الناز خزائی؛ محمدحسین محمودی قرائی؛ اسداله محبوبی؛ جعفر طاهری
چکیده
برش مورد مطالعه در جنوب باختر کاشمر در بلوک طبس و پهنه ساختاری- رسوبی ایران مرکزی قرار دارد. بر پایه مشاهدات صحرایی و مطالعات رسوبشناسی و سنگنگاری دو مجموعه رخساره سیلیسی- آواری و کربناته در برش مورد مطالعه تشخیص داده شد. بر پایه بررسی متغیرهای قابل تشخیص در صحرا همچون ترکیب سنگی، فرم هندسی، ساختهای رسوبی، سطوح لایهبندی و مرز ...
بیشتر
برش مورد مطالعه در جنوب باختر کاشمر در بلوک طبس و پهنه ساختاری- رسوبی ایران مرکزی قرار دارد. بر پایه مشاهدات صحرایی و مطالعات رسوبشناسی و سنگنگاری دو مجموعه رخساره سیلیسی- آواری و کربناته در برش مورد مطالعه تشخیص داده شد. بر پایه بررسی متغیرهای قابل تشخیص در صحرا همچون ترکیب سنگی، فرم هندسی، ساختهای رسوبی، سطوح لایهبندی و مرز میان لایهها، 3 لیتوفاسیس شامل کنگلومرایی (Gcm, Gp)، ماسهسنگی (St, Sr, Sh, Sl و Sm) و گلی (Fl) و بر پایه مطالعات سنگنگاری 4 پتروفاسیس شامل ارتوکنگلومرای پلی میکتیک 1 و 2، آرکوزیکوک و سابآرکوز و 4 مجموعه ریزرخساره متشکل از ریزرخسارههای محیط دریای باز، سد، لاگون و کشندی شناسایی شده است. رسوبات سیلیسی آواری بخش بالایی سازند شیرگشت بر پایه وجود چرخههای ریزشونده بوما، قاعده فرسایشی و ترکیب گریوکی در یک محیط توربیدیتی بر جای گذاشته شده است. سنگهای کربناته بخش زیرین سازند نیور نیز بر پایه شواهدی مانند چینهبندی مورب پشتهای، چرخههای ریزشونده با رخسارههای پرفسیل در قاعده در یک رمپ کمژرفا و تحت تأثیر شرایط توفانی تهنشست کرده است. تغییر شرایط رسوبگذاری در گذر از رسوبات اردوویسین بالایی (سازند شیرگشت) به سیلورین زیرین (سازند نیور) میتواند ناشی از تأثیر زمینساخت منطقه، گسترش یخچالها و سپس ذوب آنها و نیز تغییرات آبوهوای دیرینه (در ارتباط با گسترش امواج توفانی) انجام شده باشد.
آرام بایت گل؛ رضا موسوی حرمی؛ اسداله محبوبی
چکیده
لایههای آواری سازند شیرگشت در برش راهدار بلوک کلمرد ایران مرکزی مجموعه اثر فسیل متنوعی دارند. در افقهای معینی از این توالی، طبقاتی وجود دارد که دو اثرجنس کروزیانا و روزوفیکوس از فراوانترین اثر فسیلها است. در مطالعه حاضر، اثرجنسهای حاصل از بندپایان شامل کروزیانا و روزوفیکوساز توالیهای اردوویسین سازند شیرگشت ...
بیشتر
لایههای آواری سازند شیرگشت در برش راهدار بلوک کلمرد ایران مرکزی مجموعه اثر فسیل متنوعی دارند. در افقهای معینی از این توالی، طبقاتی وجود دارد که دو اثرجنس کروزیانا و روزوفیکوس از فراوانترین اثر فسیلها است. در مطالعه حاضر، اثرجنسهای حاصل از بندپایان شامل کروزیانا و روزوفیکوساز توالیهای اردوویسین سازند شیرگشت مورد بحث و بررسی قرار میگیرد. کروزیاناها در سازند شیرگشت افزون بر تغییرات گسترده در ریختشناسی و اندازه، تغییرات زیادی را در نوع رفتاری تغذیهای نشان میدهند. کروزیاناها به صورت حفارهای شیاری مستقیم تا به نسبت انحنادار با عرض چند سانتیمتر هستند که در جهت طولی به دو لُب تقسیم میشوند هر کدام از این لُبها اثر خراشهای عرضی گیسو مانندی دارند که در اثرگونههای مختلف کروزیانا، آرایش و نیمرخ خراشها با هم متفاوت است. ویژگیهای اثرگونههای شناسایی شده نشان میدهد که به استثنای C. semiplicata،اثر گونههای کروزیانا در این توالی متعلق به گروه کروزیانا روگوزا است. اثرگونههای این گروه شامل C. rugosa، C. furcifera، C. goldfussi ، C. rouaulti وC. yini است. این نتایج نشان میدهد که مجموعه اثرفسیلهای حاصل از بندپایان در سازند شیرگشت برای مطالعات اثرچینهنگاری (ایکنواستراتیگرافی) کروزیانا مناسب هستند، بهطوری که مجموعه اثرگونههای شناسایی شده میتواند نشاندهنده سن اردوویسین زیرین تا میانی برای نهشتههای سازند شیرگشت باشند. همچنین، اثرهای حاصل از بندپایان در نهشتههای مطالعه شده همراه با دیگر ساختهای زیستی نشان میدهد که این اثرها در ماسهسنگهای دانهریز تا متوسطدانه با میانلایههای شیل- گلسنگ وجود دارند. ترکیب بستر، و شواهد اثرشناختی (ایکنولوژیکی) نشان میدهد که اثرهای حاصل از فعالیت بندپایان در سازند شیرگشت متعلق به اثررخساره (ایکنوفاسیس) کروزیانا است.
