آب شناسی
محمد حسین محمودی قرائی؛ نجمه رخش ماه؛ اسداله محبوبی؛ سیدرضا موسوی حرمی
چکیده
هدف از این مطالعه ارزیابی کیفی آب های زیرزمینی جهت مصارف آشامیدن و صنعتی با اشاره به عوامل تأثیر گذار بر شیمی این آبها در دشت شمال قوچان واقع در استان خراسان رضوی است. ترکیب شیمیایی آبها بر اساس نمودار پایپر، 4/29 % کلسیم سولفاته، 5/23 % نمونه-ها سدیم سولفاته، 5/23 % نمونهها منیزیم سولفاته، 8/11 % سدیم بیکربناته، 8/5 % کلسیم بیکربناته و 8/5 % منیزیم ...
بیشتر
هدف از این مطالعه ارزیابی کیفی آب های زیرزمینی جهت مصارف آشامیدن و صنعتی با اشاره به عوامل تأثیر گذار بر شیمی این آبها در دشت شمال قوچان واقع در استان خراسان رضوی است. ترکیب شیمیایی آبها بر اساس نمودار پایپر، 4/29 % کلسیم سولفاته، 5/23 % نمونه-ها سدیم سولفاته، 5/23 % نمونهها منیزیم سولفاته، 8/11 % سدیم بیکربناته، 8/5 % کلسیم بیکربناته و 8/5 % منیزیم بیکربناته تعیین شدند. بر اساس نمودار گیبس، عامل اصلی کنترل کنندهی شیمی آبها فرآیند برهمکنش آب – سنگ است. بر اساس نمودار شولر، اکثر نمونهها از نظر آشامیدن در ردههای متوسط و قابل قبول قرار دارند. همچنین از نظر شاخص کیفی آب، 59/70 درصد آبها برای آشامیدن مناسب هستند. کاهش کیفیت برخی نمونه ها جهت مصارف آشامیدن مرتبط با افزایش یون سولفات است. شاخص لانژلیه نشان داد 35/82 درصد نمونه ها رسوبگذار و 65/17 درصد (از جمله نمونههای برداشت شده از شهرک صنعتی قوچان) خورنده هستند. علت رسوبگذار بودن آب-های محدوده دشت قوچان را میتوان به بالابودن سختی کل و وجود سازندهای آهکی نظیر مزدوران نسبت داد. همچنین، انحلال ژیپس موجود در سازند شوریجه و افزایش غلظت سولفات می تواند دلیل خورنده بودن برخی نمونه های آب باشد.
آب شناسی
شاهرخ نوراللهی؛ اصغر اصغری مقدم؛ الهام فیجانی؛ رحیم برزگر
چکیده
در دهههای اخیر به دلیل رشد روزافزون جمعیت در منطقه مشگینشهر و به تبع آن افزایش تقاضا برای استفاده از آب برای شرب، کشاورزی و صنعت باعث شده است که آب زیرزمینی به عنوان مهمترین منبع آبی منطقه مورد توجه قرار گیرد. بنابراین لازم است در کنار توجه به کمیت آب زیرزمینی منطقه، کیفیت آن نیز مورد توجه قرار گیرد. اهداف این مطالعه، بررسی منشا ...
