مریم آق‌اتابای
چکیده
استان گلستان در یکی از پهنه‌های لرزه‌خیز دنیا قرار دارد که رخداد زمین‌لرزه‌های تاریخی و دستگاهی بسیار نشان از فعالیت بالای لرزه‌خیزی آن دارد. بنابراین، مطالعه لرزه‌خیزی این استان با استفاده از روش‌های گوناگون لازم و ضروری است. در این پژوهش از ابزارهای فرکتالی و چندفرکتالی برای مطالعه کمی الگوی زمین‌لرزه‌های استان گلستان ...
بیشتر
استان گلستان در یکی از پهنه‌های لرزه‌خیز دنیا قرار دارد که رخداد زمین‌لرزه‌های تاریخی و دستگاهی بسیار نشان از فعالیت بالای لرزه‌خیزی آن دارد. بنابراین، مطالعه لرزه‌خیزی این استان با استفاده از روش‌های گوناگون لازم و ضروری است. در این پژوهش از ابزارهای فرکتالی و چندفرکتالی برای مطالعه کمی الگوی زمین‌لرزه‌های استان گلستان استفاده شد. برای این منظور با به‌کارگیری روش‌های انتگرال همبستگی و روش جرم ثابت، بعد همبستگی (D2)، ابعاد عمومی چندفرکتالی(Dq) و طیف f(αq) زمین‌لرزه‌ها به‌دست آمد. تجزیه و تحلیل مراکز سطحی زمین‌لرزه‌های استان گلستان نشان داد که پراکندگی آنها دارای دو محدوده مقیاسی با دو الگوی متفاوت است و سازوکاری که الگوی زمین‌لرزه‌ها را در این دو مقیاس کنترل می‌کند با یکدیگر تفاوت دارد. به‌نظر می‌رسد مقیاس کوتاه توسط جابه‌جایی روی گسل‌ها و شکستگی‌های کوچک کنترل می‌شود که سبب شده است تا بعد همبستگی پراکندگی مکانی زمین‌لرزه‌ها زیاد (84/1) و ساختار چندفرکتالی آنها نیز بسیار ناهمگن شود. ولی پراکندگی زمین‌لرزه‌ها در مقیاس بزرگ‌تر بیشتر در کنترل روندهای ساختاری چیره در آمده که سبب‌شده است تا بعد همبستگی پراکندگی آنها تقریبا" خطی و ساختار چندفرکتالی همگن‌تر شود.
ناصر حافظی‌مقدس؛ غلامعباس کاظمی؛ حمید رضا امیری مقدم؛ رضا سنچولی؛ فاطمه سادات حجازی‌نژاد
چکیده
معادن زغال‌سنگ اولنگ در حوضه آبریز قره‌چای در فاصله130 -100 کیلومتری از گرگان و در 20 کیلومتری جنوب رامیان قرار دارند. در مطالعه حاضر اثرات زیست محیطی این معادن در منطقه شامل آلودگی منابع آب و خاک، ناپایداری‌های دامنه‌ها و نیز فرسایش بستر رودخانه مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفته است. برای ارزیابی اثر زهاب معادن و آلودگی‌های سطحی، ...
بیشتر
معادن زغال‌سنگ اولنگ در حوضه آبریز قره‌چای در فاصله130 -100 کیلومتری از گرگان و در 20 کیلومتری جنوب رامیان قرار دارند. در مطالعه حاضر اثرات زیست محیطی این معادن در منطقه شامل آلودگی منابع آب و خاک، ناپایداری‌های دامنه‌ها و نیز فرسایش بستر رودخانه مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفته است. برای ارزیابی اثر زهاب معادن و آلودگی‌های سطحی، 34 نمونه آب در دو فصل بهار و تابستان از زهاب تونل‌ها و همچنین از بالا دست و پایین دست محل ورودی زهاب به آبراهه‌ها برداشت و تجزیه‌های کیفی انجام شد. نتایج نشان داد که زهاب معادن باعث افزایش شوری و مواد آلی آبراهه‌ها شده اما تغییر قابل توجهی در میزان فلزات سنگین و دیگر پارامترها ایجاد نکرده است. از بین نمونه‌ها بیشترین آلودگی، مربوط به آبراهه‌های مجاور باطله‌های معدنی است. به عبارت دیگر دفن و پوشش نامناسب باطله‌های معدنی با توجه به گستردگی که در منطقه دارند، عامل اصلی آلودگی منابع آب و خاک در این منطقه است. برای ارزیابی اثرات معدن‌کاری بر ناپایداری دامنه‌ها، لغزش‌های منطقه برداشت و به نقشه درآمده و دلایل رخداد آنها بررسی شد. نتایج بررسی‌های به عمل آمده، نشان می‌دهد که فراوانی لغزش‌ها در محدودهای معدنی بیشتر است و عامل انسانی در کنار عوامل ذاتی و طبیعی مانند زمین‌شناسی، اقلیم و آب‌شناسی در رخداد لغزش‌ها نقش داشته است.
