رسوب شناسی
امید کاک مم؛ محمدحسین آدابی؛ احسان ده یادگاری
چکیده
بافت، ساخت رسوبی و فوناهای موجود منجر به شناسایی دوازده رخساره کربناته- تبخیری شده است. این رخسارهها در سه کمربند رخسارهای پهنه جزرومدی، لاگون و شول کربناته نهشته شدهاند. گسترش پهنه جزرومدی به همراه رسوبات تبخیری و رخسارههای ترومبولیتی و استروماتولیتی، عدم وجود ساختمانهای ریفی دارای تداوم جانبی، حضور گسترده گل کربناته و ...
بیشتر
بافت، ساخت رسوبی و فوناهای موجود منجر به شناسایی دوازده رخساره کربناته- تبخیری شده است. این رخسارهها در سه کمربند رخسارهای پهنه جزرومدی، لاگون و شول کربناته نهشته شدهاند. گسترش پهنه جزرومدی به همراه رسوبات تبخیری و رخسارههای ترومبولیتی و استروماتولیتی، عدم وجود ساختمانهای ریفی دارای تداوم جانبی، حضور گسترده گل کربناته و نبود رخسارههای ریزشی و لغزشی تأییدکننده یک محیط رمپ کربناته از نوع هموکلینال برای سازند کنگان است. رخسارههای شناسایی شده بر اساس مشخصات پتروفیزیکی که حاصل فرایندهای اولیه رسوبگذاری و دیاژنز میباشد در قالب هفت گونه سنگی طبقهبندی شدهاند که در آنها گونه سنگی نخست (RT1) فاقد خواص مطلوب مخزنی بوده و به ترتیب به سمت RT7 کیفیت مخزنی افزایش مییابد. تغییرات جانبی و عمودی رخسارهها منجر به شناسایی دو سکانس رسوبی رده سوم شده است که الگوی انباشت چینهای در آنها توسط رخسارههای سابتایدال با مشخصات مخزنی مناسب که توسط رخسارههای تبخیری و پریتایدال با مشخصات پایین مخزنی در برگرفته شدهاند، مشخص میشود. بیشترین کیفیت مخزنی سازند کنگان در دو زون مخزنی K1 و K2 منطبق بر انتهای TST، سطح بیشینه پیشروی آب دریا (mfs) و قاعده HST در سکانسهای رسوبی شناسایی شده میباشد که در رخسارههای شول کربناته واقع شده است.
حدیث وفایی؛ مریم پیروی
چکیده
میدان گازی کیش یکی از بزرگترین میادین گازی جهان و شامل دو سنگ مخزن گازی، سازند کنگان (تریاس پیشین) و دالان (پرمین پسین) در حوضه رسوبی زاگرس است. در این مطالعه سازند کنگان مورد ارزیابی قرار گرفته است. در این پژوهش افزون بر مطالعه با استفاده از دادههای خام حاصل از چاهنگاری یک حلقه چاه حفاری شده از کل گستره میدان و با استفاده از روش ...
بیشتر
میدان گازی کیش یکی از بزرگترین میادین گازی جهان و شامل دو سنگ مخزن گازی، سازند کنگان (تریاس پیشین) و دالان (پرمین پسین) در حوضه رسوبی زاگرس است. در این مطالعه سازند کنگان مورد ارزیابی قرار گرفته است. در این پژوهش افزون بر مطالعه با استفاده از دادههای خام حاصل از چاهنگاری یک حلقه چاه حفاری شده از کل گستره میدان و با استفاده از روش ارزیابی پتروفیزیک احتمالی (Probabilistic) ویژگیهای پتروفیزیکی سازند کنگان (حجم شیل، نوع سنگشناسی، تخلخل و اشباع آب)، مورد ارزیابی قرار گرفته است و از روش آمار و احتمالات برای تفسیر نمودارها به کمک مدل چند کانیایی ماژول مولتی مین نرمافزار (Multimin) بهرهگیری شده است. بر پایه نتایج این ارزیابی و استفاده از کراس پلاتهای تعیین کننده سنگشناسی و چارتهای استاندارد شلومبرژره، سنگشناسی چیره چاه مورد مطالعه کلسیت، دولومیت، مقادیری انیدریت و مقدار کمی شیل، تشخیص داده شده است. هدف نهایی از ارزیابی پتروفیزیکی در مطالعات هیدروکربوری میدان گازی کیش تهیه ورودی مناسب به مدل استاتیک مخزن است. برای مطالعه دقیقتر، این سازند به دو بخش K1 و K2 تقسیم شد. در مجموع حجم شیل محاسبه شده در این چاه پایین و در K2 کمتر است. این موضوع را میتوان دلیل بر برابر بودن تخلخل موثر در بیشتر نقاط چاه دانست.
