چینه شناسی و فسیل شناسی
پریسا محمدی؛ عباس قادری؛ علیرضا عاشوری
چکیده
ناحیه جلفای آذربایجان یکی از مهمترین مناطق شناخته شده در حاشیه جنوبی اقیانوس پالئوتتیس است که توالی رسوبی دریایی پیوسته‌ای از گذر پرمین به تریاس را در خود جای داده است. لایه‌های جلفای پایینی و بالایی در برش چینهشناسی قره‌گز (جنوب جلفا) با 5/41 متر ستبرا، با وجود آن که دربردارنده ردیف رسوبات کامل و غنی از سنگواره‌ای در این بازه زمانی ...
بیشتر
ناحیه جلفای آذربایجان یکی از مهمترین مناطق شناخته شده در حاشیه جنوبی اقیانوس پالئوتتیس است که توالی رسوبی دریایی پیوسته‌ای از گذر پرمین به تریاس را در خود جای داده است. لایه‌های جلفای پایینی و بالایی در برش چینهشناسی قره‌گز (جنوب جلفا) با 5/41 متر ستبرا، با وجود آن که دربردارنده ردیف رسوبات کامل و غنی از سنگواره‌ای در این بازه زمانی می‌باشند، تاکنون کمتر مورد توجه قرار گرفته‌اند. پژوهش حاضر به مطالعه زیای بازوپایان لایه‌های جلفا در این منطقه می‌پردازد. در این مطالعه، 11 جنس و 21 گونه از راسته‌های Athyridida، Orthotetida، Orthida، Productida، Spiriferida و Terebratulida شناسایی شده‌اند که همگی معرف ایالت زیستی کاتایسین برای این ناحیه از پالئوتتیس باختری می‌باشند. بر این اساس، چهار زیست‌پهنه مختلف شامل Araxilevis intermedius Zone، Araxilevis intermedius-Permophricodothyris ovata Interval zone، Permophricodothyris ovata Zone و Transcaucasathyris araxensis Zone معرفی شده‌اند که گویای سن ووچیاپینگین برای توالی مورد مطالعه می‌باشند. این زیست‌پهنه‌ها تطابق خوبی با دیگر برشهای چینهشناسی ناحیه جلفا در کوههای علی‌باشی و زال، برش دورآشام در قفقاز جنوبی، سازند همبست در ناحیه آباده و سازند نسن در البرز مرکزی نشان می‌دهند و گویای اهمیت این بازوپایان در انجام تطابق زیستی در مقیاس منطقه‌ای در بازه زمانی پرمین پسین هستند.
چینه شناسی و فسیل شناسی
عباس قادری؛ مهدی بادپا؛ علیرضا عاشوری
چکیده
به منظور مطالعه مرجانهای پرمین در شمال باختر ایران، برش چینهشناسی در کوههای علی‌باشی انتخاب و مورد نمونه‌برداری قرار گرفت. پس از مطالعه میکروسکپی برشهای طولی، عرضی و سریالی متعدد تهیه شده از بیش از 180 سنگواره مرجانی تعداد 12 گونه متعلق به 6 جنس از مرجانهای روگوزا و تابولا شناسایی شد. توالی پرمین منطقه جلفا، قلمرو دو نوع فونای ...
بیشتر
به منظور مطالعه مرجانهای پرمین در شمال باختر ایران، برش چینهشناسی در کوههای علی‌باشی انتخاب و مورد نمونه‌برداری قرار گرفت. پس از مطالعه میکروسکپی برشهای طولی، عرضی و سریالی متعدد تهیه شده از بیش از 180 سنگواره مرجانی تعداد 12 گونه متعلق به 6 جنس از مرجانهای روگوزا و تابولا شناسایی شد. توالی پرمین منطقه جلفا، قلمرو دو نوع فونای مرجانی است. قلمرو فونای واگینوفیلیده شامل جنس‌های شاخص مرجانهای کلنی حوضه تتیس مانند Ipciphyllum و Waagenophyllum به دیرینگی پرمین میانی؟ ـ پسین است. قلمرو فونای سیاتاکسونیا به دیرینگی پرمین پسین شامل نماینده‌های فیلوژنتیک آخرین مرجانهای روگوزاست و غالباً دربردارنده جنس Pentaphyllum است که با فراوانی زیاد، تا نزدیکی حادثه انقراضی انتهای پرمین در رأس سازند علی باشی به حیات خود ادامه داده داده است. همچنین آخرین و جوانترین مرجان تابولا پیش از رویداد انقراضی پرمین پسین در منطقه جلفا، جنس Protomichelinia دانسته شده است. فونای مرجانی پرمین شمال باختر ایران به خوبی با فونای پرمین آباده در ایران مرکزی و فونای قفقاز جنوبی شباهت دارد. همچنین مرجانهای فونای واگینوفیلیده مشابه فونای هم سن در جنوب چین هستند، در حالی که مرجانهای سیاتاکسونیای پرمین پسین بوم‌گرایی بالایی را نشان می‌دهند.
