احسان کوثری؛ عباس بحرودی؛ مرتضی طالبیان؛ علی چهرازی
چکیده
یکی از مطالعات بنیادین مورد نیاز در میادین هیدروکربوری، بررسی گسلها و شکستگیهای میدان و تعیین نقش آنها در مخزن است. اگر مخزن میدان هیدروکربوری از نوع کربناته و شکافدار باشد، بررسی این ویژگیها درجه اهمیت بالاتری دارند. از آنجا که ساختارهای زمینساختی، جدا از همدیگر نیستند؛ ضروری است این ساختارها بهطور همزمان مورد مطالعه ...
بیشتر
یکی از مطالعات بنیادین مورد نیاز در میادین هیدروکربوری، بررسی گسلها و شکستگیهای میدان و تعیین نقش آنها در مخزن است. اگر مخزن میدان هیدروکربوری از نوع کربناته و شکافدار باشد، بررسی این ویژگیها درجه اهمیت بالاتری دارند. از آنجا که ساختارهای زمینساختی، جدا از همدیگر نیستند؛ ضروری است این ساختارها بهطور همزمان مورد مطالعه قرار گیرند که در صورت وجود ارتباط زایشی میان آنها، این ارتباط مشخص شود. در این پژوهش با استفاده از دادههای چاهنگاری تصویری، مقاطع لرزهای و نقشه زمان- ژرفا و در پایان مدلسازی تجربی به بررسی احتمالات شکلگیری گسلهای داخلی و شکستگیها پرداخته شده است. جایی که در جلوی جبهه دگرریختی زاگرس بوده است و ظاهراً تنشهای ایجاد کننده کمربند چینخورده- رانده زاگرس در آن تأثیر چندانی نداشتهاند. در این میدان نفتی دو دسته گسل با روند و نقشهای متفاوت شناسایی شده است. دسته اول با روند شمالی- جنوبی با سازوکار وارون به عنوان کنترلکننده هندسه ساختار میدان و دسته دوم با روند شمال باختر- جنوب خاور با سازکار عادی که احتمالاً عامل به وجود آورنده شکستگیهای اصلی در میدان مورد مطالعه هستند. این میدان تحت تأثیر وارونشدگی ساختار و تبدیل به یک ساختار فراجسته ایجاد شده است. بر پایه تحلیلهای انجام شده، گسلهای درون ساختاری احتمالاً به دلیل بالا آمدن دیواره نمکی و یا حرکت چپگرد گسلهای مرزی این میدان ایجاد شدهاند. با تفسیر شکستگیهای ناشی از حفاری و برونشکستها، سوی تنش افقی بیشینه و سوی تنش افقی کمینه مشخص شد. همچنین امتداد دسته دوم گسلها نیز همروند با شکستگیهای ناشی از حفاری شناسایی شدهاند. بنابراین روند این ساختارها شامل میانگین شکستگیهای طبیعی، برونشکستها و روند گسلهای عادی محلی با یکدیگر همخوانی دارند که میتواند منشأ شکستگیها را زمینساختی معرفی کند.
بهزاد دریکوند؛ سید احمد علوی؛ حسین حاجیعلی بیگی؛ ایرج عبداللهیفرد
چکیده
در حوضه پیشبوم نئوژن زاگرس، فروبار دزفول به عنوان حوضه پیشژرفا حجم زیادی از رسوبات سازندهای آغاجاری و بختیاری را در خود جای داده است. در این مقاله، با استفاده از دادههای سطحی و زیرسطحی و مدلسازی تجربی به مطالعه تأثیر این رسوبات بر هندسه و آرایش ساختارها در بخش مرکزی کمربند چینخورده- رانده زاگرس پرداخته شده است. مدلسازی تجربی ...
بیشتر
در حوضه پیشبوم نئوژن زاگرس، فروبار دزفول به عنوان حوضه پیشژرفا حجم زیادی از رسوبات سازندهای آغاجاری و بختیاری را در خود جای داده است. در این مقاله، با استفاده از دادههای سطحی و زیرسطحی و مدلسازی تجربی به مطالعه تأثیر این رسوبات بر هندسه و آرایش ساختارها در بخش مرکزی کمربند چینخورده- رانده زاگرس پرداخته شده است. مدلسازی تجربی نشان میدهد عملکرد همزمان فرسایش و رسوبگذاری همزمان با زمینساخت مانع از پیشروی دگرریختی به سوی پیشبوم و سبب تمرکز آن در ساختارهای شکل گرفته در سوی پسبوم میشود. در این راستا، تاقدیسهای تشکیل شده در سوی پسبوم بهصورت بالاآمدگی، گسلش و چرخش یالها به این فرایند پاسخ میدهند. در ادامه با افزایش کوتاهشدگی، ساختار تاقدیسی بزرگمقیاس پس از رسوبات همزمان با زمینساخت به سوی پیشبوم شکل میگیرند. بر پایه مدلسازی تجربی وجود رسوبات آواری سازندهای آغاجاری و بختیاری در فروبار دزفول سبب تمرکز دگرریختی بهصورت یالهای پرشیب تا برگشته و گسلهای راندگی در بخشهای جنوبی پهنههای ایذه و لرستان شده است. همچنین حجم زیاد این رسوبات در بخش میانی فروبار دزفول اجازه شکلگیری تاقدیسهای بزرگ مقیاس را در این بخش از فروبار نداده و سبب تشکیل تاقدیسهای فروبار دزفول در دو بخش شمالی و جنوبی شده است.