زمین شناسی نفت
صادق براتی بلداجی؛ ابراهیم سفیداری؛ هوشنگ مهرابی؛ سید محمد زمانزاده
چکیده
در این مطالعه ارزیابی ژئوشیمیایی سنگ مادرهای مستعد در میدان فروزان بر اساس آنالیزهای ژئوشیمیایی پیرولیز راکاول و انعکاس ویترینایت انجام گرفته است. برای این منظور 101 نمونه خرده حفاری جهت پیرولیز راکاول و 11 نمونه جهت آنالیز انعکاس ویترینایت از سازندهای گورپی، سروک، کژدمی، داریان، گدوان، فهلیان بالایی و نیریز در یکی از چاههای ...
بیشتر
در این مطالعه ارزیابی ژئوشیمیایی سنگ مادرهای مستعد در میدان فروزان بر اساس آنالیزهای ژئوشیمیایی پیرولیز راکاول و انعکاس ویترینایت انجام گرفته است. برای این منظور 101 نمونه خرده حفاری جهت پیرولیز راکاول و 11 نمونه جهت آنالیز انعکاس ویترینایت از سازندهای گورپی، سروک، کژدمی، داریان، گدوان، فهلیان بالایی و نیریز در یکی از چاههای میدان فروزان، به منظور تعیین کمیت، کیفیت و بلوغ مواد آلی موجود در سنگهای مادر استفاده شده است. نتایج نشان داد که سازندهای مورد مطالعه میزان مواد آلی در محدوده ضعیف تا خیلی خوب را دارا میباشند. مواد آلی موجود در سازندهای گورپی، سروک، فهلیان بالایی و نیریز بیشتر در محدوده کروژن نوع III قرار دارند که به بلوغ کافی برای تولید هیدروکربن نرسیدهاند. با این وجود، مواد آلی سازندهای کژدمی، داریان و گدوان بیشتر از کروژن نوع II تشکیل شده که ابتدای بلوغ قرار داشته و هنوز وارد پنجره نفتزایی نشدهاند. بنابراین میتوان اظهار کرد که سازندهای کژدمی، داریان و گدوان مستعد سنگ مادر مناسب در میدان فروزان به حساب میآیند. با این وجود در میدان مورد مطالعه هنوز هیدروکربنی تولید نکردهاند ولی همین سازندها یا معادل آنها در بخشهای عمیقتر حوضه میتوانند بهعنوان سنگ مادرهای فعال عمل کرده باشند.
زمین شناسی نفت
هانیه قاینی؛ محمد حسین محمودی قرائی
چکیده
بررسی توان هیدروکربورزایی سازند کژدمی، به عنوان مهمترین سنگ منشأ نفت در حوضه رسوبی زاگرس، اهمیت زیادی دارد. گسترش سازند کژدمی در حوضه زاگرس، با تفاوت هایی در ژرفا و شرایط رسوب گذاری زون های مختلف این حوضه و تغییراتی نظیر تنوع در رخساره های رسوبی و میزان حفظ شدگی ماده آلی همراه بوده است. در این مطالعه تعداد 5 نمونه شیل سیاه از ...
بیشتر
بررسی توان هیدروکربورزایی سازند کژدمی، به عنوان مهمترین سنگ منشأ نفت در حوضه رسوبی زاگرس، اهمیت زیادی دارد. گسترش سازند کژدمی در حوضه زاگرس، با تفاوت هایی در ژرفا و شرایط رسوب گذاری زون های مختلف این حوضه و تغییراتی نظیر تنوع در رخساره های رسوبی و میزان حفظ شدگی ماده آلی همراه بوده است. در این مطالعه تعداد 5 نمونه شیل سیاه از رخنمون های سطحی سازند کژدمی (برش پرچستان و برش تنگ ماغر)، انتخاب و توسط پیرولیز راک- اول آنالیر شدند، که نتایج حاصل از آن، میزان ماده آلی و توان هیدروکربورزایی بالایی را در برش تنگ ماغر، واقع در فروافتادگی دزفول نشان داد. همچنین برای مقایسه و بررسی بیشتر، داده های مربوط به 25 نمونه از سازند کژدمی از میادین مطالعه شده در حوضه زاگرس (میدان نوروز، میدان سروش، میدان آزادگان و چاه بینک) انتخاب و بررسی شد. افزون بر مقایسه داده های سازند کژدمی، شرایط رسوب گذاری و محیط ته نشست آن نیز مورد بررسی قرار گرفت. شواهد رسوبی و ژئوشیمیایی، نشان از یک سنگشناسی چیره شیلی برای سازند کژدمی همراه با مقدار بالای ماده آلی است که در محیطی احیایی تا نیمهاکسیدی نهشته شده اند. مقادیر بهدست آمده برای کربن آلی کل (TOC) از 2/1 تا 9/6 درصد در نوسان بوده و بررسی بلوغ حرارتی نمونه ها یک بازه وسیع از محدوده نابالغ تا اواسط پنجره نفتی را نشان داد که بیشتر در محدوده کروژن های نوع II و III قرار گرفته اند. در نهایت رسم نمودارهای TOC/S2 توان هیدروکربورزایی قابل قبول نمونه های مورد مطالعه در برش تنگ ماغر و نمودار TOC/HI نفتزا بودن سازند کژدمی در میدان سروش را نشان می دهد.
