ژئوفیزیک
تعیین مکان مناسب برای احداث ایستگاه VLBI در منطقه خاورمیانه جهت کاهش خطای برآورد متغیرهای توجیه زمین در دوره مشاهداتی CONT17

اصغر راست بود؛ محسن صاحبی ایلخچی

دوره 33، شماره 1 ، فروردین 1402، ، صفحه 55-68

https://doi.org/10.22071/gsj.2022.320993.1966

چکیده
  تداخل‌سنجی طول مبنای بسیار بلند (Very Long Baseline Interferometry) یا به اختصار VLBI یکی از ر‌وش‌های مهم در علم ژئودزی می‌باشد. از جمله توانایی‌های این روش می‌توان به ایجاد چارچوب مرجع سماوی بین‌المللی (International Celestial Reference Frame)، تعیین متغیرهای توجیه زمین (Earth Orientation Parameters)، مختصات ایستگاه مشاهداتی با دقت بسیار بالا و متغیر انحراف نور اشاره کرد. کارهای ...  بیشتر

ژئوفیزیک
بررسی ویژگی‌های وارون‌سازی هموار و بلوکی داده‌های مقاومت ویژه الکتریکی

رضا قناتی؛ زهرا تفقد خباز

دوره 32، شماره 4 ، دی 1401، ، صفحه 395-410

https://doi.org/10.22071/gsj.2022.319630.1962

چکیده
  وارون سازی داده های سونداژ الکتریکی قائم (Vertical Electrical Sounding) یا (VES) به صورت غیرخطی فرمول بندی و با استفاده ازگسسته سازی هندسه ثابت و هندسه متغیر حل می شود. متغیرهای مدل در حالت هندسه ثابت فقط مقادیر مقاومت ویژه است و ستبرای لایه ها به عنوان یک متغیر معلوم در نظر گرفته می شود. ولی در حالت هندسه متغیر، افزون بر مقادیر مقاومت ویژه، ...  بیشتر

ژئوفیزیک
مکان یابی مجدد سریع زمین‌لرزه با استفاده از شبکه عصبی- فازی آموزش‌دیده بر مبنای روش اختلاف زمانی دوگانه

حمیدرضا صمدی؛ روح الله کیمیای فر؛ علیرضا حاجیان

دوره 32، شماره 3 ، مهر 1401، ، صفحه 93-102

https://doi.org/10.22071/gsj.2022.296260.1922

چکیده
  یکی از مهم‌ترین پارامترهای زلزله‌شناسی، تعیین مرکز زمین‌لرزه است زیرا دقت مطالعات وابسته مانند تحلیل خطر زمین‌لرزه، سازوکار گسلش و ... همگی به دقت پارامتر یاد شده وابسته می‌باشند. روش اختلاف دوگانه یکی از روش‌های نسبی پرکاربرد مورد استفاده در مراکز زلزله‌‌‌شناسی می‌باشد. در این پژوهش، روش یاد شده  مبنای ارائه الگوریتمی است ...  بیشتر

ژئوفیزیک
برتری روش میانگین متحرک مرتبه سوم نسبت به روش میانگین متحرک مرتبه دوم جهت تخمین شکل و ژرفای بی‌هنجاری‌های مغناطیسی مدفون

محمد فولادی؛ میرستار مشین چی اصل؛ محمود مهرآموز؛ نیما نظافتی

دوره 32، شماره 2 ، تیر 1401، ، صفحه 31-44

https://doi.org/10.22071/gsj.2021.297803.1926

چکیده
  روش‌های ژئوفیزیکی برای مطالعه ویژگی‌های میدان‌های فیزیکی قابل انتشار ناشی از بی‌هنجاری‌های داخل زمین بنیان نهاده شده‌اند. در مطالعات ژئوفیزیکی معمولاً هدف آشکارسازی ناهمگنی‌های داخل زمین با استفاده از کمیت‌های فیزیکی اندازه‌گیری شده در سطح زمین است. ژئوفیزیک می‌کوشد ساختمان داخلی زمین و ویژگی‌های آن را با استفاده از چنین ...  بیشتر