عباس قادری؛ سید علی آقانباتی؛ بهاءالدین حمدی؛ عبدالله سعیدی
چکیده
به منظور انجام مطالعات زیستچینهنگاری سازند شیرگشت در فرازمین کلمرد (Kalmard Horst) بر اساس کنودونتها، برش چینهشناسی میوگــدار (میانگدار) در جنوب باختری طبس انتخاب شد. سازند شیرگشت در این برش عمدتاً از واحدهای سنگی آواری تشکیل شده و به صورت دگرشیب بر روی واحدهای سنگی سازند کلمرد منتسب به پرکامبرین قرار گرفته است ...
بیشتر
به منظور انجام مطالعات زیستچینهنگاری سازند شیرگشت در فرازمین کلمرد (Kalmard Horst) بر اساس کنودونتها، برش چینهشناسی میوگــدار (میانگدار) در جنوب باختری طبس انتخاب شد. سازند شیرگشت در این برش عمدتاً از واحدهای سنگی آواری تشکیل شده و به صورت دگرشیب بر روی واحدهای سنگی سازند کلمرد منتسب به پرکامبرین قرار گرفته است و خود نیز توسط واحدهای سنگی سازند گچال به سن کربنیفر پوشیده میشود.
پس از مطالعات صحرایی و برداشت ستون چینهشناسی برش فوق، 35 نمونه از واحدهای سنگی مناسب سازندهای شیرگشت و گچال انتخاب و مطالعه شد. مطالعه کنودونتهای سازند شیرگشت در این برش حاکی از سن اردوویسین پیشین (Tremadocian - Arenigian) برای این سازند است. سه زیستزون تجمعی کنودونتی (Conodont Assemblage zone) در واحدهای اردوویسین پیشین این برش شناسایی شد که معادل زونهای Cordylodus spp. ، Deltifer و Proteus هستند.
زیستزونهای تشخیص داده شده عبارتاند از:
1- Oneotodus - Drepanodus Assemblage zone
2- Acodus deltatus - Protopanderodus Assemblage zone
3- Acodus - Oistodus Assemblage zone
عباس قادری؛ سید علی آقانباتی؛ بهاءالدین حمدی؛ جیمز اف. میلر
چکیده
سازند شیرگشت یکی از واحدهای پرفسیل ایران مرکزی است که در محل برش الگو در قالب سه پاره سازند (غیررسمی) معرفی شده است. این سازند به طور عمده شامل سنگآهک، مارن، سیلتسنگ، شیل و دولومیت بوده که به صورت همشیب و با گذر ظاهراً تدریجی بر روی سنگآهکهای حاوی فسیل بازوپایان (Billingsella limestone) بخش بالایی سازند درنجال قرار گرفته ...
بیشتر
سازند شیرگشت یکی از واحدهای پرفسیل ایران مرکزی است که در محل برش الگو در قالب سه پاره سازند (غیررسمی) معرفی شده است. این سازند به طور عمده شامل سنگآهک، مارن، سیلتسنگ، شیل و دولومیت بوده که به صورت همشیب و با گذر ظاهراً تدریجی بر روی سنگآهکهای حاوی فسیل بازوپایان (Billingsella limestone) بخش بالایی سازند درنجال قرار گرفته است و خود توسط سنگهای آتشفشانی و سنگآهکهای ماسهدار حاوی فسیل بخش زیرین سازند نیور پوشیده میشود.
به منظور انجام مطالعات زیستچینهنگاری و میکروپالئونتولوژی براساس کنودونتهای موجود، 99 نمونه سنگی مناسب از پاره سازندهای اول و دوم برش الگوی سازند شیرگشت برداشت شد. زیای کنودونتی به دست آمده از بخش زیرین پارهسازند اول آن، گونههایی ازWestergaardodina Furnishina, و Prooneotodus را شامل میشود که شاخص زمان کامبرین پـسـین هـستند. وجود گـونههای مـختلفی از جـنسهای Cordylodus,Oistodus, Drepanodus Proconodontus, وParoistodusدر فاصله بخـــش میانی پارهسازند اول تا اواخر پارهسازند دوم این برش هم نشاندهنـــــده زمان ترمادوسین ـ آرنیگین برای این سازند است.
مطالعه کنـودونتهای سازند شـیرگـشت در مـحل برش الـگو حـاکـی از وجود هـفت زیستزون تـجمعـی کنـودونتـی (Conodont Assemblage Zone) است که سن کامـبرین پـسیـن ـ اردوویـسیـن پـیشیـن را برای پاره سازندهای اول و دوم آن نشان میدهند. زیستزونهای تشخیص داده شده در این پارهسازندها عبارتند از:
1. Furnishina - Westergaardodina Assemblage Zone.
2. Proconodontus - Oneotodus Assemblage Zone.
3. Cordylodus proavus - Cordylodus oklahomensis Assemblage Zone.
4. Cordylodus lindstromi Assemblage Zone.
5. Cordylodus angulatus Assemblage Zone.
6. Drepanodus - Paltodus deltifer Assemblage Zone.
7.Paroistodus proteus Assemblage Zone.
زیستزونهای کنودونتی فوق، معادل زیستزونهای استاندارد جهانی Cordylodus spp. Deltifer, و Proteus میباشند. برخلاف نوشتههای پیشین که گذر کامبرین ـ اردویسین را در حد فاصل سازندهای درنجال و شیرگشت معرفی میکردند، این مرز درون پارهسازند اول این سازند قرار گرفته است و لذا سازند شیرگشت در محل برش الگو، یک سازند دو زمانه است.