چینه شناسی و فسیل شناسی
نصراله عباسی؛ صفورا شاکری؛ جواد ربانی
چکیده
در رخنمونی از بخش زیرین سازند سرخ بالایی (میوسن میانی-پسین) در شمال شهر آوج، واقع در استان قزوین و به ستبرای 135 متر، مجموعهای از ردپاهای خرطومداران (فیلها) یافت شد. این ردپاها به صورت فرورفته در سطح بالایی رسوب حفظ شدهاند و به شکل اثری گرد با حاشیه صاف تا برجسته یا با انباشتی از رسوب در بخش پیشانی رد پاها میباشند. در برخی از ردها ...
بیشتر
در رخنمونی از بخش زیرین سازند سرخ بالایی (میوسن میانی-پسین) در شمال شهر آوج، واقع در استان قزوین و به ستبرای 135 متر، مجموعهای از ردپاهای خرطومداران (فیلها) یافت شد. این ردپاها به صورت فرورفته در سطح بالایی رسوب حفظ شدهاند و به شکل اثری گرد با حاشیه صاف تا برجسته یا با انباشتی از رسوب در بخش پیشانی رد پاها میباشند. در برخی از ردها اثر پنج انگشت نیز قابل مشاهده است. در بیشتر لایهها ردپاها به تعداد زیاد برجای ماندهاند که نشان دهنده حرکت گلهای فیلها هستند. این ردپاها از دیدگاه ایکنوتاکسونومیک اثرجنس و اثرگونه Proboscipeda enigmatica تشخیص داده شدند. ردپاها در دو گروه اندازهای کوچک (cm 15) و بزرگ (cm 25) بوده و براساس روابط هندسی (ژئومتریک) بلندی شانه فیلهای بزرگ 140 تا 170 سانتیمتر و افراد کوچک 76 تا 106 سانتیمتر برآورد شد. با توجه به گزارشهای در دسترس از سنگواره استخوان فیلهای میوسن در ایران و همچنین الگوی پراکنش خرطومداران در این زمان، به گمان فزون جنس Choerolophodon Schlesinger, 1917 از خانواده Gomphotheriidae کاندید اصلی اثرساز ردپاهای آوج بوده است. به همراه این ردپاها آثار شنای کروکودیلها و ماهیان نیز یافت شدند که در حوضچههای کمژرفای آن زمان زندگی میکردهاند.
راضیه محمدی؛ محمد هاشم امامی؛ منصور وثوقی عابدینی
چکیده
منطقه مورد مطالعه در حدود 230 کیلومتری جنوب باختری تهران قرار گرفته است. مطالعات زمینشناسی بر روی این منطقه حاکی از وجود تودههای نفوذی بازیک به سن احتمالی میوسن و گدازههایی با طیف ترکیبی اسیدی تا بازیک به سن اولیگومیوسن است. سنگهای نفوذی به طور عمده ترکیب گابرویی داشته و گدازهها را داسیت- ریوداسیت، آندزیت، تراکی ...
بیشتر
منطقه مورد مطالعه در حدود 230 کیلومتری جنوب باختری تهران قرار گرفته است. مطالعات زمینشناسی بر روی این منطقه حاکی از وجود تودههای نفوذی بازیک به سن احتمالی میوسن و گدازههایی با طیف ترکیبی اسیدی تا بازیک به سن اولیگومیوسن است. سنگهای نفوذی به طور عمده ترکیب گابرویی داشته و گدازهها را داسیت- ریوداسیت، آندزیت، تراکی آندزیت، هورنبلند آندزیت، آندزیت بازالتی و تراکی بازالت تشکیل میدهد سنگهای نفوذی بیشتر ماهیت قلیایی و گدازهها کم و بیش ماهیت کلسیمی- قلیایی را نشان میدهند. در مطالعات ژئوشیمیایی ایزوتوپی گدازههای آندزیتی منطقه در محدوده ترکیب کل زمین قرار میگیرند، اما به نظر میرسد سنگهای گوشتهای ضمن استقرار در پوسته (بویژه پوسته قارهای بالایی) با آن دچار آلودگی شده است. ترکیب BSE به طرف غنیشدگی از نسبت 87Sr/86Sr جابهجا شده است که نمونهای از سنگها چنین وضعیتی را نشان میدهد. نمودارهای عنکبوتی مربوط به عناصر کمیاب نشان میدهد که جایگاه زمینساختی تودههای نفوذی منطقه با محیط زمینساختی کششی مطابقت مینمایند. این در حالی است که گدازهها دارای نمودارهای عنکبوتی با روند یکنواختی نبوده و به مناطق فرورانش شباهت بیشتری دارند. این مسئله بیانگر آن است که تودههای نفوذی منطقه مورد مطالعه با سنگهای آتشفشانی بخش جنوبی آن تفاوت ژنتیکی دارد.