لیلی فتحیان؛ فرهاد آلیانی؛ علی اکبر بهاری فر؛ محمد حسین زرین کوب
چکیده
تودههای گرانیتوئیدی غرب زنجان با سن پرکامبرین در شمالغربی زون ساختاری ایران مرکزی واقع شدهاند. بر اساس مشاهدات صحرایی و مطالعات میکروسکوپی توده های مورد مطالعه از گرانودیوریت ، مونزوگرانیت و تونالیت- ترونجمیت تشکیل شدهاند. تونالیت- ترونجمیتها ،از نوع I با ماهیت کالکآلکالن و پرآلومین (سن 13±576 میلیون سال) هستند که بر اساس ...
بیشتر
تودههای گرانیتوئیدی غرب زنجان با سن پرکامبرین در شمالغربی زون ساختاری ایران مرکزی واقع شدهاند. بر اساس مشاهدات صحرایی و مطالعات میکروسکوپی توده های مورد مطالعه از گرانودیوریت ، مونزوگرانیت و تونالیت- ترونجمیت تشکیل شدهاند. تونالیت- ترونجمیتها ،از نوع I با ماهیت کالکآلکالن و پرآلومین (سن 13±576 میلیون سال) هستند که بر اساس مطالعات ایزوتوپی Sr-Nd ( 87Sr/86Sr و ɛNd اولیه، به ترتیب با مقادیر0.710544و -7.01 )، و ژئوشیمی عناصر اصلی و کمیاب، حاصل ذوب پوسته آمفیبولیتی هستند که خود از ذوب پوسته مافیک ضخیم شده یا بازالتهای زیر صفحهای (در ناحیه پایداری پلاژیوکلاز) در اعماق و فشار پایین در کمانهای حاشیه فعال قارهای تشکیل شدهاند. مونزوگرانیتهای مورد مطالعه، از نوع S با ماهیت پرآلومین و کالکآلکالن هستند که در محدوده برخوردی قرار میگیرند. این سنگها از ذوب سنگهای پوستهای (با خاستگاه سنگهای پلیتی غنی از پلاژیوکلاز) تشکیل شدهاند. گرانودیوریتها از نوع I با ماهیت کالکآلکالن و پرآلومین ضعیف(سن 27± 548 میلیون سال) هستند که بر اساس مطالعات ایزوتوپی (نسبت 87Sr/86Sr بالای 0.705و مقادیر منفی ɛNd) و دادههای ژئوشیمیایی، حاصل ذوب بخشی پروتولیت پوسته قاره ای زیرین- میانی در نتیجه ضخیم شدگی و کوتاه شدگی ناشی از برخورد قاره- قاره میباشند. با توجه به موقعیت جغرافیایی تودههای گرانیتوئیدی ماهنشان و سن واحدهای تشکیل دهنده آنها به نظر میرسد که این سنگها روی حاشیه فعال قارهای ناشی از همگرایی ایران مرکزی و البرز- آذربایجان با صفحه عربی در طول پرکامبرین شکل گرفته باشند.
محسن چکنی مقدم؛ زهرا طهماسبی؛ احمد احمدی خلجی
چکیده
منطقه مورد مطالعه در شمال تا شمال غرب شهرستان رابر در استان کرمان قرار دارد و جزئی از کمربند ماگمایی ارومیه-دختر محسوب می شود. در این منطقه تودههای نفوذی متعددی با ترکیب غالب دیوریت، گرانودیوریت و گرانیت در واحدهای آتشفشانی رخنمون دارد. سنگ-های مورد مطالعه بر اساس ویژگی های ژئوشیمیایی به دو گروه تقسیم بندی شده اند: 1) گرانیتوئیدهای ...