زمین شناسی نفت
شادی محول؛ گلناز جوزانی کهن؛ سهیلا اصلانی
چکیده
وجود کانیهای رسی از هر نوع با هر میزان و الگوی توزیعی در چاههای هیدروکربنی، سبب ایجاد مشکلات عدیدهای در ارزیابی کیفی سازندها میشوند و بررسی این دسته از کانیها اهمیت بالایی در صنایع بالادستی دارد. در این پژوهش با تلفیق نتایج مطالعات آزمایشگاهی 15 نمونه مغزه سازند آسماری از یک چاه تولیدی واقع در میدان نفتی مارون واقع در جنوب ...
بیشتر
وجود کانیهای رسی از هر نوع با هر میزان و الگوی توزیعی در چاههای هیدروکربنی، سبب ایجاد مشکلات عدیدهای در ارزیابی کیفی سازندها میشوند و بررسی این دسته از کانیها اهمیت بالایی در صنایع بالادستی دارد. در این پژوهش با تلفیق نتایج مطالعات آزمایشگاهی 15 نمونه مغزه سازند آسماری از یک چاه تولیدی واقع در میدان نفتی مارون واقع در جنوب باختر ایران به شناسایی کانیهای رسی و الگوی توزیع پرداخته شده است. نتایج آنالیزهای پراش پرتوایکس و مطالعات میکروسکوپی نمونهها نشان داد فازهای تشکیلدهنده اصلی شامل کوارتز (%2/72-%7/14)، کانیهای کربناته (%4/65-%3)، کانیهای فرعی شامل پلاژیوکلاز (%7/6- %0) و کانیهای رسی (%5/44-%3/3) هستند. در برخی از نمونهها کانیهای سولفیدی و آهندار (%2-%0) نیز شناسایی شد. با بررسی نتایج حاصل از میکروسکوپ الکترونی مشخص شد که کائولینیت در محدوده طولی 5/6-7/0 میکرومتر، ایلیت از 4/0 تا 6/3 میکرومتر و در مواردی به صورت توفالی شکل با محدوده طولی 9/7 میکرومتر دیده شد که با سه الگوی پراکنده، پرکننده و پلزننده در طول سازند مخزنی حضور دارند که میزان کانیهای یادشده از کمترین مقدار %3/3 تا بیشترین مقدار %5/44 متغیر است.
زمین شناسی نفت
نسیم ملکی صادقی؛ احمد احمدی خلجی؛ رضا زارعی سهامیه؛ زهرا طهماسبی
چکیده
منطقه مورد مطالعه جزئی از زون زاگرس چینخورده است و در حوضه رسوبی لرستان قرار دارد که در این راستا سه منطقه با پتانسیل بالایی از بیتومین انتخاب شد که شامل منطقه شمالی کوهدشت، شمال خاور پلدختر و جنوب خاور سپیددشت می باشند. در مناطق مورد مطالعه بیتومینها به صورت رگه هایی در میان شکستگی ها و به صورت میانلایه هایی با سنگ میزبان ...
