سهیلا آقاجانی مرسا؛ محمد هاشم امامی؛ محمد لطفی؛ کاظم قلیزاده؛ مجید قاسمی سیانی
چکیده
رگههای کانهدار منطقه نیکوییه در بخش جنوبی ایالت فلززایی طارم- هشتجین در پهنه البرز- آذربایجان (البرز باختری) قرار دارد. سنگهای آتشفشانی ریوداسیت و آندزیت/آندزیتبازالت میزبان کانیسازی رگهای در منطقه معدنی نیکوییه هستند. دگرسانیهای منطقه نیکوییه شامل پروپیلیتی، آرژیلی، سریسیتی و سیلیسی است که در پیرامون رگهها در سنگ ...
بیشتر
رگههای کانهدار منطقه نیکوییه در بخش جنوبی ایالت فلززایی طارم- هشتجین در پهنه البرز- آذربایجان (البرز باختری) قرار دارد. سنگهای آتشفشانی ریوداسیت و آندزیت/آندزیتبازالت میزبان کانیسازی رگهای در منطقه معدنی نیکوییه هستند. دگرسانیهای منطقه نیکوییه شامل پروپیلیتی، آرژیلی، سریسیتی و سیلیسی است که در پیرامون رگهها در سنگ میزبان گسترش دارند. کانهزایی در این منطقه به دو شکل درونزاد و برونزاد در سه مرحله: مرحله آغازین شامل کانههای مگنتیت، پیریت، کالکوپیریت، بورنیت؛ مرحله میانی شامل کانههای گالن، اسفالریت و مقدار کمتر کالکوپیریت و مرحله پایانی متشکل از کانههای برونزاد مالاکیت، سروزیت، کوولیت، هماتیت و گوتیت رخ داده است. مطالعات میانبارهای سیال در کانیهای کوارتز و کلسیت به ترتیب دمای همگنشدگی (Th) 185 تا 312 درجه سانتیگراد و 133 تا 251 درجه سانتیگراد را نشان داد. شوری میانبارهای سیال در نمونههای کوارتز، در محدوده 5/0 تا 5/5 درصد وزنی معادل نمک طعام و در نمونههای کلسیت در محدوده 3/0 تا 4/5 درصد وزنی معادل نمک طعام در تغییر است. همزیستی میانبارهای سیال غنی از مایع و غنی از بخار، برشی شدن، حضور کوارتز ریزبلورین، کلسدونی و کلسیت تیغهای، سازوکار جوشش در منطقه نیکوییه را نشان میدهد. جوشش و سرد شدن مهمترین سازوکار کانهزایی در رگههای کانهدار هستند. مطالعات کانیشناسی، هالههای دگرسانی و میانبارهای سیال نشان داد که کانیسازی در منطقه معدنی نیکوییه از نوع اپیترمال سولفیداسیون پایین است.
حسین هادیزاده؛ علیاصغر کلاگری؛ نیما نظافتی؛ حبیب ملایی
چکیده
منطقه نیان در شمال باختری بلوک لوت میزبان سامانه رگهای چند فلزی Pb-Zn-Cu-Ag-Au است که درون یک سری از سنگهای آتشفشانی با ترکیبی متغیر از داسیت، ریوداسیت، آندزیت تا تراکیآندزیت گسترش یافتهاند. این سنگها در طی دو مرحله مجزا از فوران گدازهها تشکیل شدهاند. سنگهای میزبان کانهزایی سرشتی کالکآلکالن تا شوشونیتی داشته و در محیطی ...
بیشتر
منطقه نیان در شمال باختری بلوک لوت میزبان سامانه رگهای چند فلزی Pb-Zn-Cu-Ag-Au است که درون یک سری از سنگهای آتشفشانی با ترکیبی متغیر از داسیت، ریوداسیت، آندزیت تا تراکیآندزیت گسترش یافتهاند. این سنگها در طی دو مرحله مجزا از فوران گدازهها تشکیل شدهاند. سنگهای میزبان کانهزایی سرشتی کالکآلکالن تا شوشونیتی داشته و در محیطی کوهزایی تشکیل شدهاند. عملکرد توأم و متضاد دو گسل اصلی در دو سوی محدوده معدنی، سبب ایجاد شرایط کششی در بلوک میان این دو گسل شده که منتهی به گسترش یک سری گسلهای فرعی با مؤلفههای شیبلغز و امتدادلغز درون بلوک شده است. این پهنههای شکستگی بهعنوان مجرای مناسبی برای تراوش سیالها و گسترش رگههای سیلیسی کانهدار رفتار کردهاند. عواملی چون شکستگیهای گسترده و وجود سنگهای پیروکلاستیکی با نفوذپذیری بالا باعث گسترش دگرسانیهای گسترده در سنگهای میزبان شده است. سه نوع دگرسانی مشخص در کانسار نیان گسترش یافته است: 1) سیلیسی (کوارتز، کلسدونی، آدولاریا، کلسیت، ایلیت و سریسیت)؛ 2) آرژیلیکی (ایلیت، اسمکتیت، کوارتز، کائولینیت، آدولاریا، کلریت، سریسیت و زئولیت)؛ 3) پروپیلیتیک (کلریت، کلسیت، آلبیت، اپیدوت،کوارتز و اسمکتیت) که با 5 مرحله کانهزایی همراه هستند. این دگرسانیها توسط محلولهای کلریدی با pH خنثی تا بسیار قلیایی تشکیل شدهاند. کانهزایی در کانسار نیان بهصورت رگهای، رگچهای، افشان در سنگهای میزبان و نیز در ارتباط با برشهای گرمابی است. مهمترین کانههای کانسار نیان شامل پیریت، اسفالریت، گالن، کالکوپیریت، مارکاسیت، پیروتیت، ملنیکوویت و هماتیت هستند. مهمترین کانیهای باطله نیز شامل کوارتز (کلسدونی)، کریستوبالیت، کلسیت، دولومیت، سیدریت، باریت، فلوریت و آدولاریا هستند. شواهدی چون ارتباط کانیسازی با رگههای سیلیسی- کربناتی، حضور آدولاریا، ایلیت، کلسیتهای تیغهای و برشهای گرمابی و همچنین حضور کانیهای دگرسانی کوارتز، آدولاریا، ایلیت، آلبیت، کلریت، ایلیت- اسمکتیت میانلایهای، کلسیت و پیریت در سیستم گرمابی نیان، نشان میدهد که این کانیها از محلولهای کلریدی با pH تقریباً خنثی تا بسیار قلیایی در یک محیط اپیترمالی سولفیداسیون پایین تشکیل شدهاند.