سعیده شیرین‌منش؛ وحید چگینی
چکیده
گسترش انرژی‌های نو از مهم‌ترین مسایلی است که در تمام کشورها به آن پرداخته شده و دائماٌ در پی ایجاد طرحی نو در این زمینه هستند. یکی از عظیم‌‌ترین منابع انرژی در جهان، اقیانوس‌ها هستند و جزرومد نیز از مؤلفه‌های اصلی جریان‌های اقیانوسی است. حرکت توده آب اقیانوس‌ها بر اثر جزرومد، بالقوه دارای انرژی بسیار زیادی است. در این پژ‍وهش ...
بیشتر
گسترش انرژی‌های نو از مهم‌ترین مسایلی است که در تمام کشورها به آن پرداخته شده و دائماٌ در پی ایجاد طرحی نو در این زمینه هستند. یکی از عظیم‌‌ترین منابع انرژی در جهان، اقیانوس‌ها هستند و جزرومد نیز از مؤلفه‌های اصلی جریان‌های اقیانوسی است. حرکت توده آب اقیانوس‌ها بر اثر جزرومد، بالقوه دارای انرژی بسیار زیادی است. در این پژ‍وهش انرژی پتانسیل در ایستگاه چابهار با استفاده از داده‌های 18 ساله (2007-1990) میانگین اختلاف دامنه جزرومدی روزانه، ماهانه و سالانه به‌دست آمد. سپس میانگین انرژی و همچنین توان قابل استحصال از ارتفاع جزرومدی محاسبه شد. میانگین اختلاف دامنه جزرومدی مربوط به 18 سال برابر با 09/2 متر و میانگین انرژی به میزان 5/5 وات ساعت بر متر مربع و میانگین توان قابل استحصال 44/. وات بر متر مربع برآورد شد. براساس نتایج این پژ‍وهش انرژی قابل استحصال از جزرومد در خلیج چابهار بسیار ضعیف است و از دید اقتصادی مقرون به صرفه نیست.
مریم اسدی سرشار؛ عباس بحرودی؛ منوچهر قرشی؛ محمد رضا قاسمی
چکیده
برآورد نرخ گشتاور روشی به نسبت نوین در بررسی میزان فعالیت‌های زمین‌ساختی مناطق مختلف به شمار می‌رود و زمینه‌ای را برای تلفیق روش‌های مختلف فراهم می‌کند. نرخ گشتاور در واقع بیانگر میزان انرژی است که در سامانه‌های دگرریختی وجود دارد. برای تعیین نرخ گشتاور سه روش متفاوت وجود دارد که هریک از دیدگاهی خاص، تحرک و پویایی زمین‌ساختی ...
بیشتر
برآورد نرخ گشتاور روشی به نسبت نوین در بررسی میزان فعالیت‌های زمین‌ساختی مناطق مختلف به شمار می‌رود و زمینه‌ای را برای تلفیق روش‌های مختلف فراهم می‌کند. نرخ گشتاور در واقع بیانگر میزان انرژی است که در سامانه‌های دگرریختی وجود دارد. برای تعیین نرخ گشتاور سه روش متفاوت وجود دارد که هریک از دیدگاهی خاص، تحرک و پویایی زمین‌ساختی یک منطقه را بیان می‌کنند. این سه روش عبارتند از: روش ژئودتیکی (نقشه‌برداری)، لرزه‌ای و زمین‌شناسی. روش ژئودتیکی که بر مبنای تانسور نرخ کرنش (استرین) به دست آمده از داده‌های ژئودتیکی تعیین می‌شود، نمایانگر میزان دگرشکلی (اعم از لرزه‌ای و غیر‌لرزه‌ای) است که در حال حاضر در منطقه رخ می‌دهد. نرخ گشتاور لرزه‌ای که بر اساس کاتالوگ‌های زمین‌لرزه‌های تاریخی و دستگاهی به دست می‌آید نشان دهنده مقدار انرژی است که به صورت لرزه‌ای و در طی وقایع لرزه‌ای موجود در کاتالوگ‌های زمین‌لرزه‌ای منطقه آزاد شده و نرخ گشتاور زمین‌شناسی که با استفاده از ویژگی‌های هندسی گسل‌‌ها به‌دست می‌آید، توانایی بالقوه گسل‌‌ها در آزاد ساختن انرژی الاستیکی ذخیره شده در آنها را آشکار می‌کند. برای منطقه البرز مرکزی نرخ گشتاور ژئودتیک، نرخ گشتاور لرزه‌ای (بر مبنای داده‌های زمین‌لرزه‌های تاریخی و دستگاهی) و میزان نرخ گشتاور زمین‌شناسی برآورد شده است. بالاترین میزان نرخ گشتاور در منطقه مورد مطالعه مربوط به روش ژئودتیکی (Nm/yr 1019×83/8)و سپس نرخ گشتاور زمین‌شناسی (Nm/yr 1019×12/0) و در نهایت کمترین میزان، مربوط به نرخ گشتاور لرزه‌ای (Nm/yr 1019×83/8-1019×046/0) است. با توجه به پراکندگی کانون سطحی زمین‌لرزه‌ها، بیشترین انرژی لرزه‌ای آزاد شده در بخش‌های جنوبی البرز مرکزی است که با توجه به بالا بودن نرخ گشتاور ژئودتیک و زمین‌شناسی در بخش‌های شمالی به نظر می‌رسد بخش‌های شمالی البرز مرکزی دارای پتانسیل لرزه‌خیزی بالاتری باشند.
