امیر برزگری؛ منوچهری قرشی؛ حمید نظری؛ محمد علی شکری؛ محسن پورکرمانی
چکیده
سامانه گسلی آستارا با روند تقریبی شمالی- جنوبی در مرز خاوری کوه‌های تالش با دریای کاسپین قرار گرفته است و فعالیت لرزه‌ای احتمالی آن اثر سترگی بر گستره شمالی استان گیلان وارد خواهد کرد. این سامانه گسلی یکی از گسلهای پی سنگی ایران است که نقش بسیار مهمی در کوه‌های تالش و فرونشست حوضه کاسپین جنوبی دارد. به نظر می‌رسد که این سامانه گسلی ...
بیشتر
سامانه گسلی آستارا با روند تقریبی شمالی- جنوبی در مرز خاوری کوه‌های تالش با دریای کاسپین قرار گرفته است و فعالیت لرزه‌ای احتمالی آن اثر سترگی بر گستره شمالی استان گیلان وارد خواهد کرد. این سامانه گسلی یکی از گسلهای پی سنگی ایران است که نقش بسیار مهمی در کوه‌های تالش و فرونشست حوضه کاسپین جنوبی دارد. به نظر می‌رسد که این سامانه گسلی مسبب زمین‌لرزه‌های دستگاهی با بزرگای متوسط تا بالا شده است، که می‌توان به زمین‌لرزه 16 آپریل 1913 با بزرگای 1/5، 11 ژوئیه 1970 با بزرگای امواج حجمی 2/5 و 4 نوامبر 1978 با بزرگای امواج سطحی 6 اشاره کرد. در ارتباط با زمین‌لرزه‌های تاریخی این سامانه گسلی اطلاعات چندانی در دسترس نیست ولی می‌توان زمین‌لرزه‌های تاریخی در سال‌های 1709 و 1713 رشت را مرتبط با فعالیت این سامانه گسلی دانست. وجود زمین‌لرزه‌های منتسب به فعالیت لرزه‌ایی این سامانه از یک سو و نبود داده‌های لرزه‌ای مهم مانند دوره بازگشت زمین‌لرزه، نرخ فعالیت و نرخ لغزش از سوی دیگر، فعالیت لرزه‌ای آینده این گسل را با ابهام همراه ساخته است. هدف از این پژوهش ارزیابی دوره بازگشت زمین‌لرزه در سامانه گسلی آستارا است. به این منظور از دو رابطه مقدماتی گوتنبرگ- ریشتر و توزیع پایانی کیکو- سلوول استفاده شده است. نتایج حاصل از روش گوتنبرگ- ریشتر نشان‌دهنده رخداد لرزه‌ای با بزرگای امواج سطحی بیش از 8 در سه بازه زمانی 500، 1000 و 2000 سال است. این در حالی است که بزرگای لرزه‌ای حاصل از روش کیکو- سلوول برای بازهای زمانی بیان شده به ترتیب برابر با 3/7، 7/7 و 9/7 است.
مریم آق‌اتابای
چکیده
در این مقاله، ویژگی‌های توزیع زمانی زمین‌لرزه‌های جنوب‌خاور زاگرس با استفاده از روش‌های چندفرکتالی مطالعه شد. برای تشریح ویژگی‌های چندفرکتالی زمان رویداد زمین‌لرزه‌ها، ابعاد همبستگی عمومی (Dq) و طیف تکینیf(αq) برای زمین‌لرزه‌های برابر و بزرگ‌تر از بزرگی کمال (Mc=4.5) محاسبه شد. به منظور بررسی تغییرات مکانی الگوی لرزه‌خیزی، ...
بیشتر
در این مقاله، ویژگی‌های توزیع زمانی زمین‌لرزه‌های جنوب‌خاور زاگرس با استفاده از روش‌های چندفرکتالی مطالعه شد. برای تشریح ویژگی‌های چندفرکتالی زمان رویداد زمین‌لرزه‌ها، ابعاد همبستگی عمومی (Dq) و طیف تکینیf(αq) برای زمین‌لرزه‌های برابر و بزرگ‌تر از بزرگی کمال (Mc=4.5) محاسبه شد. به منظور بررسی تغییرات مکانی الگوی لرزه‌خیزی، ناحیه مورد مطالعه به سه منطقه تقسیم و نتایج حاصل از هر بخش با یکدیگر مقایسه شد. طیف‌های چندفرکتالی محاسبه شده در سه منطقه نشان می‌دهد که فعالیت لرزه‌ای در این مناطق دارای ساختار چندفرکتالی ناهمگن است. به‌جز زون گذر که در آن سه محدوده مقیاس‌بندی مشاهده می‌شود، در دو منطقه دیگر، دو گستره خطی کوتاه مدت و بلند مدت وجود دارد. با توجه به کم بودن محدوده بالایی گستره کوتاه مدت (کمتر از یک سال)، به‌نظر می‌رسد ویژگی‌های این گستره توسط زمین‌لرزه‌های کوچک (مثل پس‌لرزه‌ها) درون خوشه‌ها کنترل شده و محدوده بلند مدت توسط توزیع زمانی زمین‌لرزه‌های بزرگ‌تر و خوشه‌های مرتبط با آنها کنترل می‌شود. در نمودار زون گذر، گستره بلند مدت خود به دو گستره با رفتاری کاملا متفاوت تقسیم شده است. مرز بین این دو گستره بلند با یک شکستگی شاخص در حدود 6/3 سال مشخص شده است. وجود این طول شاخص به این معنی است در منطقه زون گذر علاوه بر خوشه‌های زمین‌لرزه‌های کوچک، خوشه‌های دیگری از زمین‌لرزه‌های بزرگ‌تر نیز وجود دارد. نمودار‌های دوره بازگشت زمین‌لرزه‌ها در سه منطقه نیز کوتاه‌تر بودن دوره بازگشت زمین‌لرزه‌های اصلی در زون گذر را نسبت به مناطق دیگر تأیید می‌کند. در مجموع، نتایج تحقیق حاضر نشان‌دهنده پیچیدگی و ناهمگن بودن الگوی توزیع زمین‌لرزه‌های زون گذر زاگرس-مکران نسبت به اطراف است.
