زمین شناسی اقتصادی
زهرا اکبری؛ علی یارمحمدی؛ ایرج رسا
چکیده
کانسار آهن- سرب آهنگران با سنگ میزبان سیلتستون توفی به سن کرتاسه زیرین در بخش شمالی کمربند ملایر- اصفهان واقع شده است. از نظر شکل هندسی، کانه‌زایی به دو صورت رگه- رگچه ای و چینه سان در بخش فوقانی واحد تخریبی قاعده کرتاسه زیرین رخ داده است. چهار بخش کانه دار کانسار شامل پهنه رگچه ای تغذیه کننده، کانسنگ چینه سان سولفیدی- اکسیدی، کانسنگ ...
بیشتر
کانسار آهن- سرب آهنگران با سنگ میزبان سیلتستون توفی به سن کرتاسه زیرین در بخش شمالی کمربند ملایر- اصفهان واقع شده است. از نظر شکل هندسی، کانه‌زایی به دو صورت رگه- رگچه ای و چینه سان در بخش فوقانی واحد تخریبی قاعده کرتاسه زیرین رخ داده است. چهار بخش کانه دار کانسار شامل پهنه رگچه ای تغذیه کننده، کانسنگ چینه سان سولفیدی- اکسیدی، کانسنگ باریتی و کانسنگ رگه ای می باشند. کانیهای سولفیدی و اکسیدی به ترتیب فراوانی شامل پیریت، سیدریت، مگنتیت، گالن، باریت، کالکوپیریت و تترائدریت و مقادیر کمتری از پیروتیت، ارسنوپیریت و فریبرژیت می‌باشند. دگرسانی‌های کربناتی و سیلیسی اصلی‌ترین دگرسانی‌های همراه با کانه‌زایی محسوب می‌گردند. این کانسار در اثر فرایندهای هوازدگی دچار اکسیداسیون شدید گردیده و کلاهک آهنی وسیعی را تشکیل داده است. بر اساس مطالعات کانی شناسی، ساختی و بافتی، کانه زائی طی سه مرحله اولیه، اصلی و تأخیری رخ داده است. با توجه به نتایج مطالعات صورت گرفته، بر اساس محیط زمین ساختی کششی، وجود سنگ میزبان سیلتستون توفی سیدریتی شده، شکل کانسار و رخداد انواع کانسنگهای سولفیدی- اکسیدی و ساخت و بافت، کانسار آهنگران نوعی ذخیره جانشینی زیر کف دریا می‌باشد که ویژگیهای کانه زائی آن بیشترین شباهت را با برخی ذخایر نوع سدکس دارد.
مینا بویری کناری؛ ابراهیم راستاد؛ محمد محجل؛ علی ناکینی؛ معصومه حق‌دوست
چکیده
کانسار روی- سرب- (نقره) تپه‌سرخ با سنگ میزبان سیلتستون، دولومیت و توف به سن کرتاسه زیرین در بخش شمالی رشته ایرانکوه در جنوب اصفهان قرار دارد. کانیهای سولفیدی در این کانسار شامل اسفالریت، گالن، تتراهدریت، پیریت و به مقدار کمتر کالکوپیریت، بورنیت و مارکازیت است. کانیهای باطله بیشتر شامل دولومیت، کوارتز و باریت است. رخساره‌های سولفیدی ...
بیشتر
کانسار روی- سرب- (نقره) تپه‌سرخ با سنگ میزبان سیلتستون، دولومیت و توف به سن کرتاسه زیرین در بخش شمالی رشته ایرانکوه در جنوب اصفهان قرار دارد. کانیهای سولفیدی در این کانسار شامل اسفالریت، گالن، تتراهدریت، پیریت و به مقدار کمتر کالکوپیریت، بورنیت و مارکازیت است. کانیهای باطله بیشتر شامل دولومیت، کوارتز و باریت است. رخساره‌های سولفیدی دیده شده در این کانسار را می‌توان بر پایه ساخت و بافت و موقعیت قرارگیری آنها نسبت به گسل عادی همزمان با رسوب‌گذاری به رخساره‌های رگه- رگچه‌ای، لایه‌ای و توده‌ای دسته‌بندی کرد. دگرسانی دولومیتی- سیلیسی، از دگرسانی‌های اصلی دیده شده به همراه کانه‌زایی سولفیدی است. بیشترین شدت دگرسانی و کانه‌زایی سولفیدی همراه آن در مجاورت گسل عادی رخ داده است. به‌طوری که با دور شدن از گسل از شدت دگرسانی و کانه‌زایی کاسته می‌شود. مطالعات ژئوشیمیایی گویای آن است که سیال کانه‌دار ماهیت اکسیدان دارد که پس از رسیدن به واحدهای میزبان دارای مواد آلی، احیا شده و عناصر همراه آن به‌صورت سولفید نهشته شده‌اند. مطالعه عناصر فرعی و کمیاب موجود در فازهای سولفیدی در رخساره‌های کانیایی مختلف نشان‌دهنده آن است که سیال کانه‌دار، یک سیال واحد با ترکیب شیمیایی مشابه بوده است. حضور بافت‌هایی چون پیریت فرامبوییدال، چین‌خوردگی سیلتستون حاوی مواد آلی همراه با لامیناسیون سولفیدی در رخساره سولفیدی لایه‌ای غنی از مواد آلی و ساختارهای دیاژنزی مانند لودکست در سیلتستون میزبان نمایانگر رخداد کانه‌زایی در زمان رسوب‌گذاری- دیاژنز است. در حالی‌که کانه‌زایی در سنگ میزبان دولومیت ناحیه‌ای به دلیل رخداد جانشینی دولومیت گرمابی در دولومیت ناحیه‌ای، در دیاژنز کم‌ژرفا صورت گرفته است. بنابراین کانسار تپه‌سرخ با توجه به داشتن ویژگی‌هایی از جمله تشکیل در محیط زمین‌ساختی کششی، وجود سنگ میزبان سیلتستونی و دولومیتی و رخداد انواع رخساره‌های سولفیدی رگه- رگچه‌ای، لامینه و توده‌ای، همانند کانسارهای نوع سدکس است.
