ناهید صحابی‌فرد؛ علی یساقی؛ محمد‌قاسم حسن‌گودرزی
چکیده
کمربند چین- رانده زاگرس توسط گسل‌های عرضی گوناگونی و با روند غالب شمال شمال باختر – جنوب جنوب خاور و سازوکار راستالغز قطع شده است. این گسل‌ها اغلب به علت حضور لایه‌های جدایشی در قاعده و بخش‌های مختلف پوشش رسوبی، هندسه پلکانی را در سطح زمین نشان می‌دهند. از جمله این گسل‌ها،گسل عرضی کره‌بس در ناحیه فارس و در 65 کیلومتری ...
بیشتر
کمربند چین- رانده زاگرس توسط گسل‌های عرضی گوناگونی و با روند غالب شمال شمال باختر – جنوب جنوب خاور و سازوکار راستالغز قطع شده است. این گسل‌ها اغلب به علت حضور لایه‌های جدایشی در قاعده و بخش‌های مختلف پوشش رسوبی، هندسه پلکانی را در سطح زمین نشان می‌دهند. از جمله این گسل‌ها،گسل عرضی کره‌بس در ناحیه فارس و در 65 کیلومتری خاور گسل کازرون است. به علت حضور سری هرمز و افق‌های میانی شکل‌پذیر در پوشش رسوبی اثر این گسل در سطح به صورت پاره‌گسل‌هایی با روند شمال - شمال باختر است. تاکنون حداقل شش پاره‌گسل در بخش‌های شمالی و مرکزی گسل کره‌بس شناسایی شده است. در این نوشتار، دو پاره‌گسل جنوبی پهنه گسل کره‌بس به نام‌های پارهگسلهای منقارک و کلاغ در بخش‌های جنوبی گسل کره‌بس و در جنوب فیروزآباد فارس معرفی و هندسه و سازوکار آنها تحلیل شده است. سازوکار این پاره‌گسل‌ها (منقارک و کلاغ) به کمک ساختارهایی چون گسل‌های ریدل همسو و ناهمسو و چین‌های جوان در راستای آنها و همچنین پایانه‌های آنها، راستالغز راست‌بر تحلیل شده است. این پاره‌های گسلی در پایانه جنوبی خود به تدریج از سازوکار راستالغز به سازوکار معکوس و تقریباً به موازات راندگی‌های کلاغ و سورمه ختم می‌شوند. این پایانه‌های گسلی در فرادیواره گسل‌های رانده کلاغ و سورمه بوده و در راستای آنها سازندهای کهن‌تر از سازندهای توسعه یافته در فرادیواره گسل‌های راندگی اصلی (سازند سورمه) برونزد دارد. از این رو پارهگسلهای منقارک و کلاغ معرفی شده در این مطالعه سازوکار راستالغز داشته و با توجه به این سازوکار، هندسه و موقعیت ساختاری آنها در ادامه پاره‌های شمالی و مرکزی گسل کره‌بس، به عنوان پارهگسلهای جنوبی این گسل معرفی می‌شوند. میزان جابه‌جایی این پاره‌گسل‌ها با توجه به راندگی سازند آسماری بر روی سازند بختیاری در راستای گلواره مثبت توسعه یافته در راستای پاره‌گسل منقارک حداقل به اندازه ستبرای سازند میشان تحلیل می‌شود.
صالح رضایی؛ علی یساقی
چکیده
نسبت شکلی چین‌ها از مهم‌ترین عاملهای نشان‌دهنده ویژگی‌های هندسی چین‌هاست. چین‌ها بر پایه نسبت شکلی به دو گروه چین‌های تاخورده و تحمیلی تقسیم‌بندی می‌شوند. تاقدیس قیتوله که با روند عمومی شمال باختر- جنوب خاور در شمال باختر زیرپهنه ساختاری لرستان و در مجاورت گسل زاگرس مرتفع قرار گرفته است، دارای ویژگی بی‌همتایی است ...
بیشتر
نسبت شکلی چین‌ها از مهم‌ترین عاملهای نشان‌دهنده ویژگی‌های هندسی چین‌هاست. چین‌ها بر پایه نسبت شکلی به دو گروه چین‌های تاخورده و تحمیلی تقسیم‌بندی می‌شوند. تاقدیس قیتوله که با روند عمومی شمال باختر- جنوب خاور در شمال باختر زیرپهنه ساختاری لرستان و در مجاورت گسل زاگرس مرتفع قرار گرفته است، دارای ویژگی بی‌همتایی است که آن را از دیگر چین‌های بخش چینخورده زاگرس متمایز میسازد. این تاقدیس در مجموعههای سنگی کهن‌تر از کرتاسه هندسه تاخورده داشته و از چهار چین با آرایه پلکانی تشکیل شده ولی در مجموعههای سنگی ترشیری از یک تاقدیس بزرگ با نسبت شکلی بالا و هندسه تحمیلی تشکیل شده است. چنین تغییری در سبک چین‌خوردگی از سطح تا ژرفای افق‌های چینخورده این تاقدیس به دلیل اثر پهنه گسلی وارون زاگرس مرتفع بر افق‌های جدایشی میانی تحلیل شده است. چنین سبکی از چین‌خوردگی که در دیگر تاقدیسهای مجاور گسل وارون زاگرس مرتفع در جنوب خاور زاگرس نیز دیده شده میتواند الگویی برای مناطق مجاور گسل‌های وارون بنیادین پی‌سنگی در دیگر بخش‌های زاگرس باشد.
