زمین ساخت
لرزه زمین ساخت پهنه های البرز خاوری و کپه داغ با استفاده از داده های شبکه لرزه نگاری محلی

میثم کوه پیما؛ مرتضی طالبیان؛ لینگ چن؛ عبدالرضا قدس؛ منوچهر قرشی

دوره 31، شماره 1 ، خرداد 1400، ، صفحه 199-208

https://doi.org/10.22071/gsj.2021.131130

چکیده
  رشته کوه‌های کپه‌داغ و بینالود- آلا داغ در مرز شمال خاوری پهنه برخوردی عربی- اوراسیا واقع شده و از دیدگاه ساختاری دارای اهمیت می باشند. با توجه به وجود شهرهای بزرگ با پیشینه تاریخی، داده‌های خوبی از تاریخچه فعالیت لرزه‌ای در این ناحیه وجود دارد، اما داده‌های لرزه‌ای دستگاهی با کیفیت مناسب تا پیش از این پژوهش اندک است. در این پژوهش، ...  بیشتر

زمین ساخت
تحلیل هندسی، جنبشی و دینامیکی پهنه گسلی بمو در شمال شیراز، زاگرس چین‌خورده

علی بندگانی؛ علی یساقی؛ محسن الیاسی

دوره 30، شماره 118 ، اسفند 1399، ، صفحه 215-224

https://doi.org/10.22071/gsj.2020.200068.1697

چکیده
  در این مقاله تکامل ساختاری پهنه گسله بمو در بخش چین خورده زاگرس به عنوان نمونه ای از پهنه های گسلی با روند شمال خاوری و با استفاده از تحلیل جنبشی و دینامیکی ساختارهای موجود در آن ارائه شده است. با توجه به این داده ها، دو مرحله کوتاه شدگی با روند های NE و NNE در منطقه تبیین شده است. بر این اساس راستای تنش فشارشی در ابتدا بصورت NE تحلیل گردیده ...  بیشتر

زمین ساخت
الگوی تکامل ساختاری منطقه جنوب نطنز شاهدی از تقابل ترافشارش راستگرد بر راندگیهای قدیمی تر در ایران مرکزی

فیروزه شواخی؛ سعید معدنی پور؛ ابراهیم راستاد

دوره 30، شماره 118 ، اسفند 1399، ، صفحه 255-268

https://doi.org/10.22071/gsj.2020.210876.1732

چکیده
  منطقه جنوب در پایانه جنوب باختری سامانه گسلی قم- زفره در ایران مرکزی واقع است. تحلیل ساختاری این منطقه، نشان‌دهنده آن است که گسل‌های راندگی اولیه با روند عمومی خاوری– باختری تا شمال باختری– جنوب خاوری همچون گسل فسخود واقع به‌طور عمده مجموعه واحدهای رسوبی قدیمی پرمین– تریاس (سازندهای جمال،‌ نایبند و شتری) را بر روی واحدهای ...  بیشتر

زمین ساخت
بررسی ساختاری دگرریختی شکل‌پذیر در سنگ‌های دگرگونی پیرامون انارک

محمد خلج

دوره 30، شماره 117 ، آذر 1399، ، صفحه 101-110

https://doi.org/10.22071/gsj.2020.207586.1727

چکیده
  مجموعه دگرگونی انارک، درخاور شهر نایین واقع شده و شامل واحدهای مختلف دگرگون شده است که بر اساس داده‌های زمین‌شناسی، سن‌سنجی و دیرینه‌مغناطیس، دارای منشاء‌های متفاوتی می‌باشند. این مجموعه شامل بخش‌های افیولیتی است که به صورت ورقه‌هایی با همبری گسلی در داخل آن رخنمون دارند. این مطالعه به بررسی ساختاری سنگ‌های دگرگونی پیرامون ...  بیشتر

زمین ساخت
ارتباط غلظت گاز رادون با جنبش‌های زمین‌ساختی و لرزه‌خیزی، نمونه موردی: گسل جرجافک. ایران مرکزی