اکبر جباری؛ اصغر دولتی؛ علیرضا شهیدی؛ امین بهروز
چکیده
چکیده کمربند کوه‌زایی البرز حاصل برخورد صفحه‌‌های ایران مرکزی با اوراسیا در زمان اواخر تریاس می‌باشد. بررسی‌های رخساره‌ای در البرز و ایران مرکزی، حاکی از رسوبگذاری در یک محیط آرام و کم عمق در حاشیه غیر فعال گندوانا در زمان پالئوزییک را پیشنهاد می‌کند. این مطالعه جهت‌گیری و تجزیه و تحلیل تنش دیرین (Paleostress) دوره‌های کربونیفر و ...
بیشتر
چکیده کمربند کوه‌زایی البرز حاصل برخورد صفحه‌‌های ایران مرکزی با اوراسیا در زمان اواخر تریاس می‌باشد. بررسی‌های رخساره‌ای در البرز و ایران مرکزی، حاکی از رسوبگذاری در یک محیط آرام و کم عمق در حاشیه غیر فعال گندوانا در زمان پالئوزییک را پیشنهاد می‌کند. این مطالعه جهت‌گیری و تجزیه و تحلیل تنش دیرین (Paleostress) دوره‌های کربونیفر و پرمین در البرز مرکزی را بر اساس مشخصات هندسی و جنبشی گسل‌ها، همچون امتداد، شیب صفحه گسل، جهت‌گیری خش‌لغز و نوع عملکرد آن، برآورد نموده است. به دلیل وجود رویدادهای تکتونیکی متعدد از بازه زمانی کربنیفر-پرمین تا عهد حاضر در این منطقه، تنها از داده‌های گسلی همزمان با رسوبگذاری جهت تعیین تنش دیرین مورد استفاده قرار گرفته است.در مجموع 15 ایستگاه مشتمل بر 148 داده گسلی در طول جاده تهران-چالوس از دوره‌های زمانی کربنیفر و پرمین جهت تجزیه و تحلیل تنش دیرین برداشت شد. داده‌های برداشتی بر اساس محور چین‌خوردگی به حالت اولیه برگردانده شده و بر اساس نرم افزار FSA پردازش شد و تنش‌های اصلی بدست آمد. نتایج اولیه به دست آمده یک رژیم تکتونیکی کششی محض با جهت‌گیری تنش اصلی کمینه شمالی- جنوبی برای هر دو دوره کربونیفر و پرمین، با توجه به موقعیت امروزی این کوهزاد، را نشان می‌دهد. ایران مرکزی و بلوک‌های همجوار از زمان جدا شدن از صفحه گندوانا و حرکت آنها به سوی صفحه اوراسیا، دارای چرخش‌هایی حول محور قائم داشته است. با در نظر گرفتن این چرخش‌ها، جهت‌گیری تنش اصلی کششی در زمان پرمین، شمال‌خاوری- جنوب‌باختری و در زمان کربونیفر تقریباً خاورشمال‌خاوری- باخترجنوب‌باختری برآورد شده است.
رسوب شناسی
افشین زهدی
چکیده
در این مطالعه، برای نخستین بار سازند روته در غرب زنجان (برش آق‌بلاغ) از دیدگاه چینهشناسی و تاریخچه رسوبگذاری ارزیابی شده است. این نهشته‌ها به ضخامت 102 متر از سنگ آهک، سنگ آهک دولومیتی و به میزان کمتر شیل‌های آهکی نازک لایه تشکیل شده است. این توالی رسوبی با یک ناپیوستگی همشیب بر روی ماسه‌سنگ‌های کوارتزی سازند دورود قرار گرفته و ...
