راضیه اکبری جونوش؛ منوچهر قرشی؛ حسنعلی بابایی؛ محمد نخعی؛ محسن پورکرمانی
چکیده
با توجه به خشکسالی های اخیر در دنیا، اکتشاف منابع آب زیرزمینی امری بسیار ضروری است. این طرح تحقیقاتی با توجه به قرارگیری کشور ایران در محدوده خطر خشکسالی به مطالعه آبهای کارستی میپردازد. محدوده مطالعاتی در این پژوهش در مرکز کشور ایران، استان سمنان، شهرستان شاهرود، بخش بسطام قرار دارد. عوامل متعددی در پدیده کارسـتی شـدن و تشکیل ...
بیشتر
با توجه به خشکسالی های اخیر در دنیا، اکتشاف منابع آب زیرزمینی امری بسیار ضروری است. این طرح تحقیقاتی با توجه به قرارگیری کشور ایران در محدوده خطر خشکسالی به مطالعه آبهای کارستی میپردازد. محدوده مطالعاتی در این پژوهش در مرکز کشور ایران، استان سمنان، شهرستان شاهرود، بخش بسطام قرار دارد. عوامل متعددی در پدیده کارسـتی شـدن و تشکیل منابع آب در سـازندهای کربناته حائز اهمیت هستند، که از مهمترین آنها میتوان به سنگشناسـی، توپوگرافی، اقلیم، ژئومورفولوژی و هیدروژئولوژی اشـاره کرد. در این پژوهش نقش عوامل ساختاری در توسعه منابع آب کارستی در استان سمنان مورد بررسی قرار گرفته است .بدین منظور ابتدا لایههای اطلاعاتی مربوط به هر عامل تهیه شد. برای مثال عناصر تکتونیکی، شـامل نقشههای تراکم خطوارهها، تراکم طول گسلها، تراکم محل تقاطع گسلها، فاصله از گسلها با استفاده از نقشـههای زمینشناسی و پردازش تصاویر ماهوارهای است. لایههای اطلاعاتی در محیط سـامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS)، نرمافزار Expert Choice و روش های زمینآماری (geostatistics)، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. در این پژوهش از روش های نوین تصمیمگیریهای چندمعیاره (AHP; analytic hierarchy process) و (Fuzzy AHP; Fuzzy analytic hierarchy process) در مطالعات منابع آب کارستی استفاده شد.
حامد مرادی؛ حسن محسنی؛ مجید معینی نجفآبادی؛ رضا بهبهانی
چکیده
انتقال رسوب از راه فرایندهای مختلفی صورت میگیرد و بررسی منشأ آنها اهمیت ویژهای دارد. در پژوهش حاضر از رسوبات سطحی منطقه استان سمنان و شمال خاوری اصفهان (خور و بیابانک) برای بررسی و احتمال انتقال توسط باد نمونهبرداری صورت گرفته است. برای بررسیهای ژئوشیمیایی 43 نمونه رسوب سطحی جمعآوری شد. نمونهها در آزمایشگاه سازمان زمینشناسی ...
بیشتر
انتقال رسوب از راه فرایندهای مختلفی صورت میگیرد و بررسی منشأ آنها اهمیت ویژهای دارد. در پژوهش حاضر از رسوبات سطحی منطقه استان سمنان و شمال خاوری اصفهان (خور و بیابانک) برای بررسی و احتمال انتقال توسط باد نمونهبرداری صورت گرفته است. برای بررسیهای ژئوشیمیایی 43 نمونه رسوب سطحی جمعآوری شد. نمونهها در آزمایشگاه سازمان زمینشناسی به روش (ICP) تجزیه شدند. پس از انچام آزمایش دادههای پرت حذف و برای اطمینان از درستی این امر، تجزیه مقایسهای میانگینها (آزمون تی مستقل (Independent – sample T Test)) میان عناصر مورد مطالعه به کار گرفته شد. برای اطمینان از ارتباط میان عناصر از تحلیل مؤلفه اصلی، تحلیل همبستگی (یا ضریب همبستگی)، تحلیل خوشهای، تحلیل عاملی و جعبه واریمکس استفاده شد. در منطقه استان سمنان عناصر Zn, V, Ti, Sn, Sc ,P, Ni, Mn, Cu, Cr, Co, Cd, Ba, As همبستگی خوبی دارند. قرارگیری این عناصر در یک گروه فاکتور آماری خاستگاه یکسان آنها را نشان میدهد و در ارتباط با فرایندهای زمینزاد و واحدهای سنگی رخنمون یافته منطقه مانند آتشفشانیهای متوسط تا بازیک هیالوکلاستیک، آندزیت، بازالت و توف برش در پیرامون منطقه مورد مطالعه است. در منطقه خور و بیابانک عناصر V, Ti, Sn, Sc, Pb, P, Ni, Mn, Cu, Cr, Co, Cd و Zn همبستگی خوبی نشان میدهند که احتمالاً بیانگر خاستگاه آنها از سنگهای الترامافیک دگرسان شده پروتروزوییک تا پالئوزوییک پیشین انارک- خور است. وجود عاملهای مثبت در مناطق مورد مطالعه در گروه 1، 3 و 4 ردهبندی عناصر میتواند تحت تأثیر سازندهای زمینشناسی منطقه باشد که بیشتر نقش عامل زمینزا دارد و گروه 3 از یک سو تحت تأثیر سازندهای زمینشناسی منطقه و از سوی دیگر تحت تأثیر فعالیتهای انسانی یا فعالیتهای کشاورزی باشد که نقش عامل زمینزا و انسانزا نامیده میشود.