امیر شفیعی بافتی

دوره 30، شماره 117 ، آذر 1399، ، صفحه 189-204

https://doi.org/10.22071/gsj.2018.91418.1186

چکیده
  رادون یک گاز بیاثر رادیو اکتیو است بهترین محل‌ها برای انباشته شدن رادون در آب‌های زیرزمینی، محل‌های فعال ژئودینامیک، گسل‌های پی‌سنگی عمیق و شکستگی‌ها هستند، در این نوشتار هدف بررسی ارتباط میزان غلظت گاز رادون با فعالیت‌های زمین‌ساختی گسلش فعال می‌باشد. گسل جرجافک با طولی نزدیک به 160 کیلومتر با روندی شمال غرب- جنوب شرق در جنوب ...  بیشتر

زمین ساخت
تحلیل ساختاری و ریز ساختاری دگرشکلی در منطقه فریادون، شمال خاور کمربند کوه زایی زاگرس: شواهدی بر رخداد برش چپ گرد

محمد علی قنبریان؛ علی یساقی

دوره 30، شماره 117 ، آذر 1399، ، صفحه 243-252

https://doi.org/10.22071/gsj.2019.144081.1523

چکیده
  این پژوهش به بیان نتایج تحلیل ساختاری و ریز ساختاری منطقه فریادون واقع در شمال خاور استان فارس پرداخته است. در این پژوهش، یک کمربند با روند شمال باختری – جنوب خاوری در بخش مرکزی پس بوم زاگرس و در شمال خاور پهنه دگرگونی سنندج – سیرجان معرفی گردیده است. وضعیت میانگین برگ وارگی و خط وارگی در این کمربند جدید به ترتیب 315˚,57˚NE و 116˚ ,23˚ ...  بیشتر

زمین ساخت
برآورد میزان کوتاه شدگی رخ داد آلپ پسین در خاور البرز مرکزی در شمال دامغان

زینب تسلیمی؛ عبدالله سعیدی؛ مهران آرین؛ علی سلگی؛ منوچهر قرشی

دوره 29، شماره 116 ، شهریور 1399، ، صفحه 93-98

https://doi.org/10.22071/gsj.2017.108499.1331

چکیده
  رشته کوههای البرز از خاور تا شمال باختری ایران مارپیچ وار دارای تغییرات زیادی در روند ساختاری شکل گرفته می باشد.رخدادهای دو فاز کوهزایی سیمرین و آلپی سبب تغییرات زیادی در حوضه رسوبی وپیچیدگی فراوان ساختاری این بخش شده است. هدف از این پژوهش بررسی و تحلیل ساختارهای شکل گرفته در بخش خاوری البرز مرکزی از شمال باختر دامغان (حنوب تویه) تا ...  بیشتر

زمین ساخت
نقش چینه‌نگاری مکانیکی در هندسه چین‌خوردگی، با استفاده از داده‌های زیر‌سطحی مطالعه‌ی موردی: تاقدیس‌های آغاجاری و پازنان (جنوب فروبار دزفول)

مهدی توکلی یرکی؛ احمد علوی؛ محمدرضا قاسمی؛ ایرج عبدالهی‌فرد

دوره 29، شماره 116 ، شهریور 1399، ، صفحه 213-228

https://doi.org/10.22071/gsj.2018.104652.1309

چکیده
  اهمیت چینه‌نگاری مکانیکی سنگها در جنبش‌شناسی چین‌ها از دیرباز مورد توجه زمین‌شناسان ساختمانی بوده است. دو پارامتر تغییرات رخساره رسوبی و ستبرای واحدهای کم‌قوام، نقش تعیین‌کننده‌ای در فعالیت توالی‌ها به عنوان افق‌های جدایشی ایفا می‌کنند. هدف این پژوهش، بررسی نقش چینه‌نگاری مکانیکی بر هندسه چین‌خوردگی در دو تاقدیس هیدروکربنی ...  بیشتر