بیشتر
در این مطالعه، برای نخستین بار سازند روته در غرب زنجان (برش آق‌بلاغ) از دیدگاه چینهشناسی و تاریخچه رسوبگذاری ارزیابی شده است. این نهشته‌ها به ضخامت 102 متر از سنگ آهک، سنگ آهک دولومیتی و به میزان کمتر شیل‌های آهکی نازک لایه تشکیل شده است. این توالی رسوبی با یک ناپیوستگی همشیب بر روی ماسه‌سنگ‌های کوارتزی سازند دورود قرار گرفته و در بالا توسط افق لاتریتی-بوکسیتی به سنگ آهک‌های ورمیکوله‌دار سازند الیکا ختم می‌شود. اجزاء اصلی تشکیل دهنده سازند روته شامل انواع مختلف جلبک‌ها، فرامینیفرهای بنتیک کوچک و به میزان کمتر قطعات خارپوست و براکیوپود می‌باشد. بر مبنای مطالعات صحرایی و آزمایشگاهی تعداد 8 رخساره رسوبی در سازند روته شناسایی شده است. این رخساره‌ها با توجه به انواع ذرات، بافت و محتوای فسیلی بیانگر یک محیط دریایی کم‌عمق در زمان رسوبگذاری سازند روته در حاشیه جنوبی غیر فعال پالئوتتیس می‌باشند. نبود رسوبات دوباره نهشته شده نظیر توربیدایت‌ها، وجود میکرایت در اکثر رخساره‌ها، نبود رخساره‌های ریفی و تغییرات تدریجی رخساره‌ها نشان می‌دهد که نهشته‌های کربناته سازند روته به احتمال قوی در یک پلت‌فرم کربناته از نوع رمپ تشکیل شده است. به دلیل فراوانی و تنوع انواع مختلف جلبک‌ها و فرامینیفرهای بنتیک، سازند روته را می‌توان یک سیستم رمپ کربناته با فراوانی جلبک و فرامینیفر بنتیک نامید. مشاهدات صحرایی، آنالیز رخساره‌ها و مطالعات چینه‌نگاری سکانسی منجر به شناسایی یک سکانس رسوبی رده سوم در سازند روته شده است. سکانس رسوبی توسط مرزهای سکانسی نوع 1 از ماسه‌سنگ‌های کوارتزی سازند دورود در پایین و افق لاتریتی-بوکسیتی بین سازندهای روته و الیکا تفکیک می‌شود
فرزانه رستمی؛ مرتضی دلاوری؛ صدر الدین امینی؛ اصغر دولتی
چکیده
سنگهای آتشفشانی پرمین البرز مرکزی (شمال خاور بلده- سیاه‌بیشه) در میان سازندهای روته و نسن رخنمون دارند. ترکیب این سنگ‌ها بیشتر در محدوده بازالت هستند و از دید بافتی بیشتر پلاژیوکلاز- فیریک هستند. کانی‌های فرومنیزین همچون کلینوپیروکسن و الیوین فراوانی مودال زیادی ندارند و در مواردی کاملاً دگرسان شده‌اند. بر پایه تجزیه نقطه‌ای ...
بیشتر
سنگهای آتشفشانی پرمین البرز مرکزی (شمال خاور بلده- سیاه‌بیشه) در میان سازندهای روته و نسن رخنمون دارند. ترکیب این سنگ‌ها بیشتر در محدوده بازالت هستند و از دید بافتی بیشتر پلاژیوکلاز- فیریک هستند. کانی‌های فرومنیزین همچون کلینوپیروکسن و الیوین فراوانی مودال زیادی ندارند و در مواردی کاملاً دگرسان شده‌اند. بر پایه تجزیه نقطه‌ای کانیها، شیمی کلینوپیروکسن در محدوده دیوپسید جای دارد و ترکیب پلاژیوکلاز لابرادوریتی (50<An%<55) است. نتایج زمیندمافشارسنجی کلینوپیروکسن و پلاژیوکلاز نشانگر فشار کمتر از 5/2 کیلوبار و دمای 1050 تا 1200 درجه سانتیگراد است. همچنین شیمی کلینوپیروکسنها با میزان بالای TiO2 (94/4 تا 24/7 درصد وزنی) مشخص می‌شود. داده‌های شیمیایی کلینوپیروکسن نشانگر مذابی با ترکیب بازالتی آلکالن است که در یک جایگاه زمینساخت- ماگمایی درون صفحه‌ای تشکیل شده است. بر پایه داده‌های این پژوهش می‌توان گفت که در زمان پرمین، البرز مرکزی به‌صورت یک حاشیه غیرفعال در جنوب پالئوتتیس جای دارد و فعالیت ماگمایی آن با زمینساخت کششی اواخر پالئوزوئیک در حاشیه شمالی گندوانا و مقارن با مراحل آغازین گسترش نوتتیس قابل تفسیر است.
محمد مدادی؛ حسین مصدق؛ سیدمحسن آل علی؛ محمودرضا مجیدیفرد
چکیده
به منظور بررسی برخی از شاخص‌های تنوع زیستی روزنبران کوچک پرمین بر پایه چینه‌نگاری زیستی و سنگی، برش پرمین در آبگرم قزوین انتخاب و مطالعه شد. توالی پرمین در این برش شامل سازندهای درود، روته و سنگهای معادل با سازند نسن، 5/206 متر ستبرا دارد. سن سازند روته بر پایه روزنبران کوچک، یاختاشین تا میدین و سن سنگهای معادل با سازند ...
بیشتر
به منظور بررسی برخی از شاخص‌های تنوع زیستی روزنبران کوچک پرمین بر پایه چینه‌نگاری زیستی و سنگی، برش پرمین در آبگرم قزوین انتخاب و مطالعه شد. توالی پرمین در این برش شامل سازندهای درود، روته و سنگهای معادل با سازند نسن، 5/206 متر ستبرا دارد. سن سازند روته بر پایه روزنبران کوچک، یاختاشین تا میدین و سن سنگهای معادل با سازند نسن جلفین تا دوراشامین پیشین تعیین شد. سپس اینتروالهای زمانی در حد اشکوب (یاختاشین تا جلفین) با استفاده از زیستزونهای مهم معرفی شده توسط پژوهشگران مختلف بهویژه در حوضه تتیس تفکیک و شاخص‌های تنوع شامل تنوع مطلق، تنوع پایا، نرخ انقراض ونرخ نسلزایی با روش معرفی شده Foote (2000) در هر اشکوب محاسبه و سپس تحلیل شد. نتایج نشان از کاهش شدید نرخ نسلزایی از یاختاشین تا مورگابین وافزایش شدید نرخ انقراض در میدین دارد که قابل تطابق با انقراض مهم انتهای گودالوپین است.
