زمین ساخت
محمدامیر علیمی
چکیده
این مقاله نتایج یک مطالعه میدانی را با هدف توصیف و تفسیر منشأ شبکه رگه‌ای در جنوب بیرجند ارائه می‌دهد. در مجاورت افیولیت بیرجند در خاور ایران، رخساره فلیشی پالئوسن – ائوسن در ناحیه پیش‌بوم بیرجند و همزمان با کوهزایی آلپی (لارامید) نهشته شده است. واحد ماسه‌سنگی این رخساره در برگیرنده دو دسته رگه کوارتزیتی راست‌گوشه است. دسته ...
بیشتر
این مقاله نتایج یک مطالعه میدانی را با هدف توصیف و تفسیر منشأ شبکه رگه‌ای در جنوب بیرجند ارائه می‌دهد. در مجاورت افیولیت بیرجند در خاور ایران، رخساره فلیشی پالئوسن – ائوسن در ناحیه پیش‌بوم بیرجند و همزمان با کوهزایی آلپی (لارامید) نهشته شده است. واحد ماسه‌سنگی این رخساره در برگیرنده دو دسته رگه کوارتزیتی راست‌گوشه است. دسته رگه 1 با امتداد N310-340، به موازات پیشانی کوهستان باقران و دسته رگه 2 (N215-240) عمود بر آن تشکیل شده است. بازسازی تنش دیرین در پالئوسن-ائوسن، جهت فشارش ناحیهای را N240 نشان می‌دهد که عمود بر پیشانی کوهستان باقران است. از لحاظ ساختاری، برای ایجاد رگههای راست‌گوشه میبایست σ1 عمود بر لایه‌بندی و σ1 و σ1 افقی باشند. این وضعیت در ائوسن میانی – الیگوسن ایجاد شده است. کششهای پس از برخوردی این دوره باعث کاهش فشار ناحیهای در منطقه گردید. در نتیجه تنش اصلی بیشینه (σ1) به وضعیت قائم تغییر یافت و تنش میانی (σ2) موازی فشار کوهزایی قرار گرفت. در این شرایط بازشدگیهای کششی (حالت I) راست‌گوشه در نتیجه وارونگی محلی تنش و فشار سیال در رخساره فلیشی تشکیل شدند و در فازهای بعدی دگرشکلی، دسته رگه 1 در راستای دسته رگه 2 متحمل برش چپبر شدند.
محمدرضا بخشی محبی؛ علی اصغر مریدی فریمانی؛ رضا معزینسب
چکیده
در منطقه نصرت‌آباد در 105 کیلومتری شمال باختر زاهدان کنگلومرایی با سن الیگو- میوسن قرار دارد که از واحدهای سنگ‌چینهنگاری حوضه فلیشی خاور ایران است. رسوبات این کنگلومرا، رودخانهای از نوع بریده بریده بوده که با یک دگرشیبی با زاویه تقریباً 30 درجه روی نهشته‌های ماسه سنگی- شیلی ائوسن قرارگرفته است. ضخامت اندازه‌گیری شده از این واحد ...
بیشتر
در منطقه نصرت‌آباد در 105 کیلومتری شمال باختر زاهدان کنگلومرایی با سن الیگو- میوسن قرار دارد که از واحدهای سنگ‌چینهنگاری حوضه فلیشی خاور ایران است. رسوبات این کنگلومرا، رودخانهای از نوع بریده بریده بوده که با یک دگرشیبی با زاویه تقریباً 30 درجه روی نهشته‌های ماسه سنگی- شیلی ائوسن قرارگرفته است. ضخامت اندازه‌گیری شده از این واحد 2650 متر بده و اندازه قطعات و قلوه‌های این کنگلومرا، درشت، متوسط و ریزدانه و اغلب با میان‌لایههای ماسه‌سنگی، سیلتستونی و مادستونی همراه است. شواهد صحرایی همچون ایمبریکاسیون، لایه‌بندی مورب، مسطح و عدسی‌شکل و ساخت‌های کنده شده و پر شده منشأ رودخانهای این کنگلومرا را اثبات میکنند. با توجه به نوع جنس قلوه‌های این کنگلومرا و عدم تجانس آنها با رخساره‌های فلیشی سوچر زون سیستان، به نظر می‌رسد این واحد کنگلومرایی عمدتاً از سمت باختر (حاشیه لوت) تغذیه شده است. فسیل‌های موجود در قلوه‌های آهکی این کنگلومرا غالباً از خانواده‌های اربیتولین، آلوئولین، نومولیت، ملیولیده و … هستند. با توجه به محتویات فسیلی قلوهها، سن این کنگلومرا از ائوسن جوانتر است. از طرفی چون توسط کنگلومرای پلیوسن- پلیوستوسن پوشیده میشود، می‌توان سن این کنگلومرا را الیگو- میوسن در نظر گرفت.
