میتوان چنین استنباط کرد که این همان زمان شروع باز شدن نئوتتیس در ایران است.