الهام فرشید؛ بهاءالدین حمدی؛ واچیک هایراپطیان؛ سید علی آقانباتی
چکیده
برش کوه باغوک در 50 کیلومتری شمال باختری شهر آباده برای اولین بار بر پایه کنودونت‌ها بررسی شده است. ناحیه آباده یکی از مهمترین مناطق برای بررسی گذر رسوبات پرمین- تریاس در ایران است. با توجه به فراوانی کنودونت‌ها در این برش، زیست‌زون کنودونتی Clarkina orientalis برای پایان ووچیاپنگین (Wuchiapingian) یا جلفین و 7 زیست‌زون کنودونتی 1) Clarkina subcarinata، ...
بیشتر
برش کوه باغوک در 50 کیلومتری شمال باختری شهر آباده برای اولین بار بر پایه کنودونت‌ها بررسی شده است. ناحیه آباده یکی از مهمترین مناطق برای بررسی گذر رسوبات پرمین- تریاس در ایران است. با توجه به فراوانی کنودونت‌ها در این برش، زیست‌زون کنودونتی Clarkina orientalis برای پایان ووچیاپنگین (Wuchiapingian) یا جلفین و 7 زیست‌زون کنودونتی 1) Clarkina subcarinata، 2) Clarkina changxingensis، 3) Clarkina bachmann، 4) Clarkina nodosa،5) Clarkina abadehensis، 6)Clarkina yeni و 7)Clarkina hauschkei و 3 واحد سنگی بدون سنگواره شاخص برای چانگزینگین (Changhsingian) یا دورآشامین و دو زیست‌زون کنودونتی شامل 1)Hindeodus parvus- Isarcicella staeschei و 2) Isarcicella isarcica برای قاعده تریاس، گریسباخین (ایندوئن) شناسایی شده است. با توجه به محدوده سنی به دست آمده از برش باغوک، این ناحیه با برخی نقاط جهان از جمله جنوب چین، هندوستان، آلپ، قفقاز شمالی و با محدوده هایی از ایران مانند شمال باختر ایران، آمل، شهرضا (شاهزاده سید علی اکبر) و همبست قابل مقایسه است. همچنین بر پایه مطالعات انجام شده و تکیه بر نوع سنگوارهها، از دید ژرفاسنجی و وجود ساختارهای استروماتولیت، شواهد گویای ژرفای کم حوضه در مرز پرمین- تریاس است.
رحیم شعبانیان؛ نادره فرج‌نژاد
چکیده
توالی به نسبت کاملی از نهشته‌های پرمین در شمال خاوری شهرستان قره ضیاءالدین (برش ایلانلو) رخنمون دارد که شامل سازندهای دورود، روته، نسن و الی‌باشی است. در این پژوهش سازند روته به ستبرای 751 متر شامل آهک‌های متوسط تا ستبرلایه تیره تا خاکستری رنگ، سازند نسن به ستبرای تقریبی 3/627 متر متشکل از آهک‌های شیلی، شیل و مارن و سازند الی‌باشی ...
بیشتر
توالی به نسبت کاملی از نهشته‌های پرمین در شمال خاوری شهرستان قره ضیاءالدین (برش ایلانلو) رخنمون دارد که شامل سازندهای دورود، روته، نسن و الی‌باشی است. در این پژوهش سازند روته به ستبرای 751 متر شامل آهک‌های متوسط تا ستبرلایه تیره تا خاکستری رنگ، سازند نسن به ستبرای تقریبی 3/627 متر متشکل از آهک‌های شیلی، شیل و مارن و سازند الی‌باشی به ستبرای 7/22 متر از آهک‌های نازکلایه گرهکی خاکستری رنگ، آهک‌های سرخ رنگ و شیل رنگین مورد شناسایی و تفکیک قرار گرفتند. مرز زیرین این توالی با نهشته‌های ماسه‌سنگی سازند دورود به سن پرمین پیشین به‌صورت ناپیوستگی همشیب و مرز بالایی ردیف رسوبی مورد مطالعه با آهک‌های سازند الیکا به سن تریاس پیشین- میانی به‌صورت پیوسته و همشیب است. مطالعه صورت گرفته روی جامعه میکروفسیل‌های شناسایی شده در برش مورد مطالعه سبب تأسیس 5 زیست‌زون تجمعی برای ردیف رسوبی دریایی پرمین شدکه عبارت از زیست‌زون Tetrataxis-Globivalvulina-Nankinella Assemblage Biozone به سن کوبرگندین، زیست‌زون Langella-Geinitzina Assemblage Biozone به سن مورگابین پیشین- میانی، زیست‌زون Paraglobivalvulina-Pachyphloia Assemblage Biozoneبه سن مورگابین پسین- میدین، زیست‌زون Codonofusiella-Palaeotextolaria Assemblage Biozone به سن میدین و زیست‌زون Frondina-Hemigordius-Cribrogenerina Assemblage Biozoneبه سن جلفین.مطالعه جامعه میکروفسیل‌های شناسایی شده در برش ایلانلو دامنه سنی‌کوبرگندین- دوراشامین (پرمین میانی تا پرمین پسین) را برای نهشته‌های معادل سازندهای روته، نسن و الی‌باشی در برش چینهشناسی ایلانلو نشان می‌دهد. بر پایه تغییرات سنگ‌شناسی، 15 لیتو‌زون در این برش برای نهشته‌های پرمین مورد شناسایی قرار گرفت. با توجه به ویژگی‌های سنگ‌شناسی، فسیل‌شناسی و ستبرای توالی دریایی پرمین، برش مورد مطالعه می‌تواند به عنوان برشی برای تأسیس و معرفی اشکوب‌های پرمین میانی (هم‌ارز کوبرگندین، مورگابین و میدین) و پرمین پسین (هم‌ارز جلفین و دوراشامین) مورد استفاده قرار گیرد.