آمنه کاوه فیروز؛ حمید نظری؛ مهران آرین؛ علیرضا شافعی؛ طاهره مجیدی؛ محمدعلی شکری
چکیده
گسل شمال تهران با درازایی نزدیک به 110 کیلومتر در شمال تهران از بخش جنوبی البرز مرکزی، با راستای خاوری- باختری (N25˚E) و شیب (30˚NE) در ادامه باختری گسل مشاء قرار دارد. شاخه چیتگر مانند گسلهای میلاد و وردآورد در قالب سامانه گسلی افزایشی (Propagation Fault) به سوی جنوب پیشرونده است. مطالعات پیشین ریختزمینساختی در راستای گسل شمال ...
بیشتر
گسل شمال تهران با درازایی نزدیک به 110 کیلومتر در شمال تهران از بخش جنوبی البرز مرکزی، با راستای خاوری- باختری (N25˚E) و شیب (30˚NE) در ادامه باختری گسل مشاء قرار دارد. شاخه چیتگر مانند گسلهای میلاد و وردآورد در قالب سامانه گسلی افزایشی (Propagation Fault) به سوی جنوب پیشرونده است. مطالعات پیشین ریختزمینساختی در راستای گسل شمال تهران، نشان‌دهنده برش رسوبات کواترنری و سازوکار فشاری با مؤلفه چپگرد است. تعیین پارامترهای لرزه‌ای و رفتار لرزه‌ای حاصل از جنبش این سامانه گسل، نیازمند انجام پژوهشهای پارینه لرزهشناسی است. در این نوشتار با بهرهگیری از روش تطابق چینهای، برآورد آهنگ رسوبگذاری mm/yr16/0 ، لوگبرداری با نسبت و روش عکسبرداری اورتو، 3 تا 6 رخداد لرزه‌ای کهن با بزرگای4/7-4/6 با دوره بازگشتی معادل 3650 سال برروی پهنه گسل شمال تهران (ترانشه چیتگر) مشخص شد.
طاهره مجیدی نیری؛ حمید نظری؛ منوچهر قرشی؛ مرتضی طالبیان؛ آمنه کاوه فیروز
چکیده
گسل پیشوا با درازای حدود 35 کیلومتر در جنوب‌خاوری ورامین قرار گرفته است. این گسل در جنوبیترین مرز میان ایالتهای ساختاری البرز و ایران مرکزی واقع شده و روند کلی آن شمال‌باختری– جنوب‌خاوری (N38W, 33NE) و دارای سازوکار وارون با مؤلفه چپبر همراه با گسلهای ناهمسوی (Antithetic) عادی است. بررسی‌های ریختزمینساختی انجام شده در راستای ...
بیشتر
گسل پیشوا با درازای حدود 35 کیلومتر در جنوب‌خاوری ورامین قرار گرفته است. این گسل در جنوبیترین مرز میان ایالتهای ساختاری البرز و ایران مرکزی واقع شده و روند کلی آن شمال‌باختری– جنوب‌خاوری (N38W, 33NE) و دارای سازوکار وارون با مؤلفه چپبر همراه با گسلهای ناهمسوی (Antithetic) عادی است. بررسی‌های ریختزمینساختی انجام شده در راستای گسل پیشوا، نشان از فعال بودن آن دارد. بر پایه بررسی‌های انجام شده در ساختگاههای T1 و T2 ترانشه پارینه لرزهشناسی گسل پیشوا، تعداد 3 تا 5 رخداد لرزه‌ای با دوره بازگشت 3265 سال برای این گسل شناسایی شد که جوانترین و کهنترین رخدادها بهترتیب سن87/0 ، 29 هزار سالدارند. برپایه میزان جابهجایی در مدت هر رویداد مه لرزه‌ای و با بهرهگیری از روابط Wells & Coppersmith (1994) بزرگترین و کوچکترین زمین‌لرزه شناسایی شده بهترتیب دارای بزرگای 08/7 و 9/5 هستند. از آن جاییکه سن جوانترین رویداد شناسایی شده در حدود 870 سال به دست آمد، بنابراین احتمالاً بتوان زمین‌لرزهAD 1384 (میلادی)شهرری را به این گسل منتسب دانست.