ژئوفیزیک
مدل‌سازی وارون داده‌های مغناطیسی و ژئوالکتریکی و تفسیر آنها در اندیس طلای اپی‌ترمال کوه لخت

غزل جانقربان؛ سید محمد ابطحی فروشانی؛ کی تاش مشتاقیان؛ هوشنگ اسدی هارونی؛ حمزه صادقی سرخنی؛ محمد حاج حیدری

دوره 32، شماره 2 ، تیر 1401، ، صفحه 121-132

https://doi.org/10.22071/gsj.2021.259045.1861

چکیده
  اندیس طلای اپی‌ترمال کوه لخت در کمربند آتشفشانی ارومیه دختر در استان اصفهان قرار دارد. شواهد زمین‌شناسی گویای وجود یک سیستم کانی‌سازی طلای اپی‌ترمال در این منطقه می‌باشد. پی‌جویی ژئوفیزیکی اندیس یاد شده با انجام برداشت‌های مغناطیس‌سنجی، مقاومت ویژه و پلاریزاسیون القایی در سطح محدوده انجام شده است. به منظور تخمین ژرفای منابع ...  بیشتر

ژئوفیزیک
مطالعه تغییرپذیری پارامترهای فیزیکی(دما و شوری) آب‌های خلیج فارس ناشی از تغییرات اقلیم با استفاده از یک مدل‌سازی عددی و برخی داده‌های اندازه‌گیری

صفیه فرخی مقدم؛ عباسعلی علی اکبری بیدختی؛ فرهنگ احمدی گیوی؛ مجتبی عظام

دوره 31، شماره 1 ، خرداد 1400، ، صفحه 63-70

https://doi.org/10.22071/gsj.2018.133956.1484

چکیده
  شوری و دمای آب از ویژگی‌های مهم فیزیکی آب دریا به‌شمار می‌روند. مقدار مطلق و تغییرپذیری آن برحسب زمان در نقاط و اعمال مختلف دریا تعیین کننده شرایط امکان زیست،‍ توسعه موجودات گیاهی و جانوری و همچنین نوع و نحوه فعالیت انسان در دریاست. دما  وشوری به واسطه تاثیر بر روی واکنش‌های شیمیایی و زیست‌شیمیایی ارگانیسم‌های آبی دارای اهمیت ...  بیشتر

ژئوفیزیک
جداسازی بی‌هنجاری‌های گرانی باقیمانده، ناحیه‌ای و نوفه از میدان گرانی بوگه با استفاده از روش تجزیه مقادیر تکین

عطا اسحق زاده؛ علیرضا حاجیان؛ رقیه السادات کلانتری

دوره 30، شماره 117 ، آذر 1399، ، صفحه 155-162

https://doi.org/10.22071/gsj.2018.96035.1235

چکیده
  داده میدان پتانسیل، مجموع اثرچشمه­های زیر زمینی می‌باشد. محاسبه بی‌هنجاری باقیمانده و ناحیه‌ای یکی از مراحل مهم از فرایند مدل‌سازی و وارون‌سازی در روش گرانی‌سنجی می‌باشد. وجود مقداری نوفه در داده‌های تصحیح شده گرانی نیز اجتناب‌ناپذیر است. در این مقاله، ما یک روش جدید جداسازی بر اساس تجزیه مقادیر تکین (منفرد) (SVD) داده‌های گرانی ...  بیشتر

ژئوفیزیک
بررسی لرزه‌خیزی ناحیه شرق البرز بر پایه مکانیابی بهینه زمینلرزه‌های رویداده در دو دهه اخیر