نوش‌آفرین حقیقت؛ پریسا منصوری
چکیده
نهشته‌های پرمین در برش سیبستان واقع در 65 کیلومتری شمال باختری تهران، از سه سازند تشکیل شده است. به ترتیب از پایین به بالا شامل 1) سازند دورود متشکل از 205 متر رسوبات سیلیسی کلاستیک به سن پرمین پیشین و نیز دارای 10 واحد سنگی است؛ 2) سازند روته متشکل از 178 متر سنگ‌آهک به سن اواخر پرمین پیشین (مرغابین (Murghabian))، دارای 5 واحد سنگی و 3) سازند نسن ...
بیشتر
نهشته‌های پرمین در برش سیبستان واقع در 65 کیلومتری شمال باختری تهران، از سه سازند تشکیل شده است. به ترتیب از پایین به بالا شامل 1) سازند دورود متشکل از 205 متر رسوبات سیلیسی کلاستیک به سن پرمین پیشین و نیز دارای 10 واحد سنگی است؛ 2) سازند روته متشکل از 178 متر سنگ‌آهک به سن اواخر پرمین پیشین (مرغابین (Murghabian))، دارای 5 واحد سنگی و 3) سازند نسن متشکل از 54 متر سنگ‌آهک، شیل و ماسه‌سنگ به سن جلفین (Julfian) پیشین و 8 واحد سنگی است. نهشته‌های پرمین با یک افق بوکسیت- لاتریت به سن جلفین خاتمه می‌یابد. این توالی توسط 10/28 متر طبقات سنگ‌آهک متورق خاکستری مایل به زرد سازند الیکا به دیرینگی تریاس زیرینبه صورت ناپیوسته و همشیب پوشیده می‌شود. با توجه به مطالعات دیرینه‌شناسی، تعداد سه زیست‌زون (biozone) از روزنبران در سازندهای روته و نسن شناسایی شده است:
سازند روته:
1- زون تجمعیSchubertella giraudi-Codonofusiella distincta assemblage zone) ) به سن بلورین؟- کوبرگاندین.
2- زون تجمعی (Cribrigenerina sumatruna-Langella ocarina assemblage zone) به سن مرغابین.
سازند نسن:
3- زون تجمعی (Paraglobivalvulina mira-Ichtyolaria assemblage zone) به سن میدین؟- جلفین.
افزون بر آن، تعداد 14 جنس و گونه و یک زیرگونه از کنودونت‌ها شناسایی شد و نیز مطابق با زیست‌زون‌بندی (biozonation) جهانی کنودونت‌ها، تعداد 3 زیست‌زون در این برش تشخیص داده شده است:
سازند روته:
1- Sweetognathus whitei biozone (پرمین پیشین).
سازند الیکا:
2- Hindeodus parvus-Isarcicella isarcica biozone (تریاس پیشین).
3- Pachycladina symmetrica-P. oblique assemblage zone (تریاس پیشین).
ملیحه صادقی؛ کوروش رشیدی؛ رحیم شعبانیان
چکیده
توالی سیستم پرمین در برش چینهشناسی پیراسحاق حدود 1400 متر ستبرا دارد که 100مترقاعده‌آنشاملسازنددورود،1100مترشاملسازند روتهو200مترشاملسازندنسناست. مرز زیرین توالی با ناپیوستگیروی مجموعه سنگهای خروجیدونین قرارگرفته و مرز فوقانی آنها به صورت پیوسته و همشیب بهسنگ‌آهک‌های صفحه‌ای و زردرنگ سازند الیکا به سنتریاس‌پیشین و میانی تبدیل ...