سید محسن آل علی؛ حسین رحیم پور بناب؛ سید رضا موسوی حرمی؛ داود جهانی؛ اشکان اسدی اسکندر
چکیده
سازند کنگان با سن تریاس پیشین از مهمترین سنگهای مخزن کربناتی در جنوب باختر ایران و شمال خلیج فارس است. تحلیل رخسارههای سازند کنگان به شناسایی 13 ریزرخساره مربوط به محیط پهنه کشندی، لاگون، پشتههای سدی(شول) و دریای باز انجامیده است. بررسی تغییرات افقی و عمودی رخسارهها و مقایسه آنها با محیطهای عهد حاضر و دیرینه نشاندهنده ...
بیشتر
سازند کنگان با سن تریاس پیشین از مهمترین سنگهای مخزن کربناتی در جنوب باختر ایران و شمال خلیج فارس است. تحلیل رخسارههای سازند کنگان به شناسایی 13 ریزرخساره مربوط به محیط پهنه کشندی، لاگون، پشتههای سدی(شول) و دریای باز انجامیده است. بررسی تغییرات افقی و عمودی رخسارهها و مقایسه آنها با محیطهای عهد حاضر و دیرینه نشاندهنده آن است که سازند کنگان در سکویی (پلت فرم)از نوع رمپ کربناتی کمژرفا همانند خلیج فارس امروزی، نهشته شده است. مطالعات چینه نگاری سکانسی نشان می دهد که سازند کنگان از دو سکانس رسوبی دسته سوم (در چاههای Aو B) و دستههای رسوبی TSTوHST تشکیل شده است. مرز زیرین سکانس نخست، ناپیوستگی نوع 1(SB1) و دیگر مرزها ناپیوستگی نوع 2 (SB2) است. تخلخل در سازند کنگان به طور عمده در دسته رسوبی HST Early و گرینستونهای شول تمرکز یافته است. افزون بر آن در این نوشتار افقهای اصلی همچون مرز ناپیوستگی، بیشینه طغیان سطح آب دریا، الگوهای بر انبارش و دستههای رسوبی مورد بررسی قرار گرفته است.
ابوالقاسم کامکار روحانی؛ محمود ذاکری
چکیده
برای به دست آوردن نتایج دقیقتر از به کارگیری روش شبکههای عصبی مصنوعی، به جای انتخاب نتایج بهترین شبکه حاصل از فرایند سعی و خطا، نتایج چندین شبکه به روشی مناسب با هم ترکیب شده است تا شاید سامانه چندشبکهای حاصل، که از آن با عنوان ماشین کمیتهای تعبیر میشود، خطا را کاهش و درنتیجه، دقت را افزایش دهد. در این پژوهش، برای برآورد ...