بیشتر
منطقه مورد مطالعه جزئی از زون زاگرس چینخورده است و در حوضه رسوبی لرستان قرار دارد که در این راستا سه منطقه با پتانسیل بالایی از بیتومین انتخاب شد که شامل منطقه شمالی کوهدشت، شمال خاور پلدختر و جنوب خاور سپیددشت می باشند. در مناطق مورد مطالعه بیتومینها به صورت رگه هایی در میان شکستگی ها و به صورت میانلایه هایی با سنگ میزبان رخنمون دارند که ستبرای این رگه ها بین 10 سانتیمتر تا بیش از 5/1 متر می باشند. مطالعات صحرایی نشان داد که بیتومین های مورد مطالعه در شیل های سازند امیران توسعه پیدا کرده اند. بر پایه نتایج حاصل از ژئوشیمی آلی، 10/80 تا 60/93 درصد ترکیبات اشباع شده قابل استخراج در رده آسفالتن ها قرار می گیرند و از نظر بلوغ حرارتی (پختگی مواد آلی) کیفیت بسیار مطلوبی دارند. نمونه های مورد مطالعه در یک محیط رسوبی کاهیده (احیا) تا کمی کاهیده شکل گرفته اند. رسم نمودار Homohopane C34/C35 در برابر Hopane C29/C30 برای بیتومین های مورد مطالعه نشان داد که سنگ مولد نمونه های مورد مطالعه ماهیتی کربناته و آواری دارند. این موضوع را می توان با توجه به سنگشناسی سازندهای مولد بیتومین ها مانند سازندهای ایلام و گورپی در مناطق مورد مطالعه توجیه کرد. نمودار مثلثی استران های منظم (m/z=217) برای بیتومین های مورد مطالعه نشان داد که منشأ ترکیبات آلی بیتومین های مورد مطالعه غالبا" دریایی با مقدار کمی ورود از محیط های خشکی است. تهیشدگی شدید در ایزوتوپ کربن (میانگین 83/28- پرمیل) دلالت بر منشأ ارگانیکی و توده های زیستی (Biomass) در این نمونه ها دارد. از طرفی ترکیبات سولفور با تهیشدگی (16/12 - پرمیل) بیانگر تشکیل در یک محیط رسوبی کاهیده تا نیمه کاهیده دارد و دادههای ایزوتوپ اکسیژن (03/15 + پرمیل) دلالت بر تشکیل مواد آلی از منشأ رسوبی دارد.
زمین شناسی نفت
محمد صادقی؛ مرتضی طبائی؛ بهنام راسخ؛ محمد رضا کمالی
چکیده
هدف از این پژوهش، مطالعات میکروبیولوژی و ژئوشیمیایی روی نمونههای خروجی، ورودی آب دریا و آب تزریقی به میدانهای سیوند (SIC C)، دنا (SIC D) و اسفند (SIC E) واقع در منطقه عملیاتی جزیره سیری از توابع شرکت نفت فلات قاره ایران در سکوهای نصر و ایلام، شناسایی منشأ گاز سولفید هیدروژن است. ازاینرو، جهت پی بردن به منشأ ترششدگی میادین نفتی جزیره سیری، ...
بیشتر
هدف از این پژوهش، مطالعات میکروبیولوژی و ژئوشیمیایی روی نمونههای خروجی، ورودی آب دریا و آب تزریقی به میدانهای سیوند (SIC C)، دنا (SIC D) و اسفند (SIC E) واقع در منطقه عملیاتی جزیره سیری از توابع شرکت نفت فلات قاره ایران در سکوهای نصر و ایلام، شناسایی منشأ گاز سولفید هیدروژن است. ازاینرو، جهت پی بردن به منشأ ترششدگی میادین نفتی جزیره سیری، پس از بررسی و مطالعات اولیه و کتابخانهای و همچنین مشخصات مخزنی، تاریخچه تزریق و تولید میادین، محتملترین فرضیه ترششدگی در این میادین میتواند ناشی از فرایندهای احیای باکتریایی سولفاتها باشد، ازاینرو، برای اثبات فرضیه، محیطهای کشت مورد نیاز رشد باکتریهای احیاکننده سولفات تهیه گردید و پس از نمونهبرداری میدانی، برخی آزمایشهای میکروبیولوژی روی نمونهها صورت گرفت، از آنجا که در مشاهدات اولیه نمونهبرداری، تغییر رنگ نمونهها از صورتی به سیاه آشکارا گویای آن بود که در نمونهها، باکتریهای احیاکننده سولفات وجود دارند، بدینمنظور، روی نمونههای آلوده، فرایند استخراج DNA صورت گرفت و در مرحله تکمیلی، نمونهها جهت ارزیابیهای مولکولی وارد فاز شناسایی مولکولی گردیدند که خروجی نتایج، باکتریای که بیشترین فراوانی (حدود 81 درصد) را داشته است، باکتری دسولفوویبریو هست که توانایی بسیار بالایی در مصرف هیدروژن در مخازن نفتی را دارد و آنها را به گاز سولفید هیدروژن که همانا منجر به ترششدگی مخازن نفتی میشود تبدیل میکند. بنابراین، فرضیه اولیه تحقیق که عامل اصلی ترششدگی میادین نفتی منطقه مورد مطالعه در جزیره سیری، فرایندهای مربوط به باکتریهای احیاکننده سولفات که باکتری دسولفوویبریو در آن نقش بسزایی بازی میکند به اثبات میرسد.