بیشتر
در دهههای اخیر به دلیل رشد روزافزون جمعیت در منطقه مشگینشهر و به تبع آن افزایش تقاضا برای استفاده از آب برای شرب، کشاورزی و صنعت باعث شده است که آب زیرزمینی به عنوان مهمترین منبع آبی منطقه مورد توجه قرار گیرد. بنابراین لازم است در کنار توجه به کمیت آب زیرزمینی منطقه، کیفیت آن نیز مورد توجه قرار گیرد. اهداف این مطالعه، بررسی منشا احتمالی برخی فلزات سنگین در آب زیرزمینی دشت مشگینشهر با استفاده از روشهای آماری چندمتغیره از جمله تحلیل خوشهای و تحلیل عاملی به همراه ضریب همبستگی و همچنین شناسایی عوامل موثر در کیفیت آب زیرزمینی منطقه میباشند. برای این منظور تعداد 25 نمونه از منابع آب زیرزمینی منطقه در مهر ماه سال 1395 جمعآوری گردید و پارامترهای اسیدیته، هدایت الکتریکی، یونهای اصلی (کلسیم، منیزیم، سدیم، پتاسیم، کلرید، سولفات، کربنات، و بی کربنات) و فرعی (نیترات، فلوراید و سیلیس) و برخی از فلزات/شبهفلز سنگین همچون آهن، منگنز، آلومینیوم، روی، کروم، مس، کادمیوم، سرب و آرسنیک اندازهگیری شدند. آنالیزها نشان میدهند که فرایندهایی همچون هوازدگی و انحلال سازندهای تبخیری و سیلیکاته، تعویض یونی و فعالیتهای کشاورزی بر کیفیت آب زیرزمینی منطقه موثر میباشند. نتایج آنالیز چند متغیره نشان میدهد که اغلب فلزات سنگین در آب زیرزمینی از سازندهای آتشفشانی موجود در منطقه نشات میگیرند و شوری و اسیدیته نقش مهمی در آزادسازی آنها به آب زیرزمینی دارد. تحلیل عاملی نشان میدهد که فرایندهای زمینزاد با مجموع واریانس 9/79 درصد و عوامل انسانزاد با مجموع واریانس 6/6 درصد شیمی آب زیرزمینی منطقه را کنترل میکنند.
صغری بهرامی؛ عزتاله رییسی
چکیده
سازندهای کارستی آسماری- جهرم بهطور وسیعی در شهرستان داراب رخنمون دارند. محل دفن فعلی پسماندهای شهر داراب روی آبرفت های گراولی- ماسهای قرار دارد که این آبرفتها با ستبرای چند متر روی سازند کارستی آسماری واقع شده است. هدف این مقاله بررسی اثر محل دفن زباله شهرستان داراب برروی کیفیت آبهای زیرزمینی است. 10 حلقه چاه کارستی ...
بیشتر
سازندهای کارستی آسماری- جهرم بهطور وسیعی در شهرستان داراب رخنمون دارند. محل دفن فعلی پسماندهای شهر داراب روی آبرفت های گراولی- ماسهای قرار دارد که این آبرفتها با ستبرای چند متر روی سازند کارستی آسماری واقع شده است. هدف این مقاله بررسی اثر محل دفن زباله شهرستان داراب برروی کیفیت آبهای زیرزمینی است. 10 حلقه چاه کارستی و آبرفتی، در پاییندست محل دفن زباله انتخاب شد تا غلظت یونهای اصلی، نیترات، کلیفرم کل، کلیفرم مدفوعی، فلزات سنگین و عناصر کمیاب در این چاهها اندازهگیری شود. غلظت یونهای اصلی و نیترات در این چاهها، کمتر از حد مجاز تعیین شده برای این عناصر توسط سازمان حفاظت محیط زیست آمریکاست. کلیفرم مدفوعی در بیشتر چاهها بیش از حد مجاز است. هیچ منبعی آلودگی که سبب افزایش کلیفرم مدفوعی در چاههای بهرهبرداری شود، وجود ندارد. پژوهشهایی که بهتازگی انجام شده است نشان میدهد که کلیفرم میتواند بهطور طبیعی در خاک وجود داشته باشد. بر پایه استاندارد سازمان محیط زیست آمریکا و سازمان بهداشت جهانی، مقدار آنتیموان و سلنیم در برخی از چاهها بیش از حد مجاز است. با توجه به سوی جریان آب و روند تغییرات غلظت آنتیموان و سلنیم، منشأ این عناصر نمیتواند محل دفن زباله باشد، همچنین هیچ منبع انسانزادی در منطقه وجود ندارد که منشأ این آلایندهها باشد. منشأ آنتیموان و سلنیم بهاحتمال زیاد زمینزاد است و از سنگآهک و شیل در منطقه مورد مطالعه سرچشمه گرفته است. بهعلت خشکسالی و اضافه برداشت، حجم ذخیره دینامیک آبخوان بهطور قابل ملاحظهای کاهش یافته، آنتیموان و سلنیم در حجم کمتری از آب آبخوان حل شده و در نتیجه غلظت این عناصر افزایش یافته است.