زمین ساخت
برش عرضی ترازمند دولت‏ آباد-نیشابور در گستره بینالود

روژین حمیدی؛ محمدرضا قاسمی؛ محمدرضا شیخ الاسلامی

دوره 29، شماره 115 ، خرداد 1399، ، صفحه 199-206

https://doi.org/10.22071/gsj.2017.81952.1079

چکیده
  این پژوهش تلاش دارد با بازسازی برش‏های عرضی ترازمند، جنبش ‏شناسی و مقدار کوتاه‏شدگی رشته‌کوه یادشده را آشکار نماید. بدین منظور ساختار عمومی رشته‏کوه بینالود و افق‏های اصلی فراکَنِش در یک برشِ معین بین مشهد و نیشابور برداشت و بررسی شد. برداشت داده‏های میدانی در مسیر برش تعیین‌شده، شناخت واحد‏های زمین‏شناسی که در مسیر ...  بیشتر

زمین ساخت
شناخت تغییرات میدان تنش سنوزوئیک با استفاده از تحلیل زمین ساخت شکننده در زاگرس چین خورده ساده (گستره شیراز)

طهمورث یوسفی؛ کورس یزدجردی؛ منوچهر قرشی؛ علیرضا شهیدی

دوره 29، شماره 115 ، خرداد 1399، ، صفحه 229-240

https://doi.org/10.22071/gsj.2018.133943.1483

چکیده
  شکل کنونی زاگرس چین خورده، حاصل برخورد اریب ورق عربی و ایرانی در سنوزوئیک بالایی می‌باشد. در این پژوهش، تغییرات میدان تنش سنوزوئیک در کمربند چین‌خورده ساده زاگرس و تکامل ساختاری پس از برخورد، در گستره شیراز مورد ارزیابی قرار گرفته است. سازندهای زمین‌شناسی مورد بررسی، در بازه زمانی کرتاسه بالایی تا نئوژن (سنوزوئیک بالایی) است. در ...  بیشتر

زمین ساخت
آشکارسازی گسل پنهان دورود (جنوب‌باختر ایران) در محدوده دشت سیلاخور با استفاده از مطالعات ژئوفیزیک

زهرا کمالی؛ حمید نظری؛ احدالله فاضلی اولادی؛ فرامرز اله وردی میگونی؛ محمدعلی شکری؛ فیروز جعفری؛ حسین ایرانشاهی

دوره 29، شماره 115 ، خرداد 1399، ، صفحه 269-276

https://doi.org/10.22071/gsj.2019.122536.1439

چکیده
  گسل دورود به عنوان یکی از مهم‌ترین قطعات لرزه‌زای گسل اصلی جوان زاگرس از نزدیکی منطقه ارجنگ در یک روند شمال‌باختری–جنوب‌خاوری تا بروجرد امتداد یافته است. برداشت‌های ژئوفیزیکی به سه روش مقاومت‌ویژه، مغناطیس‌سنجی(سزیم) و رادارنفوذی GPR در 5 نیمرخ 20-، 10-، 0، 10 و 20 انجام شد. پس از اتمام عملیات صحرایی و برداشت داده‌ها و پردازش نهایی ...  بیشتر

زمین ساخت
«نگرشی نو بر جایگیری ماگما و فرگشت ساختاری شمال پهنه سیستان»

زینب اعتمادخواه؛ محمدمهدی خطیب؛ محمدحسین زرین کوب

دوره 29، شماره 114 ، اسفند 1398، ، صفحه 73-84

https://doi.org/10.22071/gsj.2018.118283.1403

چکیده
  توده‌های گرانیتوئیدی اواخر پالئوسن- اوایل ائوسن در شمال پهنه‌ی جوش خورده سیستان، به عنوان ابزارهایی بالقوّه جهت ثبت رویدادهای زمین‌ساختی در نظر گرفته می‌شوند. بررسی‌های ساختاری بر روی توده گرانیتوئیدی زهری بر پایه‌ی فن ناهمسانگردی پذیرفتاری مغناطیسی(AMS)، داده‌های تازه‌ای جهت دستیابی به ساختارهای درونی و بازسازی کینماتیکی ...  بیشتر

زمین ساخت
جایگاه ژئودینامیکی محدوده معدن مس وشنوه واقع در جنوب شرقی کهک( جنوب قم).