زمین شناسی نفت
محمد جواد یوسف زاده؛ بیژن ملکی؛ میرحسن موسوی؛ پرویز آرمانی
چکیده
بررسی سنگهای منشا بالقوه در میدان های نفتی اهمیت زیادی دارد. در این تحقیق، علاوه بر ارزیابی پتانسیل هیدروکربن زایی، از مدل های سینتیکی لوپاتین وآرنیوس، برای ارزیابی دقیقتر وضعیت بلوغ سنگ منشأ و همچنین درصد زایش نفت دریکی ازچاه های میدان نفتی سولابدر استفاده شد. این میدان در جنوب خاوری میدان بیبی حکیمه، در فروافتادگی دزفول واقع ...
بیشتر
بررسی سنگهای منشا بالقوه در میدان های نفتی اهمیت زیادی دارد. در این تحقیق، علاوه بر ارزیابی پتانسیل هیدروکربن زایی، از مدل های سینتیکی لوپاتین وآرنیوس، برای ارزیابی دقیقتر وضعیت بلوغ سنگ منشأ و همچنین درصد زایش نفت دریکی ازچاه های میدان نفتی سولابدر استفاده شد. این میدان در جنوب خاوری میدان بیبی حکیمه، در فروافتادگی دزفول واقع شده است. سنگ منشأهای بالقوه موردبررسی، کژدمی، گورپی و پابده میباشند. بااستفاده ازنتایج آزمایش راک-اول، نمونهها از جنبه سینتیکی نیز مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و نسبت تبدیل کروژن به هیدروکربور (TR) در آنها تعیین شد. براساس تاریخچه تدفین، سنگ منشأ کژدمی به بیشترین دما و ژرفا نسبت به دیگر سنگ های منشأ رسیده است. با توجه به نتایج روش لوپاتین، نرخ تبدیل مواد آلی سازندهای کژدمی، گورپی و پابده با روش لوپاتین به ترتیب 41% ، 30% و 30% تعیین گردید. این نرخ تبدیل با روش آرنیوس به ترتیب 47% ،15% ، و 13% شد. این اختلاف ناشی ازمفروضات دومدل می باشد که مقاله آن را مورد بحث وبررسی قرار داده است.
زمین شناسی نفت
مجید صفائی فاروجی؛ حسین رحیم پور بناب؛ محمدرضا کمالی؛ بیوک قربانی
چکیده
بررسی ژئوشیمیایی سازندهای کژدمی و پابده حاکی از سنگ شناسی شیلی و کربناته و محیط رسوبی دریایی احیایی – نیمه اکسیدی برای هر دو سازند میباشد. در طرف مقابل، بلوغ حرارتی سازند کژدمی معادل با اواسط پنجره نفتی است در حالیکه پارامترهای شاخص بلوغ، حاکی از نابالغ بودن سازند پابده از لحاظ حرارتی و به عبارتی عدم ورود این سازند به پنجره نفت ...
