سنگ شناسی
نسیم عسکری؛ رضا زارعی سهامیه؛ جعفر عمرانی؛ محمد هاشم امامی؛ کارملا واکارو؛ خوزه فرانسیسکو سانتوس
چکیده
دایک‌های مافیک منطقه زرین با روند شمال باختر- جنوب خاور در توده گرانیتوییدی زرین واقع در باختر بلوک یزد، ایران مرکزی را جای‌گرفته‌اند. این دایک‌ها از نوع گابروهای ساب‌آلکالن، دارای بافت اینترگرانولار و در برخی موارد میلونیتی می‌باشند. داده‌های ژئوشیمیایی نشان داده‌اندکه آنها حاصل ذوب بخشی خاستگاه گوشته‌ای اسپینل پریدوتیتی ...
بیشتر
دایک‌های مافیک منطقه زرین با روند شمال باختر- جنوب خاور در توده گرانیتوییدی زرین واقع در باختر بلوک یزد، ایران مرکزی را جای‌گرفته‌اند. این دایک‌ها از نوع گابروهای ساب‌آلکالن، دارای بافت اینترگرانولار و در برخی موارد میلونیتی می‌باشند. داده‌های ژئوشیمیایی نشان داده‌اندکه آنها حاصل ذوب بخشی خاستگاه گوشته‌ای اسپینل پریدوتیتی بوده و مقادیر نسبتهای ایزوتوپی 87Sr/86Sr (7028/0-7044/0) و 144Nd/143Nd (5122/0- 5123/0) نیز خاستگاه گوشته لیتوسفری دایک‌های مافیک منطقه زرین را تأیید میکند. الگوی پراکندگی عناصر فرعی بهنجار شده نسبت به گوشته اولیه از لحاظ غنیشدگی از LILEs نسبت به HFSEs و آنومالی مثبتRb, Ba و آنومالی منفی Nb, Ta, Zr, Th نشاندهنده ماگماتیسم وابسته به فرورانش و متاسوماتیزم شدن خاستگاه آنها توسط سیالات حاصل از فرورانش است. تشکیل دایک‌های منطقه زرین را میتوان به ذوب گوشته لیتوسفری در اثر بالاآمدگی استنوسفر در یک محیط کششی وابسته به فرورانش نسبت داد.
سامان قادری؛ ابراهیم راستاد؛ نعمت‌اله رشیدنژاد عمران
چکیده
کانه‌زایی تنگستن (مس- طلا) کانسار چاه پلنگ جنوبی، در بخش میانی بلوک یزد، به‌صورت رگه- رگچه‌ای در پهنه‌های گسلی عادی قطع کننده ماسه‌سنگ‌ها و شیل‌های سازند شمشک (ژوراسیک پیشین) رخ داده است. رگه- رگچه‌های کانه‌دار بر حسب پاراژنز کانه‌ها، نوع کانی‌های کوارتز و رنگ و بافت آنها به چهار نوع 1) رگه- رگچه‌های کوارتز شیری- سفید دارای آپاتیت ...
بیشتر
کانه‌زایی تنگستن (مس- طلا) کانسار چاه پلنگ جنوبی، در بخش میانی بلوک یزد، به‌صورت رگه- رگچه‌ای در پهنه‌های گسلی عادی قطع کننده ماسه‌سنگ‌ها و شیل‌های سازند شمشک (ژوراسیک پیشین) رخ داده است. رگه- رگچه‌های کانه‌دار بر حسب پاراژنز کانه‌ها، نوع کانی‌های کوارتز و رنگ و بافت آنها به چهار نوع 1) رگه- رگچه‌های کوارتز شیری- سفید دارای آپاتیت نسل اول- فلدسپار پتاسیم، 2) رگه- رگچه‌های کوارتز سفید- آپاتیت‌دار نسل دوم، 3) رگه- رگچه‌های کوارتز- هماتیت و 4) رگه- رگچه‌های تأخیری کربناتی تقسیم می‌شوند. کانه اصلی تنگستن در کانسار چاه پلنگ جنوبی ولفرامیت است که همراه با رگه- رگچه‌های نوع 1 رخ داده است. بلورهای ولفرامیت غنی از آهن بوده و بیشتر ترکیب فربریتی دارند. شیلیت به عنوان کانه بعدی تنگستن در کانسار چاه پلنگ جنوبی در 2 نسل رخ داده و غنیشدگی قابل توجهی از آرسنیک از خود نشان می‌دهد. شیلیت نسل 1 به‌صورت همرشد با ولفرامیت در رگه- رگچه‌های نوع 1، و شیلیت نسل 2 به صورت جانشینی در حاشیه ولفرامیت، درون شکستگی‌های کوارتز و همراه با فازهای آرسنیک‌دار، در رگه- رگچه‌های نوع دوم رخ داده است. طلا در کانسار چاه پلنگ جنوبی به‌صورت ادخال‌های ریز و یا به‌صورت همرشد با شیلیت‌های نسل 2 تشکیل شده است. سولفیدهای فلزات پایه و آهن، کبالتیت، نیکلین، سولفیدهای مس- نیکل- آهن و بیسموت طبیعی نیز از دیگر کانه‌های تشکیل شده در رگه- رگچه‌های نوع دوم هستند. رگه- رگچه‌های نوع سوم کوارتز- هماتیت و نوع چهارم کربناتی بدون کانه‌زایی تنگستن (مس- طلا) هستند. سیال‌های کانه‌دار در کانسار چاه پلنگ جنوبی دارای شوری پایین و اسیدی بوده و تحت تأثیر واکنش با سنگ‌های دیواره، سبب فروشویی فلزات قلیایی و گسترش دگرسانی کلریتی در آنها شده‌اند. الگوی عناصر REE در رگه- رگچه‌های نوع اول و دوم، تحت تأثیر حضور کانی‌های آپاتیت و شیلیت (جذب کننده عناصر MREE) به‌صورت محدب رو به پایین (بیشترین تحدب در محل عنصر Sm) و در رگه- رگچه‌های نوع سوم به دلیل نبود کانی‌های یادشده محدب رو به بالاست. الگوی مسطح عناصر REE در رگه- رگچه‌های نوع اول در نتیجه حضور کانی ولفرامیت است. رگه- رگچه‌های کانه‌دار نسبت به عناصر LREE دارای غنیشدگی هستند. تنگستن در کانسار چاه پلنگ جنوبی شبیه کانسارهای تنگستن نوع رگه‌ای، دارای همبستگی مثبت با بیسموت و بدون همبستگی با قلع و مولیبدن است. طلا نیز همبستگی مثبت با تنگستن، بیسموت و آرسنیک دارد. ترکیب ایزوتوپی اکسیژن سیال‌های کانه‌ساز که کوارتزهای شیری- سفید، کوارتز سفید و ولفرامیت از آن ته‌نشست پیدا کرده‌اند، بهترتیب برابر با 7.91-8.61‰، 5.86-6.76‰ و 3.44-6.94‰ است. بر پایه مطالعات ایزوتوپی اکسیژن، منشأ اولیه سیال‌های کانه‌دار ماگمایی بوده که در اثر آمیختگی پیشرونده با آب‌های جوی محتوای فلزی خود را در رگه- رگچه‌ها ته‌نشست داده‌اند.