محمد نخعی؛ میثم ودیعتی؛ خالق محمدی
چکیده
در چند سال اخیر، هجوم آب شور به آبخوان ارومیه سبب بدتر شدن کیفیت آب زیرزمینی شده است. به دلیل اثرات زیست محیطی جبران ناپذیر و نامناسب بودن شرایط آبخوان، مطالعه آسیبپذیری آب زیرزمینی ناشی از نفوذ آب شور بسیار ضروری است. در این پژوهش بر کاربرد روش جدید گالدیت به منظور ارزیابی آسیبپذیری آبخوان، تحت تأثیر نفوذ آب شور دریاچه ارومیه تمرکز ...
بیشتر
در چند سال اخیر، هجوم آب شور به آبخوان ارومیه سبب بدتر شدن کیفیت آب زیرزمینی شده است. به دلیل اثرات زیست محیطی جبران ناپذیر و نامناسب بودن شرایط آبخوان، مطالعه آسیبپذیری آب زیرزمینی ناشی از نفوذ آب شور بسیار ضروری است. در این پژوهش بر کاربرد روش جدید گالدیت به منظور ارزیابی آسیبپذیری آبخوان، تحت تأثیر نفوذ آب شور دریاچه ارومیه تمرکز شده است. محاسبه شاخص گالدیت بر اساس شش شاخص ماهیت آبخوان (G)، هدایت هیدرولیکی آبخوان (A)، ارتفاع سطح آب زیرزمینی بالاتر از سطح دریا (L)، فاصله از ساحل (D)، تأثیر بزرگی و گستردگی آب شور نفوذ کرده (I) و ستبرای آبخوان (T) است. نتایج این پژوهش نشان داد، شاخص گالدیت در شمال خاوری آبخوان بسیار بالا و در جنوب خاور آبخوان بالا است. آسیبپذیری در شمال آبخوان متوسط و در خاور کم است. روش گالدیت کمک زیادی به مدیران برای مطالعه شرایط آبخوان میکند.
سمیه سلیمانی؛ محمد محمودی قرائی؛ فرشته قاسمزاده؛ علیرضا سیاره
چکیده
در مناطقی که از منابع آبزیرزمینی برای آشامیدن استفاده میشود، ارزیابی کیفیت آب بسیار با اهمیت است. همچنین شناخت نقاط آلوده و آلایندههای منطقه به استفاده بهینه و مناسب از آب در مصارف مختلف کمک میکند. برای ارزیابی و تهیه نقشه پهنهبندی کیفیت آب زیرزمینی منطقه باختر کوهسرخ از شاخص کیفیت آب زیرزمینی (GQI) در محیط GIS استفاده ...
بیشتر
در مناطقی که از منابع آبزیرزمینی برای آشامیدن استفاده میشود، ارزیابی کیفیت آب بسیار با اهمیت است. همچنین شناخت نقاط آلوده و آلایندههای منطقه به استفاده بهینه و مناسب از آب در مصارف مختلف کمک میکند. برای ارزیابی و تهیه نقشه پهنهبندی کیفیت آب زیرزمینی منطقه باختر کوهسرخ از شاخص کیفیت آب زیرزمینی (GQI) در محیط GIS استفاده شد. بدین منظور 6 متغیر شیمیایی TDS، SO42-، Cl-، Na+، Mg2+ و Ca2+ که در جدول استاندارد سازمان بهداشت جهانی (WHO) به آنها اشاره شده است مورد استفاده قرار گرفت. مقدار شاخص GQI در منطقه باختر کوهسرخ میان 9/82 تا 8/94 درصد تغییر میکند و بیانگر این است که در مجموع آبهای زیرزمینی منطقه از نظر استانداردهای آب آشامیدنی در رده کیفیت مناسب تا قابل قبول قرار میگیرند. نقشه کیفیت آب زیرزمینی منطقه باختر کوهسرخ نشان میدهد که مقدار شاخص کیفی GQI از پیرامون به سمت مرکز منطقه مورد مطالعه کاهش یافته است که میتواند متأثر از عوامل زمینشناسی همچون ترکیبسنگی و جهت جریان و همچنین سامانه گرمابی فعال در منطقه باشد.