بیشتر
بررسی ژئوشیمیایی سازندهای کژدمی و پابده حاکی از سنگ شناسی شیلی و کربناته و محیط رسوبی دریایی احیایی – نیمه اکسیدی برای هر دو سازند میباشد. در طرف مقابل، بلوغ حرارتی سازند کژدمی معادل با اواسط پنجره نفتی است در حالیکه پارامترهای شاخص بلوغ، حاکی از نابالغ بودن سازند پابده از لحاظ حرارتی و به عبارتی عدم ورود این سازند به پنجره نفت زایی میباشند. نشانههای زیستی موجود در هر چهار نمونه نفتی مورد مطالعه همگی حاکی از مشتق شدن نمونههای نفتی از سنگ مادر کربناته- شیلی یا مارنی میباشند. بیومارکرهای شاخص بلوغ حرارتی حاکی از بلوغی معادل با اواسط پنجره نفت زایی برای هر چهار نمونه نفتی می باشند. مقادیر متفاوت شاخص الئنان در نمونههای نفتی حاکی از نقش پر رنگتر سازند پابده در تولید نفت چاه های 36، 56، و 55 نسبت به نفت موجود در مخزن آسماری چاه 22 میباشد. در مجموع، تطابق نفت – سنگ منشأ انجام گرفته هر دو سازند کژدمی و پابده را به عنوان سنگ مادر مولد نفت ها معرفی میکند.
زمین شناسی نفت
کامبیز مهدی زاده فرساد؛ داوود جهانی؛ علیرضا حاجیان؛ فریدون رضایی
چکیده
شکست هیدرولیک به عنوان یکی از روش های موثر و کاربردی است که باعث افزایش تولید می گردد در مخازن نفتی و گازی که این روش به کارگیری می شود میزان تولید به صورت مستقیم به میزان و نحوه گسترش شکستگی بستگی دارد. در این پژوهش، تحلیل رفتار شکستگی ها و بررسی میزان شکستگی با خروجی مدلهای قبلی مقایسه شده و نتایج آن نشان می دهد که پس از تزریق و پمپاژ ...
بیشتر
شکست هیدرولیک به عنوان یکی از روش های موثر و کاربردی است که باعث افزایش تولید می گردد در مخازن نفتی و گازی که این روش به کارگیری می شود میزان تولید به صورت مستقیم به میزان و نحوه گسترش شکستگی بستگی دارد. در این پژوهش، تحلیل رفتار شکستگی ها و بررسی میزان شکستگی با خروجی مدلهای قبلی مقایسه شده و نتایج آن نشان می دهد که پس از تزریق و پمپاژ گسترش و بازشدگی شکستگی ها در حال تغییر است. در مرحله بعدی نکته مهم میزان فشار تخلخلی در طول شکستگی است که باید مورد بررسی و تحلیل قرار گیرد. در این روش با در نظر گرفتن دو پارامتر تغییر فشار منفذی در طول شکستگی ها و میزان شکست از طریق عملیات مدلسازی تحت شرایط واقعی سازند بهره ده به روش اجزای محدود انجام گردید. در این روش از ابتدا نحوه تزریق و پمپاژ پروپانت را در نظر گرفته شد و در نهایت مقایسه نتایج با روش ها و مطالعات قبلی بیانگر کاربردی بودن این روش خواهد بود.
زمین شناسی نفت
سید محمود فاطمی عقدا؛ ماشاءاله تسلیمی؛ احمد فهیمی فر
چکیده
هدف اصلی در این مطالعه، بررسی امکان تخمین پارامتر شاخص منطقه جریانی در سنگهای کربناته با استفاده از ادغام مفهوم واحدهای جریان هیدرولیکی و مدلهای تراوایی تشدید مغناطیس هسته است. برای بررسی قابلیت تخمین شاخص منطقه جریانی با استفاده از روش تشدید مغناطیس هسته از دو مدل اصلی تراوایی تیمور- کوتز و T2 میانگین، با توجه به گستردگی استفاده ...
