حبیب اله قاسمی؛ مجتبی گراوند؛ ناصر حافظی مقدس
چکیده
در این مقاله، نقش مجموعه دگرگونی گرگان به عنوان منبع زمینزادی فلزات سنگین، در خاکهای نواحی جنوبی گرگان و کردکوی، مورد بررسی قرار گرفته است. به همین دلیل، برخی از پارامترهای مهم شیمیایی خاک از قبیل pH, EC و CEC، و همچنین غلظت فلزات سنگین در 14 نمونه خاک و 6 نمونه سنگ بررسی و تفسیر شده است. برای این هدف، ضریب غنی شدگی، شاخص زمینانباشتگی، ...
بیشتر
در این مقاله، نقش مجموعه دگرگونی گرگان به عنوان منبع زمینزادی فلزات سنگین، در خاکهای نواحی جنوبی گرگان و کردکوی، مورد بررسی قرار گرفته است. به همین دلیل، برخی از پارامترهای مهم شیمیایی خاک از قبیل pH, EC و CEC، و همچنین غلظت فلزات سنگین در 14 نمونه خاک و 6 نمونه سنگ بررسی و تفسیر شده است. برای این هدف، ضریب غنی شدگی، شاخص زمینانباشتگی، ضریب آلودگی و درجه آلودگی خاک به عناصر As، Cd، Co، Cr، Cu، Mn، Mo، Pb، V و Fe، مورد مطالعه قرار گرفته است. از روشهای آماری چندمتغیره، شامل همبستگی پیرسون، آنالیز خوشهای و تحلیل مؤلفه اصلی برای بررسی همبستگیها و روابط پاراژنزی استفاده شده است. نتایجنشان میدهند که مقدار میانگین آهن (80503 پیپیام) بالاتر از حد بیشینه مجاز (پیپیام 70000) و نزدیک به حد آستانه (پیپیام 100000) است. همچنین، مقدار میانگین وانادیم (165 پیپیام) نیز بالاتر از حد بیشینه مجاز (150 پیپیام) ولی بسیار کمتر از حد آستانه (450 پیپیام) میباشد. مقادیر میانگین کروم، نیکل، کبالت و مس در حد مقادیر زمینه و مقادیر سرب، آرسنیک، مولیبدن و کادمیم، کمتر از مقادیر زمینه هستند. محاسبه ضریب غنیشدگی نشان میدهد که آرسنیک و آهن در خاک این مناطق از غنیشدگی متوسط برخوردارند. آهن با شاخص زمینانباشتگی 14/0، غیرآلاینده تا اندکی آلاینده بهشمار میرود. افزون بر این، ضرایب آلودگی آهن، وانادیم و کبالت در حد پایین بوده و در مجموع، خاک این مناطق از نظر کیفیت زیستمحیطی در گروه مناطق فاقد آلودگی یا با آلودگی بسیار ضعیف، طبقهبندی میشود. نتایج حاصل از تحلیلهای آماری دادههای فلزات سنگین نشان میدهند که غلظت این عناصر در خاکهای مشتق از شیستهای پلیتی بهویژه در دره توسکستان در حد کمترین میزان و در خاکهای مشتق از سنگهای با ترکیب بازیک نظیر دره ناهارخوران، در حد بیشترین میزان است. این نتایج، بیانگر منشأ طبیعی زمینزادی فلزات سنگین و نقش ترکیب شیمیایی سنگهای مجموعه دگرگونی گرگان در ورود آنها به خاکهای منطقه است.
محمد حسین آدابی؛ رخشنده عباسی؛ هرمز قلاوند
چکیده
در این بررسی ژئوشیمی و محیط رسوبی سازند داریان با سن کرتاسه پیشین (آپتین- آلبین) در برش سطح الارضی تاقدیس کوه سیاه و مقطع تحت الارضی چاه شماره 1 سبزپوشان مورد بررسی قرار گرفت. بر اساس بررسیهای سنگنگاری 12 ریزرخساره مربوط به 5 کمربند رخسارهای میانکشندی (Intertidal)، لاگون (Lagoon)، پشتههای ماسهای (Shoal)، دریای باز کم ژرفا (Shallow open marine) و دریای ...