بیشتر
برای به دست آوردن نتایج دقیقتر از به کارگیری روش شبکههای عصبی مصنوعی، به جای انتخاب نتایج بهترین شبکه حاصل از فرایند سعی و خطا، نتایج چندین شبکه به روشی مناسب با هم ترکیب شده است تا شاید سامانه چندشبکهای حاصل، که از آن با عنوان ماشین کمیتهای تعبیر میشود، خطا را کاهش و درنتیجه، دقت را افزایش دهد. در این پژوهش، برای برآورد تخلخل مؤثر سنگ مخزن گازی کنگان در میدان عظیم هیدروکربنی پارس جنوبی، از ترکیب آنسامبلی شبکههای عصبی مصنوعی که نوعی ماشین کمیتهای با ساختار موازی است، استفاده شده است. به این منظور، دادههای نگارهای صوتی، چگالی، پرتو گاما و تخلخل نوترونی به عنوان ورودی شبکهها و تخلخل مؤثر به عنوان خروجی شبکهها از 4 چاه این میدان در بازۀ عمقی سازند کنگان انتخاب شدند. شبکههای عصبی پسانتشار خطا با ساختارهای متفاوت به روش مرتبسازی آموزش داده شد و توان تعمیم آنها ارزیابی شد. آنگاه شبکههایی که بهترین نتایج، یعنی کمترین میانگین مربعات خطای برآورد در مرحله آزمون را داشتند، برای ساخت ترکیبهای آنسامبلی انتخاب شدند. برای تعیین ضرایب شبکههای جزء ترکیبهای آنسامبلی خطی، سه روش میانگینگیری ساده، روش ترکیب خطی بهینه هاشم و روش غیرتحلیلی ترکیب خطی بهینه با استفاده از الگوریتم ژنتیک به کار برده شده و نتایج آنها با هم مقایسه شد. از مقایسه نتایج ترکیبها با بهترین شبکه عصبی مصنوعی منفرد حاصل، مشخص شد که بهترین ترکیب آنسامبلی حاصل، ترکیبی چهارشبکهای است که ضرایب شبکههای جزءِ آن با استفاده از الگوریتم ژنتیک تعیین شده است. این ترکیب توانسته میانگین مربعات خطای برآورد الگوهای آموزش و آزمون را به ترتیب 6/3 درصد و 2/11 درصد نسبت به بهترین شبکه عصبی منفرد کاهش دهد.
نواب خدائی؛ محمد حسین آدابی؛ سید علی معلمی؛ مهران مرادپور
چکیده
سازند کنگان با ستبرای 115 متر شامل یک توالی کربناتی- تبخیری است که بهعنوان بخشی از بزرگترین مخزن کربناتی در میدان پارس جنوبی در خلیج فارس بهشمار میرود. بررسی سنگنگاری دولومیتهای سازند کنگان منجر به شناسایی 5 نوع دولومیت شامل دولومیکرایت، دولومیکرواسپار، دولواسپار، سیمان دولومیتی و دولومیت زین اسبی شده است. همچنین مطالعات ...
بیشتر
سازند کنگان با ستبرای 115 متر شامل یک توالی کربناتی- تبخیری است که بهعنوان بخشی از بزرگترین مخزن کربناتی در میدان پارس جنوبی در خلیج فارس بهشمار میرود. بررسی سنگنگاری دولومیتهای سازند کنگان منجر به شناسایی 5 نوع دولومیت شامل دولومیکرایت، دولومیکرواسپار، دولواسپار، سیمان دولومیتی و دولومیت زین اسبی شده است. همچنین مطالعات عنصری دولومیکرایتها و دولومیکرواسپارها نشاندهنده افزایش نسبی مقادیر استرانسیم و سدیم و کاهش نسبی مقادیر آهن و منگنز در نمونههای دولومیکرایتی نسبت به نمونههای دولومیکرواسپارایتی است. یادآوری میشود که روند ایزوتوپی اکسیژن- کربن در این دولومیتها نشاندهنده تأثیر اندک دیاژنز جوی (در دولومیتهای نوع اول، دوم و سوم) و دیاژنز تدفینی (در دولومیتهای نوع چهارم و پنجم) است. یادآوری این نکته ضروری است که اگرچه دولومیکرایتها در محیط سبخایی تشکیل شدهاند، دیاژنز جوی اندکی را تحمل کردهاند. همچنین منشأ منیزیم برای دولومیکرایتها، منیزیم آب دریا و یا آبهای میاندانهای در حال تعادل با آب دریا و برای دولومیتهای دانه درشتتر در سازند کنگان احتمالاً آبهای محبوس میاندانهای و یا شورابههای حوضهای است. دمای تهنشستی کربناتهای سازند کنگان با استفاده از سنگینترین ایزوتوپ اکسیژن در نمونههای دولومیکرایتی، 5/44 درجه سانتیگراد محاسبه شده است.