وحید ملکی؛ محمدرضا حاتمی؛ علی اصغر متقی

دوره 29، شماره 116 ، شهریور 1399، ، صفحه 111-120

https://doi.org/10.22071/gsj.2018.128833.1459

چکیده
  در این مطالعه به بررسی لرزه خیزی و تعیین محل دقیق زمین لرزه های ناحیه شرق البرز در دو دهه اخیر پرداخته می شود. داده های مورداستفاده، شکل موج لرزه ای زمین لرزه ها هستند. زمان های رسید فاز های لرزه ای به‌منظور استفاده در مکان‌یابی زمین لرزه ها در این مطالعه با دقت بالا و به‌صورت دستی صورت پذیرفته است. به‌منظور    کاهش ...  بیشتر

ژئوفیزیک
پتانسیل‌یابی منابع آب زیرزمینی در حوضه‌ی‌ آبریز زنجانرود با استفاده از تحلیل‌های ‏مکانی و پی‎جویی‌های ژئوالکتریک

مرضیه شعبانی؛ ابوالفضل رضائی؛ زهره معصومی

دوره 29، شماره 116 ، شهریور 1399، ، صفحه 287-294

https://doi.org/10.22071/gsj.2019.136234.1494

چکیده
  حوضه‌ی‌ آبریز زنجانرود در سال‌های اخیر متحمل افت شدید تراز آب‌زیرزمینی شده است، بنابراین آگاهی از پراکندگی سفره‌های آب‌زیرزمینی منطقه ضروری می‌باشد. به منظور پتانسیل‌یابی منابع آب‌زیرزمینی از هفت زیرمعیار شیب، لیتولوژی، بارندگی، تراکم آبراهه، تراکم چشمه، تراکم خطوارگی و کاربری اراضی استفاده شد. برای وزن‌دهی به معیارها از ...  بیشتر

ژئوفیزیک
جداسازی جذب ذاتی و جذب حاصل از پراکنش امواج لرزه‌ای در پهنه شمال غربی فلات ایران

مجتبی نقوی؛ حبیب رحیمی؛ علی مرادی

دوره 29، شماره 114 ، اسفند 1398، ، صفحه 25-34

https://doi.org/10.22071/gsj.2018.101946.1288

چکیده
  در این مطالعه مقادیر ناشی از جذب ذاتی و پراکنش، با استفاده از برآورد تضعیف حاصل از امواج دنباله‌ای و برشی جداسازی گردیده است. با توجه به وجود گسل‌های مهم، شهرهای پرجمعیت، رژیم لرزه‌زمین‌ساختی فعال و آتشفشانی بودن منطقه شمال‌ غرب فلات ایران، برآورد مقادیر جذب امواج لرزه‌ای از اهمیت فراوانی برخوردار است. بدین منظور با استفاده از ...  بیشتر

ژئوفیزیک
برآورد ضریب کیفیت موج برشی در ناحیه زوج زمینلرزه های 1391 اهر-ورزقان با استفاده از داده های پسلرزه ای

جعفر جاقوری؛ حسین صادقی؛ سید کیوان حسینی

دوره 29، شماره 114 ، اسفند 1398، ، صفحه 123-128

https://doi.org/10.22071/gsj.2019.143690.1521

چکیده
  ضریب کیفیت موج برشی Q_s از جمله پارامترهای کلیدی یک ناحیه لرزه خیز جهت مطالعات زلزله شناسی و زلزله شناسی مهندسی می باشد. در مطالعه حاضر این ضریب در ناحیه زوج زمینلرزه های 1391 اهر- ورزقان با استفاده از روش معکوس تعمیم یافته بر مبنای پنجره امواج برشی حاصل از پسلرزه های این دو زمینلرزه بررسی شده است. 2860 رکورد سه مؤلفه ای باند پهن و 540 رکورد ...  بیشتر

ژئوفیزیک
مطالعه فرونشست دشت قم با استفاده از تداخل سنجی راداری و ویژگی‌های هیدروژئولوژیکی آبخوان