زهرا محمدی اصل؛ عبدالله سعیدی؛ مهران آرین؛ علی سلگی؛ طاهر فرهادی نژاد

دوره 29، شماره 114 ، اسفند 1398، ، صفحه 175-184

https://doi.org/10.22071/gsj.2018.95329.1226

چکیده
  محدوده مورد مطالعه در بخش کوچکی از پهنه ساختاری کمان ماگمایی ارومیه – دختر در فاصله 60 کیلومتری جنوب قم و 12کیلومتری جنوب خاوری کهک واقع شده است. از آنجا که پهنه در دو برگه زمین شناسی کهک و آران به مقیاس 1:100000 واقع شده است در آغاز نقشه زمین شناسی 1:25000 تهیه و واحد های سنگی مشترک تفکیک گردید. در مرحله بعدی طی چند مرحله برداشت های میدانی ...  بیشتر

زمین ساخت
نقش زمین‏ ساخت و ماگماتیسم در تکامل تراورتن‏ های تخت‏ سلیمان، شمال‏ باختر ایران

مسعود بیرالوند؛ محمد محجل؛ محمدرضا قاسمی

دوره 28، شماره 112 ، شهریور 1398، ، صفحه 71-80

https://doi.org/10.22071/gsj.2017.79038.1064

چکیده
  در منطقه تخت سلیمان، در فرودیواره گسل چهارطاق، تراورتن ها گسترش قابل توجهی دارند. در شکل گیری تراورتن های این منطقه سه عامل موثر است، عامل اول ماگماتیسم و گرادیان زمین گرمایی بالا در منطقه است، و عامل دوم رسوبات کربناته در فاصله بین منشا گرما در عمق، و چشمه های تراورتن ساز در سطح زمین است، که محلول گرمابی می تواند مواد لازم جهت تشکیل ...  بیشتر

زمین ساخت
تحلیل هندسی و ساز و کار چین خوردگی در شمال خاوری فروبار دزفول

احمد لشگری؛ محمودرضا هیهات؛ محمدمهدی خطیب؛ مهدی نجفی؛ جاومه ورجس

دوره 28، شماره 111 ، خرداد 1398، ، صفحه 29-42

https://doi.org/10.22071/gsj.2017.93015.1200

چکیده
  چکیده تعیین هندسه و ساز و کار چین خوردگی در فرو افتادگی دزفول به دلیل دربرگرفتن بخش عمده ذخایر هیدروکربنی ایران و همچنین جایگاه این حوضه در روند تکامل ساختاری کمربند چین - رانده زاگرس، از اهمیت حیاتی برخوردار است. در این پژوهش، چگونگی تکامل هندسی تاقدیس جریک واقع در شمال خاوری فروافتادگی دزفول، بر اساس اطلاعات ژئوفیزیکی حاصل از لرزه ...  بیشتر

زمین ساخت
بازسازی تنش دیرین نهشته های مزوزوئیک در پهنه فارس داخلی (خاور – جنوب خاور شیراز)

طهمورث یوسفی؛ کورس یزدجردی؛ منوچهر قرشی؛ علیرضا شهیدی

دوره 28، شماره 111 ، خرداد 1398، ، صفحه 53-64

https://doi.org/10.22071/gsj.2017.97004.1245

چکیده
  چکیده: تاریخچه تکتونیک شکننده در کمربند زاگرس چین خورده ساده گویای رویدادهای مختلف تکتونیکی است، که نتیجه‌ی کشش مزوزوئیک همراه با بازشدگی (Rifting) و کوتاه شدگی همراه با برخورد صفحه عربی و ایران در سنوزوئیک است. به منظور بازسازی وضعیت تنش دیرینه در نهشته‌های مزوروئیک در خاور و جنوب خاوری شیراز، داده‌های صفحه‌های گسلی همزمان با رسوب ...  بیشتر

زمین ساخت
لرزه‌زمین‌ساخت و برآورد خطر زمین‌لرزه در شمال کرمان ( به روش کیکو و سلوول ۱۹۹۲ ).