بیشتر
توالی سیستم پرمین در برش چینهشناسی پیراسحاق حدود 1400 متر ستبرا دارد که 100مترقاعده‌آنشاملسازنددورود،1100مترشاملسازند روتهو200مترشاملسازندنسناست. مرز زیرین توالی با ناپیوستگیروی مجموعه سنگهای خروجیدونین قرارگرفته و مرز فوقانی آنها به صورت پیوسته و همشیب بهسنگ‌آهک‌های صفحه‌ای و زردرنگ سازند الیکا به سنتریاس‌پیشین و میانی تبدیل می‌شود. بهمنظور شناسایی جنس و گونه‌های مختلف جلبک‌های آهکی موجود دراین توالی220 نمونه برای مطالعات میکروسکوپی به طور سیستماتیک از پایین به بالا و براساس تغییرات سنگ‌شناختیدر جهت عمود بر امتداد لایه‌ها برداشت شد.در اینمطالعه، 7 جنس و 9 گونه جلبک سبز داسی‌کلادآسه‌شامل: Mizzia sp., Mizzia velebitana, Mizzia cornuta, Macroporella sp., Macroporella cf. nuda, Paraepimastopora longutuba, Epimastopora sp.,Epimastopora symetrica, Epimastoporella japonica, Epimastopora likana, Tabasoporella tulipaformis, Gyroporella sp., Gyroporella nipponicaو 2 جنس و 5 گونه جلبک‌از خانواده‌ژیمنوکدی‌اسه شامل:Permocalculus sp., Permocalculus plumosus, Permocalculus cf. dikenliderensis, Permocalculus tenellus,Gymnocodium sp.,Gymnocodium bellerophontis, در سازندهای روتهو نسن مورد شناساییقرارگرفتند.همچنین جلبک Tabasoporella tulipaformisمتعلق به خانواده داسی‌کلادآسه‌آ که از سازند جمال معرفی شده است؛ نخستین بار در واحدهای آهکی شمال‌باخترکشور شناسایی و گزارش شد.
حامد یاراحمدزهی؛ محمدنبی گرگیج؛ سیدعلی آقانباتی؛ عبدالله سعیدی
چکیده
برش مطالعه‌شده در باختر طبس، بلوک کلمرد و کوههای راهدار قرار دارد. سازند چیلی (گروه خان) بیشتر از سنگ‌آهک ماسه‌ای، سنگ‌آهک و دولومیت تشکیل شده است که به‌وسیله ناپیوستگی فرسایشی از سازند پده به سن کربنیفر پیشین و افق لاتریت و بوکسیت از سازند سرتخت (Late Yakhtashian-Early Murgabian) جدا می‌شود. در این مطالعه 6 جنس و 19 گونه از فوزولین‌ها شناسایی ...
بیشتر
برش مطالعه‌شده در باختر طبس، بلوک کلمرد و کوههای راهدار قرار دارد. سازند چیلی (گروه خان) بیشتر از سنگ‌آهک ماسه‌ای، سنگ‌آهک و دولومیت تشکیل شده است که به‌وسیله ناپیوستگی فرسایشی از سازند پده به سن کربنیفر پیشین و افق لاتریت و بوکسیت از سازند سرتخت (Late Yakhtashian-Early Murgabian) جدا می‌شود. در این مطالعه 6 جنس و 19 گونه از فوزولین‌ها شناسایی شد که به دو زیست زون Perigondwania pamirensis Zone به سن ساکمارین پسین (Late Sakmarian) و Chalaroschwagerina vulgaris Zone به سن یاختاشین پیشین (Early Ykhtashian) تقسیم شدند. زیستزونها و فوزولین‌های شناساییشده قابل مقایسه با مجموعه کالاکتاش (Kalaktash Assemblage) معرفیشده از نواحی پامیر مرکزی، کاراکوروم، افغانستان، عمان و جنوب تبت هستند.
رحیم شعبانیان
چکیده
توالی پرمین در برشهای چینهشناسی آرو و بی‌بی شهربانو، شامل سازندهای دورود، روته و نسن است و تعیین سن دقیق این سازندها بر اساس تجزیه و تحلیل انباشت‌های روزنبران کوچک و فوزولینیدها انجام گرفته است. سازند آواری دورود به سن آسیلین- ساکمارین، آهک‌های سکویی سازند روته به سن کوبرگندین- مورگابین، افق‌های بوکسیتی و لاتریتی در هر دو برش ...