بیشتر
منطقه مورد مطالعه در شمال تا شمال غرب شهرستان رابر در استان کرمان قرار دارد و جزئی از کمربند ماگمایی ارومیه-دختر محسوب می شود. در این منطقه تودههای نفوذی متعددی با ترکیب غالب دیوریت، گرانودیوریت و گرانیت در واحدهای آتشفشانی رخنمون دارد. سنگ-های مورد مطالعه بر اساس ویژگی های ژئوشیمیایی به دو گروه تقسیم بندی شده اند: 1) گرانیتوئیدهای آداکیتی که با میزان سیلیس (78/66-49/61 درصد وزنی)، Al2O3 (74/17 – 72/15 درصد وزنی)، Sr (ppm 602 -374)، Sr/Y (53-34) و نسبت (La/Yb)N بین 88/16-35/8 و مقادیر اندک Y مشخص میشوند. 2) گرانیتوئیدهای کالکآلکالن که مهمترین خصوصیات آنها عبارتند از: میزان سیلیس (32/72-07/63 درصدوزنی)، نسبتهای پایین Sr/Y (22/13-83/3)، مقادیر بالای Y ( ppm6/31-7/21) و Yb ( ppm26/3-29/2)، میزان Sr کمتر بین ppm 297-119 و نسبت 13/11-02/3 = (La/Yb)N پایینتر نسبت به گروه آداکیتها با آنومالی منفی Eu [(Eu/Eu*)N= (ave. 0.49)]. سنگ-های آداکیتی احتمالاً از پوسته زیرین مافیک (آمفیبولیت گارنتدار) همراه با گارنت + روتیل ± پلاژیوکلاز بعنوان فازهای باقیمانده در محل منبع در عمقی بیشتر از 50 کیلومتر تشکیل شدهاند و گروه کالکآلکالن نیز احتمالاً در اعماق نزدیکتر به سطح زمین نسبت به آداکیتها در پوسته میانی-زیرین با ترکیب سنگی غالب آمفیبولیت تشکیل شدهاند. بررسی نسبتهای ایزوتوپی اولیه (704871/0 - 705195/087Sr/ 86 Sr ( و تغییرات Nd ἑ از 44/1+ تا 19/3 + همراه با تغییرات سیلیس، نشانگر تأثیر آشکار آلایش پوستهای در تکوین ماگمای سازنده این سنگهاست.
بهناز حسینی؛ مریم محمدی سیانی؛ احمدرضا احمدی
چکیده
فعالیت آتشفشانی کواترنر در دره الموت در سه مرحله انجام پذیرفته است که گدازههای آن روی رسوبات سرخ نئوژن گسترده شده است. این سنگهای آتشفشانی با ترکیب حدواسط و با میزان SiO2 48/55 تا 88/61 درصد از نوع هورنبلند تراکیآندزیت هستند. نمودار عناصر خاکی کمیاب این سنگها دارای شیب تند در بخش LREE و MREE [(N(La/Ho)] در حدود 85 و شیب به نسبت کم در بخش HREE [N(Ho/Lu)] ...
بیشتر
فعالیت آتشفشانی کواترنر در دره الموت در سه مرحله انجام پذیرفته است که گدازههای آن روی رسوبات سرخ نئوژن گسترده شده است. این سنگهای آتشفشانی با ترکیب حدواسط و با میزان SiO2 48/55 تا 88/61 درصد از نوع هورنبلند تراکیآندزیت هستند. نمودار عناصر خاکی کمیاب این سنگها دارای شیب تند در بخش LREE و MREE [(N(La/Ho)] در حدود 85 و شیب به نسبت کم در بخش HREE [N(Ho/Lu)] در حدود 3/1 است. در الگوی عناصر ناسازگار (اسپایدر دیاگرام) عناصر متحرک (LILE) در مقایسه با عناصر خاکی کمیاب سبک (LREE) غنیشدگی چندانی نشان نمیدهند. همچنین عناصر نامتحرک Nb و Ta در مقایسه با عناصر خاکی کمیاب سبک مجاور خود تهیشدگی کمی دارند. این سنگها با مقایر زیاد Sr/Y (140 تا 205) و La/Yb (113 تا 142) و K2O/Na2O 7/0 تا 9/0 از نوع سنگهای آداکیتی پتاسیک (C-Type adakite) به شمار میروند. بر پایه ویژگیهای ژئوشیمیایی، ذوب بخشی پوسته زیرین قارهای در رخساره اکلوژیت و با حضور گسترده گارنت عامل ایجاد این گدازههای آتشفشانی است. ذوب بخشی پوسته زیرین قارهای در اثر افزایش ستبرای پوسته و احتمالاً در اثر فازهای کوهزایی پایان سنوزوییک و بهویژه فاز کوهزایی پاسادنین است.