محمد پوستی؛ محمد فدائیان
چکیده
منطقه مورد مطالعه در استان اردبیل و شمال شهرستان مشکینشهرقرار گرفته است. بیشتر این ناحیه را سنگهای آذرین به سن ائوسن تشکیل داده است که شامل آندزیت بازالت، بازالت، تفریت و گاهی آنالسیمیت است. این سنگها اشباع یا کمی اشباع از سیلیس هستند و نمودارهای زمینساختی خاستگاه ماگمای سازنده این سنگها را به طور چیره در کمانهای آتشفشانی ...
بیشتر
منطقه مورد مطالعه در استان اردبیل و شمال شهرستان مشکینشهرقرار گرفته است. بیشتر این ناحیه را سنگهای آذرین به سن ائوسن تشکیل داده است که شامل آندزیت بازالت، بازالت، تفریت و گاهی آنالسیمیت است. این سنگها اشباع یا کمی اشباع از سیلیس هستند و نمودارهای زمینساختی خاستگاه ماگمای سازنده این سنگها را به طور چیره در کمانهای آتشفشانی و پهنه فرورانش معرفی میکند. وجود بیهنجاری منفیNb، نسبت بالایLILE/HFSE، بالا بودن مقادیر Al2O3,P2O5 و کمبود میزان تیتان، نظریه فرورانش و ذوب بخشی با درصد کم گوشته بالایی متاسوماتیسم شده را برای تشکیل ماگمای اولیه (آلکالی الیوین بازالتی) قویتر میکند. همچنین شواهد سنگ نگارینشان از اختلاط ماگمای اولیه با مواد پوستهای است. بر پایه نمودارهای ژئوشیمیایی ترکیب شیمیایی بیشتر سنگها در محدوده شوشونیتی قرارمیگیرد. تشکیل این سنگها را میتوان به فرورانش پوسته اقیانوسی نئوتتیس در طی دوران مزوزوییک و یا آغاز دوران سنوزوییک نسبت داد؛ که آزاد شدن سیالهایی از این پوسته زیررانده شده و متاسوماتیسم گوشته سنگ کرهای و در ادامه شرایط مناسب ذوب بخشی گوشته متاسوماتیسم شده، سبب تشکیل ماگماتیسم پتاسیک شده است ودر اثر عملکرد یک فازکششی و تأثیرسامانههای پیچیده گسلی ماگمای تولید شده با ترکیب شوشونیتی به سطح زمین راه پیدا کرده است.
اعظم زاهدی؛ محمد بومری؛ محمدعلی مکیزاده
چکیده
گارنتهایاسکارنخوت در باختر یزد در نتیجه فعالیت گرمابی تودههای نفوذی کالکآلکالن الیگومیوسن تشکیل شدهاند. ترکیب شیمیایی گارنتها دراسکارن خوت به دو نوع متفاوتمحلول جامد گروسولاریت-آندرادیت و آندرادیت تقریباً خالص تقسیمبندی میشوند. گارنتهای غنی از آهن (And>96)همسانگرد بوده در حالی که گارنتهای گروسولاریت- آندرادیت (And74.3Gr24.8-And32.1Gr66.6)ناهمسانگرد ...
بیشتر
گارنتهایاسکارنخوت در باختر یزد در نتیجه فعالیت گرمابی تودههای نفوذی کالکآلکالن الیگومیوسن تشکیل شدهاند. ترکیب شیمیایی گارنتها دراسکارن خوت به دو نوع متفاوتمحلول جامد گروسولاریت-آندرادیت و آندرادیت تقریباً خالص تقسیمبندی میشوند. گارنتهای غنی از آهن (And>96)همسانگرد بوده در حالی که گارنتهای گروسولاریت- آندرادیت (And74.3Gr24.8-And32.1Gr66.6)ناهمسانگرد بوده و زونبندی ترکیبی و ماکل قطاعی را نشان میدهند. زونبندیترکیبی گارنتهای ناهمسانگرد میتواند در نتیجه برهمرشدیهای گرمابی بر روی کانیهای دگرگونی مجاورتی، تغییرات در دما، فشار، اکتیویته CO2 تغییرات غلظتAl و Fe3+ و عوامل سینتیک رخ دهد. نتایجLA-ICP-MSنشان داد که گارنتهای همسانگرد روندهای غنیشدگی از LREE و تهیشدگی از HREE همراه با بیهنجاری مثبت یوروپیم را نشان میدهند. این نوع گارنتها در نسبتهای بالای آب به سنگ (W/R)از سیالهای مشتقشده ماگمایی در طی متاسوماتیسم تراوشی به سرعت رشد میکنند در حالی که گارنتهای ناهمسانگرد غنیشدگی کمتری از عناصر کمیاب خاکی سبک داشته و بیهنجاری منفی ضعیفی از یوروپیم را نشان میدهند. این نوع گارنتها توسط برهمکنش طولانی مدت سیالهای منفذی با سنگهای میزبان در طی فرایند متاسوماتیسم انتشاری شکل میگیرند.
کوروش محمدیها؛ مسیب سبزهای؛ مهرداد قهرایی پور؛ عبداله کوثری تُربهبَر
چکیده
منطقه مورد مطالعه بخشی از پهنه سنندج ـ سیرجان بوده که به طور عمده از سنگهای دگرگونی تشکیل یافته است و دارای سنگهای متنوعی با منشا آذرین اسیدی و بازیک است. مطالعه و بررسی سنگهای دگرگون شده بازیک منطقه حاکی از این است که متاسوماتیسم و دگرریختی مکانیکی دو فرایند اصلی تبلور دگرگونی بوده و تغییرات شیمیایی همراه با پیشرفت متاسوماتیسم ...