بیشتر
هدف اصلی در این مطالعه، بررسی امکان تخمین پارامتر شاخص منطقه جریانی در سنگهای کربناته با استفاده از ادغام مفهوم واحدهای جریان هیدرولیکی و مدلهای تراوایی تشدید مغناطیس هسته است. برای بررسی قابلیت تخمین شاخص منطقه جریانی با استفاده از روش تشدید مغناطیس هسته از دو مدل اصلی تراوایی تیمور- کوتز و T2 میانگین، با توجه به گستردگی استفاده از آنها در سرتاسر دنیا، استفاده شده است. یکی از مهمترین نکات در این مطالعه استفاده از نتایج آزمایش تشدید مغناطیس هسته در آزمایشگاه بر روی مغزه بوده که در ایران سابقه نداشته است. در این مطالعه 24 نمونه کربناته انتخاب و آزمایشات تخلخل، تراوایی و همچنین تشدید مغناطیس هسته بر روی آنها انجام شد. سپس با استفاده از نتایج آزمایشات تخلخل و تراوایی، شاخص منطقه جریانی مغزه تعیین و به عنوان شاخصی جهت ارزیابی دقت روش تشدید مغناطیس هسته در تخمین شاخص منطقه جریانی در نظر گرفته شد. با استفاده از پارامترهای به دست آمده از آزمایش تشدید مغناطیس هسته و مدلهای تراوایی تشدید مغناطیس هسته، مقدار شاخص منطقه جریانی تخمین و با مقدار شاخص منطقه جریانی مغزه مقایسه شد. با توجه به نتایج به دست آمده به نظر میرسد مدلهای تراوایی تشدید مغناطیس هسته، با ضرایب معمول، توانایی مناسبی برای تخمین شاخص منطقه جریانی را ندارند و نیاز به اصلاح ضرایب با توجه به جنس سنگها وجود دارد.
زمین شناسی نفت
عایشه سلمانی؛ حسین رحیم پور بناب؛ محسن رنجبران؛ سید محسن آل علی
چکیده
سازند آسماری، به سن اولیگومیوسن اصلیترین سنگ مخزن هیدروکربوری در ایران است که عمدهی تولید نفت در فروافتادگی دزفول از این سازند صورت می گیرد. در این مطالعه به منظور درک عوامل کنترل کننده کیفیت مخزنی بررسی مقاطع نازک میکروسکوپی این سازند در چاههای مورد مطالعه، منجر به شناسایی 8 ریزرخساره شده که در یک رمپ کربناتی هموکلینال نهشته ...
بیشتر
سازند آسماری، به سن اولیگومیوسن اصلیترین سنگ مخزن هیدروکربوری در ایران است که عمدهی تولید نفت در فروافتادگی دزفول از این سازند صورت می گیرد. در این مطالعه به منظور درک عوامل کنترل کننده کیفیت مخزنی بررسی مقاطع نازک میکروسکوپی این سازند در چاههای مورد مطالعه، منجر به شناسایی 8 ریزرخساره شده که در یک رمپ کربناتی هموکلینال نهشته شدهاند. مهمترین فرآیندهای دیاژنزی شامل میکریتی شدن، تجدیدتبلور، ، دولومیتی شدن، انحلال، سیمانی شدن، تراکم مکانیکی و شیمیایی و شکستگی در مراحل دیاژنزی ائوژنز، مزوژنز و تلوژنز رسوبات سازند آسماری در میدان نفت سفید را تحت تأثیر قرار دادهاند. بررسیهای چینهنگاری سکانسی منجر به شناسایی 3 سکانس رسوبی رده سوم شده است. نتایج این پژوهش نشان میدهد سه فرایند دولومیتی شدن، انحلال، سیمانی شدن مهم ترین فاکتورهای موثر بر کیفیت مخزن هستند. سیمانی شدن با تشکیل سیمان کلسیتی و انیدریتی با فابریکهای مختلف موجب کاهش انواع حفرات در رخسارهها و در نتیجه کاهش کیفیت مخزن شده است. دولومیتی شدن از طریق تخریب فابریکهای اولیه و ایجاد حفرههای بین بلوری در رخسارههای مادستونی و انحلال از طریق ایجاد حفرات ثانویه در اکثر رخساره ها موجب افزایش کیفیت مخزنی شده است. به دلیل گسترش و تاثیر بیشتر انحلال در ایجاد تخلخل نسبت به سایر فرایندها، این فرایند اصلی ترین عامل افزایش دهنده کیفیت مخزنی در میدان مورد مطالعه است. برخلاف دیگر میادین هیدرکربوری حوضه زاگرس، که در آنها شکستگیها عامل اصلی بهبود خواص مخزنی اند، در میدان نفت سفید بیشتر شکستگیها توسط سیمان کلسیتی پرشده و نقش چندانی در این مورد ندارند.
زمین شناسی نفت
بیتا ارباب؛ داود جهانی؛ بهرام موحد
چکیده
نهشتههای سازند داریان (آپسین) در جنوب شرق خلیج فارس بهطور معمول دارای مقاومت ویژه پایین از 6 تا 1 اهممتر هستند. بر پایه مطالعات آزمایشگاهی، 8 ریزرخساره کربناته برای سازند مورد نظر تعیین شده است که در یک پلتفرم کربناته از نوع رمپ هموکلینال، در بخشهای داخلی، میانی و خارجی رمپ نهشته شدهاند. وجود تخلخلهای میکروسکوپی از عوامل مهم ...