زهرا حاجب؛ زهرا موسوی؛ زهره معصومی؛ ابوالفضل رضایی

دوره 29، شماره 114 ، اسفند 1398، ، صفحه 251-258

https://doi.org/10.22071/gsj.2018.113987.1367

چکیده
  رشد جمعیت و افزایش تقاضا برای آب در سال های اخیر، سبب برداشت بی‌رویه از منابع آب سطحی و زیرزمینی شده است. برداشت آب زیرزمینی و پایین رفتن سطح آب در آبخوان‎ها معمولا می‌تواند فرونشست زمین و به تبع آن مختل شدن خطوط آب رسانى و راه آهن وگاز، تخریب پى ساختمان ها، تغییرات شیب زمین و کاهش ضریب ذخیره آبخوان را در پی داشته باشد. در این مطالعه، ...  بیشتر

ژئوفیزیک
لرزه خیزی پی سنگی کمان لرستان زاگرس

محمدرضا جمال ریحانی؛ عبدالرضا قدس؛ سید خلیل متقی؛ اسماعیل شبانیان؛ مرتضی طالبیان؛ بیگ چن

دوره 29، شماره 113 ، آذر 1398، ، صفحه 13-24

https://doi.org/10.22071/gsj.2018.116086.1383

چکیده
  در نوامبر سال 2013، پنج زمین‌لرزه‌‌ با بزرگی متوسط در منطقه کمان لرستان رخ دادند. پیشانی دگرشکلی زاگرس در کمان لرستان از جمله مناطقی است که رابطه میان لرزه‌خیزی و ساختارهای فعالش ناشناخته است. در این مطالعه ما با استفاده از شبکه موقت ایران- چین و شبکه-های لرزه‌نگاری ایران و عراق، زمین‌لرزه‌ اصلی و پس‌لرزه‌های آنرا به روش تک‌رویدادی ...  بیشتر

ژئوفیزیک
ساختار سرعتی پوسته و عمق ناپیوستگی موهو در مرکز ایران

افسانه نصرآبادی؛ فاطمه عظیمی؛ محمدرضا سپهوند

دوره 28، شماره 111 ، خرداد 1398، ، صفحه 43-52

https://doi.org/10.22071/gsj.2017.87615.1128

چکیده
  ساختار سرعتی پوسته و عمق ناپیوستگی موهو در زیر 7 ایستگاه لرزه نگاری باند پهن آفریز ((AFRZ، کوهدشت (TKDS)، پرواده (TPRV)، نستنج ((TNSJ، انارک (ANAR) و کارشاهی (KRSH) مربوط به مرکز لرزه‌نگاری کشوری (IRSC) و ایستگاه یزد (YZKH) مربوط به مرکز ملی شبکه لرزه-نگاری باندپهن ایران ( (INSNواقع در مرکز ایران با استفاده از روش برگردان همزمان توابع انتقال گیرنده موج P و منحنی‌های ...  بیشتر

ژئوفیزیک
بررسی ساختارهای سطحی جزیره قشم به وسیله توموگرافی دوبعدی امواج ریلی با استفاده از پسلرزه های زلزله 4 آذر 1384

عباس غلام زاده؛ نسیم حیدرپور

دوره 28، شماره 110 ، اسفند 1397، ، صفحه 109-118

https://doi.org/10.22071/gsj.2018.96792.1243

چکیده
  در این مطالعه نقشه‌های توموگرافی دو بعدی سرعت گروه امواج ریلی در جزیره قشم با استفاده از روش تک ایستگاهی برآورد شده است. 858 پسلرزه،که به دقت تعیین محل شده اند انتخاب شده و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. منحنی‌های پاشندگی سرعت گروه امواج ریلی در محدوده پریودی 1/0 تا 10 ثانیه، محاسبه شده است. در شکلهای حاصل از توموگرافی سرعت‌های پایینی ...  بیشتر

ژئوفیزیک
اکتشاف منابع آب کارستیک با ترکیب روش‌های مغناطیس سنجی و توموگرافی الکتریکی عمیق، مطالعه موردی منطقه زوباران، شمال شرقی ایران