بیشتر
توالی پرمین در برشهای چینهشناسی آرو و بی‌بی شهربانو، شامل سازندهای دورود، روته و نسن است و تعیین سن دقیق این سازندها بر اساس تجزیه و تحلیل انباشت‌های روزنبران کوچک و فوزولینیدها انجام گرفته است. سازند آواری دورود به سن آسیلین- ساکمارین، آهک‌های سکویی سازند روته به سن کوبرگندین- مورگابین، افق‌های بوکسیتی و لاتریتی در هر دو برش چینهشناسی مورد بررسی سن میدین و سنگ‌آهک‌های مارنی، شیل و سنگ‌آهک‌های نازک لایه سازند نسن در برش بی‌بی شهربانو به سن جلفین پیشین بر مبنای تقسیم‌بندی اشکوب‌های پرمین برای قلمرو تتیس هستند. سنگ‌آهک‌های با بایوژنتیک سازند روته با ناپیوستگی همشیب، اما با نبود چینه‌ای که شامل اشکوب‌های یاختاشین (آرتتینسکین) و بلورین است، بر روی سازند دورود سنگ‌آهک‌های نازک لایه، ائولیتیک و ورمیکوله از سازند الیکا با سن تریاس پیشین و میانی با نبود چینهشناسی و دگرشیبی فرسایشی بر روی ردیف‌های پرمین قرار گرفته‌اند. نبود چینهشناسی میان ردیف‌های دریایی پرمین و تریاس در برش آرو شامل اشکوب‌های جلفین و دوراشامین و در برش بی‌بی شهربانو شامل جلفین پسین و اشکوب دوراشامین است. در این پژوهش40 جنس و حدود 45 گونه وابسته به خانواده‌های فوزولینیدها، روزنبران کوچک و جلبک‌های آهکی شناسایی شده‌اند.
رحیم شعبانیان؛ مهناز پروانه نژادشیرازی؛ فاطمه جوادی نیا
چکیده
به منظور مطالعه توالیهای پرمین در برش چینهشناسی هرزند، توالی از سنگهای رسوبی پرمین به ستبرای 448 متر مورد نمونه‌برداری و بررسی دقیق سنگ‌شناسی و چینهشناسی قرار گرفته است،که82 متر قاعده آن شامل سازند دورود، 258 متر شامل سازند سورمق و 108 متر شامل سازند جلفا است. سنگ‌شناسی عمده شامل ماسه‌سنگ‌های سفید تا سرخ رنگ، سنگ آهک ...
بیشتر
به منظور مطالعه توالیهای پرمین در برش چینهشناسی هرزند، توالی از سنگهای رسوبی پرمین به ستبرای 448 متر مورد نمونه‌برداری و بررسی دقیق سنگ‌شناسی و چینهشناسی قرار گرفته است،که82 متر قاعده آن شامل سازند دورود، 258 متر شامل سازند سورمق و 108 متر شامل سازند جلفا است. سنگ‌شناسی عمده شامل ماسه‌سنگ‌های سفید تا سرخ رنگ، سنگ آهک زیستی تیره تا خاکستری رنگ، آهک مارنی تا آهک‌های نازک لایه است. مرز زیرین توالی به طور ناپیوستگی آذرینپی، بر روی مجموعهای از سنگهای خروجی قرار گرفته و مرز بالای آن با ناپیوستگی فرسایشی توسط نهشته‌های سرخ رنگ میوسن پوشیده می‌شود. در این مطالعه 52 گونه از 37جنس روزنبران و 8 گونه از 9 جنس جلبک مورد شناسایی قرار گرفته است. بر اساس محتوای فسیلی سن سازند سورمق کوبرگندین تا مورگابین و سازند جلفا میدین تا جلفین پیشین تشخیص داده شده است. بر مبنای پراکندگی روزنبران، چهار زیست‌زون تجمعی در سازندهای سورمق و جلفا تشخیص داده شده است.
حسین مصدق؛ محمد لنگرانی
چکیده
رخساره‌های کربناتی پرمین در البرز مرکزی، دارای جلبک‌های آهکی فراوانی هستند. بررسی این رخساره‌ها منجر به شناسایی گونه‌های مختلفی از سیانوباکتری‌ها, جلبک‌های سبز داسی‌کلاداسه و ژیمنوکودیاسه و جلبک‌های فیلویید شده است. در این نهشته‌ها، جلبک‌های فیلویید در رخساره‌های آهکی مرتبط با پشته‌های کربناتی شناسایی شده‌اند. سیانوباکتری‌ها ...
بیشتر
رخساره‌های کربناتی پرمین در البرز مرکزی، دارای جلبک‌های آهکی فراوانی هستند. بررسی این رخساره‌ها منجر به شناسایی گونه‌های مختلفی از سیانوباکتری‌ها, جلبک‌های سبز داسی‌کلاداسه و ژیمنوکودیاسه و جلبک‌های فیلویید شده است. در این نهشته‌ها، جلبک‌های فیلویید در رخساره‌های آهکی مرتبط با پشته‌های کربناتی شناسایی شده‌اند. سیانوباکتری‌ها کم و بیش به صورت قشرساز در رخساره‌های کشندی تا لاگونی رمپ درونی گسترش داشته و جلبک‌های سبز داسی‌کلاداسه و ژیمنوکودیاسه به طور عمده در رخساره‌های کم‌ژرفای رمپ درونی یافت شده‌اند. جلبک‌های ژیمنوکودیاسه نسبت به داسی‌کلاداسه‌ها تا ژرفای بیشتری گسترش داشته‌اند. حضور سیانوباکتری‌ها در توالیهای رسوبی منطبق بر مرز سکانسی نوع اول بوده است. جلبک‌های فیلویید در رخساره‌های مرتبط با سطح پیشروی سکانس حضور داشته و بیشترین فراوانی جلبک‌های سبز داسی‌کلاداسه و ژیمنوکودیاسه در پیرامون بیشترین سطح غرقابی و سیستم‌تراکت تراز بالا ثبت شده است. فراوانی جلبک‌های سبز آهکی از قاعده به رأس پاراسکانس‌های کربناتی افزایش نشان می‌دهد. فراوان شدن جلبک‌های سبز آهکی ارتباط نزدیکی با گرم‌شدگی اقلیمی و گذر از شرایط سردخانه‌ای به گلخانه‌ای در پرمین البرز نشان می‌دهد.