امیر شفیعی بافتی

دوره 28، شماره 111 ، خرداد 1398، ، صفحه 83-94

https://doi.org/10.22071/gsj.2018.84623.1103

چکیده
  در جنوب ایران مرکزی سامانه‌های گسلی کوهبنان، از مهم‌ترین گسل‌های فعال و لرزه‌زا می‌باشد که با طولی نزدیک به 200 کیلومتر دارای سابقه لرزه‌زایی تاریخی تاکنون است. کانون‌های فعالیت‌های لرزه‌ای این گسل اغلب در نزدیکی این پهنه و یا برروی شاخه‌های فرعی و متصل به آن واقع شده‌اند. شناسایی قطعات گسیخته شده و قطعاتی که تاکنون دچار گسیختگی ...  بیشتر

زمین ساخت
بررسی ارتباط بین گسل دارنگ و سیستم گسلی کازرون- برازجان و الگوی شکستگی آنها

مرضیه خلیلی؛ مریم ایزدی

دوره 28، شماره 111 ، خرداد 1398، ، صفحه 133-138

https://doi.org/10.22071/gsj.2017.87001.1157

چکیده
  گسل برازجان گسلی فعال باروند شمالی- جنوبی واقع در کمربند زاگرس می باشد که عملکرد آن باعث خمیدگی و کشیدگی محور چین ها به صورت راستگرد شده است. نتایج بدست آمده از پروفیل های لرزه ای تهیه شده در بخش های جنوب غربی ایالت فارس حاکی از آن است که شواهدی دال بر ادامه قطعه گسل برازجان به عنوان بخش انتهایی گسل کازرون در امتداد کوه مند تا خلیج فارس ...  بیشتر

زمین ساخت
بررسی تنش دیرین بر پایه مطالعه شکستگی های موجود درپهنه برخوردی زاگرس منطقه کرمانشاه

سپیده رضابیک؛ عبدالله سعیدی؛ مهران آرین؛ علی سربی

دوره 28، شماره 111 ، خرداد 1398، ، صفحه 281-288

https://doi.org/10.22071/gsj.2017.95512.1228

چکیده
  پهنه مورد مطالعه در بخش شمالی پهنه برخورد، جایی که نهشته‌های ژرف بستر اقیانوس، مانده پوسته اقیانوس تتیس جوان (افیولیت‌ها) و سنگ‌های رسوبی کربناته پوسته قاره‌ای عربی(زاگرس چین خورده) در کنار هم رخنمون دارند. جای گیری این واحد در کنارهم نشانه یک سیستم تکتونیکی فشارشی دراز مدت از کرتاسه پسین تا زمان کنونی است. نتیجه این همگرایی زمین ...  بیشتر

زمین ساخت
تحلیل برهم کنش روند‌‌های گسلی بر توسعه شکستگی‌های مخزن آسماری در تاقدیس رگ سفید با استفاده از نمودار‌های تصویرگر

مهدی یوسفی؛ سید مرتضی موسوی؛ محمد مهدی خطیب؛ محمد یزدانی

دوره 28، شماره 110 ، اسفند 1397، ، صفحه 119-128

https://doi.org/10.22071/gsj.2017.90545.1173

چکیده
  نمودار‌‌های تصویرگر 14 حلقه چاه در تاقدیس رگ سفید، 6 دسته شکستگی غالب به ترتیب با امتداد‌های N45، EW، N35، N100، N150 و N162 را نشان می‌دهند. از نظر زایشی توسعه شکستگی‌ها در بخش شرقی تاقدیس رگ سفید خصوصا در یال پیشانی، در اثر چین خوردگی وابسته به انتشار گسل با روند شمال غربی- جنوب شرقی می‌باشد به نحوی که بیشترین دسته شکستگی‌های باز طولی و عرضی ...  بیشتر

زمین ساخت
تکامل ساختاری حوضه میوسن پیشین – پلیوسن پسین در ناحیه ساوه، حوضه رسوبی ایران مرکزی

گلناز عباسی؛ علی سلگی؛ محسن پورکرمانی؛ حسین معتمدی؛ علیرضا فرخ نیا؛ کیوان اورنگ

دوره 28، شماره 110 ، اسفند 1397، ، صفحه 161-172

https://doi.org/10.22071/gsj.2018.98409.1257

چکیده
  در این مطالعه از خطوط لرزه‌ای، مشاهدات صحرایی و اطلاعات چاه اکتشافی به منظور بازسازی تاریخچه دگرریختی حوضه رسوبی ساوه در اواخر میوسن پیشین تا پلیوسن پسین بهره گرفته شده است. در این دوره زمانی، حدود 9-8 کیلومتر رسوبات سازند قرمز بالایی و واحد کنگلومرایی پلیوسن در محل مرکز حوضه ساوه نهشته شده‌اند. در اواخر میوسن پیشین- اوایل میوسن میانی ...  بیشتر