علی رمضانی؛ میرستار مشین چی اصل؛ محسن اویسی موخر

دوره 28، شماره 109 ، آذر 1397، ، صفحه 265-272

https://doi.org/10.22071/gsj.2017.86124.1106

چکیده
  روش­های ژئوفیزیک برای مطالعات منابع آب کارستی و فهم بهتر ارتباط تکتونیک منطقه با پدیده کارستی شدن، در روستای زوباران از توابع شهر قوچان و در داخل آهک­های سازند تیرگان انجام شد. روش­های مغناطیس‌سنجی کاربردهای گسترده­ای در اکتشاف گسل­ها و شکستگی­ها دارد. گسل­ها به عنوان یکی از فاکتورهای فعال کننده پدیده کارستی شدن مورد ...  بیشتر

ژئوفیزیک
بررسی تغییرات تنش و آهنگ کرنش در البرز مرکزی با استفاده از سازوکار کانونی زمین‌لرزه‌ها و بردارهای سرعت GPS

شاهرخ پوربیرانوند؛ محمد تاتار

دوره 27، شماره 108 ، شهریور 1397، ، صفحه 57-66

https://doi.org/10.22071/gsj.2017.82163.1083

چکیده
  البرز به عنوان یکی از ایالت‌های لرزه‌زمین‌ساختی مهم در ایران به دلیل استقرار کلان‌شهر تهران در بخش‌های جنوبی آن از نظر سوانح طبیعی، به خصوص زمین‌لرزه، دارای خطرپذیری بالایی است. اهمیت این ناحیه همچنین باعث توسعۀ شبکه‌ای نسبتاً متراکم از ایستگاههای GPS در اطراف آن شده است. در این مطالعه از داده‌های سازوکار کانونی زمین‌لرزه‌ها ...  بیشتر

ژئوفیزیک
تخمین عمق بی هنجاری های سه بعدی مغناطیسی با استفاده از تبدیل هیلبرت با کاربرد سیگنال تحلیلی سه بعدی، مطالعه موردی : معدن سنگ آهن، خیرآباد، سیرجان

محمد رسول نیک بخش؛ میرستار مشین چی اصل؛ حمیدرضا سیاه کوهی؛ محسن اویسی موخر

دوره 27، شماره 108 ، شهریور 1397، ، صفحه 145-154

https://doi.org/10.22071/gsj.2017.87343.1122

چکیده
  تخمین عمق و ضخامت توده های معدنی یکی از مهمترین اهداف در اکتشافات است، از این رو روش های متعددی در این سال های اخیر پیشنهاد شده است در این مقاله با استفاده از تبدیل هیلبرت دوبعدی ، عمق و ضخامت بی هنجاری های سه بعدی مدل صفحه نازک محاسبه شده است. تبدیل فوریه - هیلبرت نقش مهمی در سیگنال تحلیلی ایفا می کند ، از آنجا که تابع میدان کل بی هنجاری ...  بیشتر

ژئوفیزیک
مدل‌سازی تنش القایی ناشی از وزن دریاچه گتوند علیا بر روی گسل گلستان

محمدرضا ابراهیمی؛ محمد تاتار

دوره 27، شماره 107 ، خرداد 1397، ، صفحه 193-202

https://doi.org/10.22071/gsj.2017.87186.1113

چکیده
  بارگذاری یک مخزن و تغییرات سطح آب دریاچه می‌تواند منجر به القا / چکانش زمین‌لرزه‌ها‌ گردد. در این پژوهش تغییرات پایداری در طول گسل گلستان در نتیجه آبگیری مخزن سد گتوند علیا، که در رشته کوه‌های زاگرس در جنوب غرب ایران قرار دارد، مدل‌سازی شده است. فرمول‌بندی‌‌هایی بر پایه راه حل‌های سه بعدی بوسینسک برای محاسبه تنش‌های نرمال و ...  بیشتر