رحیم شعبانیان؛ دانیل واچارد
چکیده
نهشته‌های آهکی پرمین در نقاط مختلف ایران، دارای رخنمون بوده و براساس محتوی فسیلی روزنداران، سن این توالی‌ها بولورین؟، کوبرگاندین تا دوراشامین است. این رسوبات دریایی در بیشتر نقاط ایران غنی از فوزولینیده، روزنداران کوچک غیر فوزولینیدی و جلبک بوده و تعیین سن، زون‌بندی‌زیستی و تبیین الگوهای دیرینه‌جغرافیایی و دیرینه بوم‌شناسی ...
بیشتر
نهشته‌های آهکی پرمین در نقاط مختلف ایران، دارای رخنمون بوده و براساس محتوی فسیلی روزنداران، سن این توالی‌ها بولورین؟، کوبرگاندین تا دوراشامین است. این رسوبات دریایی در بیشتر نقاط ایران غنی از فوزولینیده، روزنداران کوچک غیر فوزولینیدی و جلبک بوده و تعیین سن، زون‌بندی‌زیستی و تبیین الگوهای دیرینه‌جغرافیایی و دیرینه بوم‌شناسی زمینهای پرمین به طور اساسی بر مبنای فوزولینیدها استوار است. توالیهای آهکی پرمین در شمال باختر و شمال ایران بنا به دلایل چندی فقیر از روزنداران فوزولینیدی بوده و تعیین سن توالی‌ها و همبستگی بین آنها، بویژه برای توالیهای پرمین پسین بر مبنای روزنداران کوچک و درشتفسیلها انجام میگیرد. روزنداران تک‌ردیفی نقش مهمی در ایجاد سنگهای آهکی داشته و در نتیجه با معرفی جنسها و اجتماعات شاخص، از این گروه می‌توان در تعیین سن توالیهای دریایی و تعیین همبستگی توالیهای پرمین در مقیاس ناحیهای و محلی استفاده کرد. هدف این مقاله، معرفی مهمترین شکلهای روزنداران تک ردیفی و تجمعات آنها در توالیهای پرمین میانی و پسین البرز و آذربایجان به منظور معرفی یک مدل تعیین سن و همبستگی برای نهشته‌های پرمین در بخشهای مختلف ایران است.
رحیم شعبانیان؛ خسرو خسروخسروتهرانی؛ ایرج مؤمنی
چکیده
مطالعه مقاطع مختلف چینهشناسی از سنگهای پرمین در شمال باختری ایران نشان می‌دهد که این توالی در بخش جنوبی از سازندهای دورود، روته، نسن و در برشهای زال و ایلانلو از سازندهای دورود، سورمق، جلفا و الی باشی تشکیل یافته است. از تحلیل جامعه فسیلی روزنداران در توالیهای کربناتی پرمین این ناحیه و مقایسه آن با تجمعات میکروفسیلی دیگر ...
بیشتر
مطالعه مقاطع مختلف چینهشناسی از سنگهای پرمین در شمال باختری ایران نشان می‌دهد که این توالی در بخش جنوبی از سازندهای دورود، روته، نسن و در برشهای زال و ایلانلو از سازندهای دورود، سورمق، جلفا و الی باشی تشکیل یافته است. از تحلیل جامعه فسیلی روزنداران در توالیهای کربناتی پرمین این ناحیه و مقایسه آن با تجمعات میکروفسیلی دیگر بخشهای ایران و کشورهای همجوار قلمرو تتیس، سن واحدهای آهکی در مقاطع چینهشناسی زال و ایلانلو، کوبرگاندین تا دوراشامین ودر برشهای دیگر کوبرگاندین تا جلفین است. نبود اشکوب‌های یاختاشین، بلورین در تمام پهنه آذربایجان گسترش دارد.
بررسی‌های صحرایی، مطالعات سنگ‌شناسی و رخساره‌های میکروسکوپی بیانگر چندین فاز پیشروی و خروج از آب در این توالیهاست.
مقایسه برشهای چینه‌ای مورد مطالعه از نظر محتوا و ترکیب فسیلی، رخساره‌های سنگی و ستبرای واحدهای سنگی بیانگر حاکم بودن شرایط متفاوت زمینشناسی در قسمتهای شمالی و جنوبی این بخش در طی دوره پرمین بوده است.