بیشتر
در این بررسی ژئوشیمی و محیط رسوبی سازند داریان با سن کرتاسه پیشین (آپتین- آلبین) در برش سطح الارضی تاقدیس کوه سیاه و مقطع تحت الارضی چاه شماره 1 سبزپوشان مورد بررسی قرار گرفت. بر اساس بررسیهای سنگنگاری 12 ریزرخساره مربوط به 5 کمربند رخسارهای میانکشندی (Intertidal)، لاگون (Lagoon)، پشتههای ماسهای (Shoal)، دریای باز کم ژرفا (Shallow open marine) و دریای باز ژرف (Deep open marine) شناسایی شد. الگوی ریزرخسارههای دیده شده نشانگر نهشته شدن این توالی بر روی یک سکوی کربناتی از نوع رمپ است. رسم مقادیر عنصری عناصر اصلی (Ca, Mg) و فرعی (Sr, Mn, Na, Fe) و ایزوتوپی اکسیژن 18 و کربن 13 بیانگر آن است که فرایندهای دیاژنزی بهطور چیره تدفینی کربناتهای این سازند را در یک محیط نیمه بسته تا نیمه باز تحت تأثیر قرار داده است. بر اساس بررسیهای سنگنگاری فرایندهای مهم دیاژنزی سازند داریان شامل سیمانی شدن، تراکم فیزیکی و شیمیایی فرایندهای جانشینی مانند پیریتی شدن و سیلیسی شدن است. تخلخلهای دیده شده در این مقاطع، ثانویه و از انواع حفرهای، شکستگی و کانالی هستند. دمای تشکیل این سنگآهکها بر اساس سنگینترین ایزوتوپ اکسیژن در حدود 5/28 درجه سانتیگراد برآورد شده است.
مریم عبدی؛ مجید قادری؛ نعمت اله رشیدنژاد عمران؛ علی نجفی
چکیده
در جنوبباختری شازند، دو مورد کانهزایی رگهای تنگستن- مس در محدودههای نظامآباد و دهحسین مشخص شده است. رگههای گرمابی کوارتز- تورمالین کانهدار، سنگهای میزبان متفاوتی (گرانیتبیوتیتی و ماسهسنگ کمدگرگونه) دارند. با توجه به شباهت فلزات کانهساز (تنگستن- مس- قلع- سرب- روی) در دو محدوده دهحسین و نظامآباد، ...
بیشتر
در جنوبباختری شازند، دو مورد کانهزایی رگهای تنگستن- مس در محدودههای نظامآباد و دهحسین مشخص شده است. رگههای گرمابی کوارتز- تورمالین کانهدار، سنگهای میزبان متفاوتی (گرانیتبیوتیتی و ماسهسنگ کمدگرگونه) دارند. با توجه به شباهت فلزات کانهساز (تنگستن- مس- قلع- سرب- روی) در دو محدوده دهحسین و نظامآباد، یکسان بودن کانیشناسی رگهها (کوارتز-تورمالین نوع دراویت) و مشابهت الگوی تغییرات REE در این دو محدوده، میتوان نتیجه گرفت که رگههای کانهدار دهحسین و نظامآباد، یک منشأ دارند؛ یعنی هنگامیکه فاز سیال حاوی بور در منطقه فعال بوده است، موجب کانهسازی نوع رگههای کوارتز-تورمالیندار در منطقه شده است. همچنین با توجه به بیبار بودن تودههای نفوذی موجود در منطقه و دیگر شواهد کانیشناسی- ژئوشیمیایی بهدست آمده در این پژوهش، میتوان نتیجه گرفت که تنگستن و دیگر عناصر فلزی در رگههای کانهدار نظامآباد و دهحسین، منشأ رسوبی/ دگرگونه دارند