بیشتر
منطقه مورد مطالعه بخشی از پهنه سنندج ـ سیرجان بوده که به طور عمده از سنگهای دگرگونی تشکیل یافته است و دارای سنگهای متنوعی با منشا آذرین اسیدی و بازیک است. مطالعه و بررسی سنگهای دگرگون شده بازیک منطقه حاکی از این است که متاسوماتیسم و دگرریختی مکانیکی دو فرایند اصلی تبلور دگرگونی بوده و تغییرات شیمیایی همراه با پیشرفت متاسوماتیسم و دگرشکلی ایجاد شده است (محمدیها، 1379). آمفیبول و پلاژیوکلاز از جمله کانیهای اصلی موجود در سنگهای بازیک منطقه هستند و در این نوشتار سعی شده است تا ماهیت تغییرات شیمیایی آمفیبولها و پلاژیوکلازهای دگرگونی با توجه به سنگهای میزبان و تغییرات پیشرونده مورد بررسی قرار گیرد. نتایج حاصل از تجزیه میکروپروب کانیهای آمفیبول نشان میدهد که طی میلونیتی شدن گابروها در این منطقه میزان Al2O3 و TiO2 افزایش و میزان MgO و MnO کاهش یافته است و نیز متاسوماتیسم باعث افزایش میزان Al2O3 وNa2O در این کانیها شده است. نتایج تجزیه مربوط به کانی پلاژیوکلاز بیانگر آن است که طی میلونیتی و متاسوماتیتی شدن میزان CaO کاهش یافته و در عوض در اثر متاسوماتیتی شدن میزان Al2O3 وNa2O در آن افزایش مییابد. به طور کلی این تغییرات تحت تأثیر ترکیب شیمیایی توده، شرایط فشار و حرارت، فوگاسیته اکسیژن و حضور فازهای متعادل با این کانیهاست. افزایش میزان Al باعث افزایش جانشینی چرماکیتی در آمفیبولهای سنگهای دگرریخت شده میشود و از طرفی افزایش میزان Na در سنگهای متاسوماتیک، باعث شده که جانشینی ادنیتی در آمفیبول این قبیل سنگها از جانشینیهای شاخص به شمار آید.
غلامرضا احمدزاده؛ احمد جهانگیری؛ منصور مجتهدی؛ دیوید لنتز
چکیده
در این پژوهش به بررسی ماگماتیسم پس از برخورد پلیوکواترنری در شمال باختر ایران و شمال باختر مرند پرداخته شده است. سنگهای این منطقه شامل سنگهای قلیایی پتاسیک و فوق پتاسیک هستند که در بخش شمالی نوار آتشفشانی ارومیه- دختر بیرون ریخته است. این سنگهای آتشفشانی دارای بافت میکرولیتی پورفیری هستند که شامل درشتبلورهای کلینوپیروکسن، ...
بیشتر
در این پژوهش به بررسی ماگماتیسم پس از برخورد پلیوکواترنری در شمال باختر ایران و شمال باختر مرند پرداخته شده است. سنگهای این منطقه شامل سنگهای قلیایی پتاسیک و فوق پتاسیک هستند که در بخش شمالی نوار آتشفشانی ارومیه- دختر بیرون ریخته است. این سنگهای آتشفشانی دارای بافت میکرولیتی پورفیری هستند که شامل درشتبلورهای کلینوپیروکسن، پلاژیوکلاز، اولیوین، لویسیت و بیوتیت هستند. سنگهای فوق پتاسیک غیر اشباع از سیلیس بوده و در نورم آنها نفلین ظاهر میشود. همچنین دارای نسبت بالای K2O/Na2O و نیز مقدار عدد منیزیم بالا (83/59 تا 38/75) هستند. این سنگها از نظر ژئوشیمیایی در عناصر LILEs و LREEs غنیشدگی نشان میدهند و دارای تهیشدگی نسبی در عناصر انتخابی HFSEs مانند Ta، Nb و Ti هستند. این سنگها دارای نسبتهای بالای Ba/Nb (41-60) و Ba/Ta هستند که از ویژگیهای شاخص ماگماتیسم مرتبط با فرورانش یا تأثیر آلودگی پوستهای در حین بالا آمدن ماگما است. با توجه به زمان خاتمه فرورانش (کرتاسه پسین) و نیز سن نسبی سنگهای منطقه (پلیو کواترنر) میتوان گفت که این سنگها در یک محیط پس از برخورد تشکیل شدهاند و گوشته متاسوماتیسم شده در اثر اضافه شدن مواد فرار و عناصر ناسازگار عامل غنیشدگی این ماگما بوده است و در حقیقت میتوان گفت ویژگیهای فرورانشی مشهود در این سنگها از یک فرورانش قدیمی به ارث مانده است. از طرفی، مقادیر بالای عناصر LILEs مانند توریم و باریم و نسبتهای بالای Ba/Nb و Ba/Ta نشاندهنده تأثیر اجزای پوستهای در ژنز این سنگها از روش فرایند آغشتگی ماگمایی در طول صعود ماگما از داخل سنگهای پوستهای است. استفاده از عناصر کمیاب خاکی در بررسیهای مدلهای مختلف ژنز ماگمایی نشان میدهد که این سنگها از ذوب بخشی با نرخ پایین گوشته سنگکرهای با ترکیب منشأ گارنت اسپینل پریدوتیت حاصل شده است.