علیرضا رجبی هرسینی
چکیده
شیلهای سیلورین (سازند سرچاهان) با حجم بالای مواد آلی، اصلیترین سنگ منشأ مخازن گروه دهرم (سازندهای کنگان و دالان) در میدان گازی پارس جنوبی (واقع در آبهای خلیجفارس) هستند. در بررسی روی مغزههای حفاری تهیه شده از دو چاه، در بخشهایی از سازند کنگان در میدان یاد شده، آثار هیدروکربوری (بقایای نفت مرده و بیتومن) دیده شد. در پارهای از ...
بیشتر
شیلهای سیلورین (سازند سرچاهان) با حجم بالای مواد آلی، اصلیترین سنگ منشأ مخازن گروه دهرم (سازندهای کنگان و دالان) در میدان گازی پارس جنوبی (واقع در آبهای خلیجفارس) هستند. در بررسی روی مغزههای حفاری تهیه شده از دو چاه، در بخشهایی از سازند کنگان در میدان یاد شده، آثار هیدروکربوری (بقایای نفت مرده و بیتومن) دیده شد. در پارهای از گزارشهای قدیمی، به سنگ منشأ بودن رسوبات تریاس زیرین (سازند کنگان) اشاره شده است؛ به عبارتی، گفته میشد که سازند کنگان در تولید محتویات مخزنی (گازها و کاندنسیتها) نقش داشته است. مطالعه اخیر در قالب شناخت و بررسی ویژگیهای ژئوشیمیایی آثار هیدروکربوری (قیر و مواد آسفالتنی) موجود در سازند کنگان (نه محتویات مخزنی) نشان میدهد، هیدروکربورهای یاد شده از میانلایههایی با ترکیب شیلی و شیلی- آهکی در بخشهایی از سازند کنگان تولید شدهاند، اما چون فاقد مقدار مواد آلی لازم برای تولید در حجم عظیم هیدروکربور بوده و در ضمن از نظر بلوغ، نمونههای بررسی شده در اواخر دیاژنز- اوایل کاتاژنز (شروع پنجره تولید نفت) هستند، به نظر میرسد که ارتباطی با هیدروکربورهای تولیدی از شیلهای سیلورین ندارند.
علیرضا رجبی هرسینی؛ محمود معماریانی
چکیده
در این مطالعه به منظور ارزیابی ویژگیهای ژئوشیمیایی سازند کنگان در چاه B واقع در میدان گازی پارس جنوبی تجزیههای ژئوشیمیایی (تجزیههای مقدماتی و تکمیلی شامل پیرولیز راک- اول، استخراج مواد آلی و تفریق بیتومن، کروماتوگرافی گازی و کروماتوگرافی گازی- طیف سنجی جرمی) روی نمونههای تهیه شده از مغزههای حفاری صورت گرفت. نتایج ژئوشیمیایی ...
بیشتر
در این مطالعه به منظور ارزیابی ویژگیهای ژئوشیمیایی سازند کنگان در چاه B واقع در میدان گازی پارس جنوبی تجزیههای ژئوشیمیایی (تجزیههای مقدماتی و تکمیلی شامل پیرولیز راک- اول، استخراج مواد آلی و تفریق بیتومن، کروماتوگرافی گازی و کروماتوگرافی گازی- طیف سنجی جرمی) روی نمونههای تهیه شده از مغزههای حفاری صورت گرفت. نتایج ژئوشیمیایی بر این امر دلالت میکند که نوع کروژن نمونهها مخلوطی از انواع III و II بوده و بیانگر وجود مواد آلی با منشأ دریایی و ورود اندکی مواد آلی با منشأ خشکی به این رسوبات است. ماده آلی این نمونهها، از یک سنگ منشأ احتمالی با نوع سنگشناسی آواری- کربناتی تولید و در محیطی با شرایط کاهیده- نیمه کاهیده نهشته شدهاند. در مجموع این نمونهها پتانسیل هیدروکربنی فقیر تا متوسط و درجه بلوغ شروع پنجره تولید نفت (اواخر دیاژنز- اوایل کاتاژنز) را نشان میدهند. براساس تجزیه کروماتوگرافی ستونی، نمونهها متشکل از هیدروکربنهای پارافینیک- نفتنیک و پارافینیک هستند. به نظر میرسد که مقادیر ناچیز هیدروکربنهای بررسی شده در سازند کنگان، به صورت برجا تولید شدهاند.