%0 Journal Article %T خاستگاه زمین ساختی ماسه‌سنگ‌های سازند سرخ بالایی در برش حصار، حوضه ماهنشان (البرز غربی) %J فصلنامه علمی علوم زمین %I سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور %Z 1023-7429 %A قویم, نوید %A اعتمادسعید, نجمه %A نجفی, مهدی %D 2021 %\ 02/19/2021 %V 30 %N 118 %P 37-46 %! خاستگاه زمین ساختی ماسه‌سنگ‌های سازند سرخ بالایی در برش حصار، حوضه ماهنشان (البرز غربی) %K حوضه ماهنشان %K هم‌زمان با تکتونیک %K سازند سرخ بالایی %K خاستگاه %K کمپلکس تکاب %R 10.22071/gsj.2020.208284.1721 %X حوضه‌ی ماهنشان یکی از زیرحوضه‌های هم‌زمان با تکتونیک نئوژن ایران مرکزی است. رسوبات این حوضه شامل حدود ۴ کیلومتر نهشته‌های سازند سرخ بالایی به سن میوسن است که تلفیقی از الگوهای رشدی و جنبش نمک را در خود ثبت کرده‌اند. به منظور دستیابی به تکامل خاستگاهی رسوبات شمال این حوضه، برش حصار، از ترکیب داده‌های دورسنجی، برداشت‌های میدانی و نیز پتروگرافی و آنالیز مودال ماسه‌سنگ‌ها استفاده شده است. نتایج این مطالعه نشان می‌دهد که ماسه‌سنگ‌ها، سدآرنایت‌های (Q46F10Rf44) ریز تا متوسط دانه‌ای هستند که به طور غالب از سنگ‌های سیلیسی آواری ریز دانه، دگرگونی، کربناته، چرتی و آتشفشانی آندزیتی رخنمون یافته در یک جایگاه تکتونیکی برخوردی (Qm34F10Lt56 و Qt49F10L41) منشا گرفته‌اند. ترکیب داده‌های خاستگاهی و نیز جهت جریان دیرینه‌ی به سمت شمال شرق، نشان می دهد که رسوبات بیشتر از سنگ های پی‌سنگی کمپلکس تکاب و سازند قم واقع در جنوب غرب حوضه‌ی ماهنشان تامین شده‌اند. عدم تغییر خاستگاه رسوبات در طول برش مورد مطالعه نشان می‌دهد که کوتاه شدگی ناحیه‌ای و بالا آمدن سنگ‌های مادر پیش از نهشت سازند سرخ بالایی (میوسن) آغاز شده و طی نهشت این سازند نیز ادامه داشته است. این نتیجه‌گیری با سن پیشنهادی رخنمون کمپلکس تکاب طی زمان الیگوسن منطبق است. %U http://www.gsjournal.ir/article_121974_2e594f6bb3dcdd8d2c15903f0e50f4de.pdf