بیشتر
نهشتههای سازند داریان (آپسین) در جنوب شرق خلیج فارس بهطور معمول دارای مقاومت ویژه پایین از 6 تا 1 اهممتر هستند. بر پایه مطالعات آزمایشگاهی، 8 ریزرخساره کربناته برای سازند مورد نظر تعیین شده است که در یک پلتفرم کربناته از نوع رمپ هموکلینال، در بخشهای داخلی، میانی و خارجی رمپ نهشته شدهاند. وجود تخلخلهای میکروسکوپی از عوامل مهم در کاهش مقاومت ویژه است. فرایندهای دیاژنزی مؤثر مانند میکریتی شدن و پیریتی شدن در نمونهها در کاهش مقاومت ویژه مخزن مؤثر است. محدودههای تخلخل ریزرخسارههای سازند مورد بررسی، بهصورت بین بلوری حاصل از نئومورفیسم، تخلخل حفرهای غیر مرتبط و مادستون میکروپروسیتی هستند. برای تعیین خواص مخزنی از نتایج تشدید مغناطیسی هستهای مغزه و لاگ استفاده شده است. بررسیهای انجام شده نشان میدهد که کاهش مقاومت ویژه به تغییرات بافت (اندازه کوچک دانهها) بستگی دارد و ارتباطی با حضور آب قابل جابهجایی ندارد. میزان اشباعشدگی آب 30 تا 50 درصد در زون مخزنی محاسبه شده است.
زمین شناسی نفت
بهمن سلیمانی؛ محمد صادق روانشاد؛ احسان لرکی
چکیده
بررسی نقش پارامترهای پتروفیزیکی و سنگ شناسی در ارزیابی پتانسیل نفتی مخزن ایلام (اواخر کرتاسه) در میدان نفتی اهواز از اهداف این مطالعه است. سازند ایلام از نظر سنگشناسی متشکل از آهک، آهک دولومیتی و همچنین مقدار بسیار ناچیز شیل بهصورت پراکنده است. تغییرات رخساره ای در طول سازند نیز مشاهده می شود. بر اساس توزیع اختصاصات پتروفیزیکی، ...
بیشتر
بررسی نقش پارامترهای پتروفیزیکی و سنگ شناسی در ارزیابی پتانسیل نفتی مخزن ایلام (اواخر کرتاسه) در میدان نفتی اهواز از اهداف این مطالعه است. سازند ایلام از نظر سنگشناسی متشکل از آهک، آهک دولومیتی و همچنین مقدار بسیار ناچیز شیل بهصورت پراکنده است. تغییرات رخساره ای در طول سازند نیز مشاهده می شود. بر اساس توزیع اختصاصات پتروفیزیکی، این مخزن به چهار زون تقسیم شد. نتایج حاصل از بررسی داده های موجود نشان داد حجم شیل محاسبه شده با استفاده لاگ های مربوط به پرتو گاما (CGR) به عنوان شاخص شیل، کمتر از 10 درصد است و لذا مخزن ایلام به عنوان یک سازند تمیز محسوب می شود. بخش های 2 و 3 نسبت به بخش های 1 و 4 دارای شیل کمتری هستند. اگر چه حجم کانی های رسی بسیار کم است ولی تأثیر شدیدی بر پارامترهای پتروفیزیکی بخصوص تخلخل و تراوایی دارد. میانگین اشباع آب سازند ایلام 8/26 درصد و همچنین اشباع آب کاهش نیافتنی آن حدود 3/3 درصد تخمین زده شد. بخش میانی مخزن با اشباع آب کمتر نسبت به سایر بخشها و میانگین تخلخل مؤثر حدود 7/14 درصد توصیف می شود. میانگین تراوایی محاسبه شده حدود 3/8 میلی دارسی است و تغییرات آن رابطه مستقیمی با تخلخل مفید نشان می دهد. همه این نتایج تأییدی بر این موضوع است که بخش میانی سازند ایلام (زون 2 و 3) در مقایسه با بخش های دیگر (زون 1 و 4) دارای پتانسیل نفتی و ذخیره هیدروکربنی بالاتری است.