زمین ساخت
دگرشکلی های ساختاری گستره معدن دونا

سعید حکیمی آسیابر

دوره 28، شماره 110 ، اسفند 1397، ، صفحه 235-246

https://doi.org/10.22071/gsj.2017.78835.1052

چکیده
  چکیده محدوده معدن دونا قسمتی از پهنه زمین‌شناسی البرزمرکزی است. تاقدیس دونا قسمتی از یک ساختار فراجسته تکتونیکی است که در حدفاصل گسل‌‌های رانده کندوان و آزادکوه جای گرفته است. در این تحقیق سه گروه از گسل‌‌های اصلی شناسایی شده‌اند. گروه اول این گسل‌‌ها هم‌راستای محور چین‌های مهم و دارای راستای خاوری- باختری و شیب حدود 50-40 درجه ...  بیشتر

زمین ساخت
نشانه‌های زمین‌ریختی زمین‌ساخت فعال کشف‌رود، شمال خاوری ایران

محمدرضا سجادیان؛ منوچهر قرشی؛ الهه جوادی موسوی؛ محسن پورکرمانی؛ مهران آرین

دوره 28، شماره 110 ، اسفند 1397، ، صفحه 299-306

چکیده
  شاخص‌های زمین‌ریخت‌شناسی زمین‌ساخت فعال ابزار مفیدی برای بررسی تأثیر فعالیت زمین‌ساخت در یک ناحیه است. محاسبه این شاخص‌ها به‌وسیله نرم‌افزارهای ArcGIS، سنجش از دور (به عنوان ابزار شناسایی)، در یک منطقه بزرگ برای تشخیص ناهنجاری‌های احتمالی مرتبط با زمین‌ساخت فعال سودمند است. این روش به‌ویژه در مناطقی که کار مطالعاتی اندکی بر ...  بیشتر

زمین ساخت
تحلیل ناهمسانی جنبشی گسل دورود(جنوب‌باختر ایران)، با استفاده از فرکتال، کرنل و ریخت‌زمین‌ساختی

زهرا کمالی؛ محمودرضا هیهات؛ حمید نظری؛ محمدمهدی خطیب

دوره 28، شماره 109 ، آذر 1397، ، صفحه 7-22

https://doi.org/10.22071/gsj.2017.87288.1125

چکیده
  گسل دورود به عنوان یکی از مهم‌ترین قطعات لرزه‌زای گسل جوان اصلی زاگرس از نزدیکی منطقه ارجنگ در یک روند شمال‌باختری - جنوب‌خاوری تا بروجرد امتداد یافته است. به‌منظور تعیین ناهمسانی جنبشی گسل، از تحلیل فرکتالی شکستگی‌ها، روکانون‌زمین‌لرزه‌ها و آبراهه‌ها از روش مربع شمار استفاده شد. بدین منظور محدوده مورد بررسی براساس اختلاف ...  بیشتر

زمین ساخت
تحلیل هندسی- جنبشی پهنه گسلی کلمرد در شمال ازبک‌کوه، ایران‌مرکزی

محمد مومنی طارمسری؛ مریم ده بزرگی؛ رضا نوزعیم؛ علی یساقی

دوره 28، شماره 109 ، آذر 1397، ، صفحه 245-254

https://doi.org/10.22071/gsj.2017.80071.1066

چکیده
  گسل کلمرد یکی از گسل‌های مهم بنیادی ایران مرکزی به شمار می‌رود. کوه‌های ازبک‌کوه نیز با راستای شمال ‌خاور- جنوب ‌باختر در شمال بلوک طبس، در ورقه ایران مرکزی در پهنه گسلی کلمرد قرار دارند. بنابراین تجزیه و تحلیل‌ چین‌ها و گسل‌ها در این پهنه دگرریخت شده می‌تواند در درک تکوین زمین‎ساختی این ناحیه از ایران مرکزی مفید باشد. در این ...  بیشتر