%0 Journal Article %T زمین‌شیمی و سنگ‌شناسی سنگ‌های آتشفشانی بازیک تریاس بالایی جنوب پل سفید، البرزمرکزی %J فصلنامه علمی علوم زمین %I سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور %Z 1023-7429 %A ثمربخش, سعید %A امامی, محمد هاشم %A مرتضوی, سید مجبتی %A وثوقی عابدینی, منصور %D 2023 %\ 03/21/2023 %V 33 %N 1 %P 161-178 %! زمین‌شیمی و سنگ‌شناسی سنگ‌های آتشفشانی بازیک تریاس بالایی جنوب پل سفید، البرزمرکزی %K سنگ های آتشفشانی %K محیط کششی %K پل سفید %K البرز مرکزی %R 10.22071/gsj.2022.314965.1954 %X منطقه مورد مطالعه به لحاظ ساختاری متعلق به گستره زمین‌ساختی البرز مرکزی بوده و در فاصله 50 کیلومتری شمال شهرستان قائم‌شهر قرار دارد. طیف ترکیبی سنگ‌های آتشفشانی منطقه، متشکل از بازالت، آندزیت، تراکی آندزیت و دولریت حاصل عملکرد فرایندهای تبلور تفریقی و گاه آلودگی بوده است. بافت های پورفیریتیک تا مگاپورفیریتیک با خمیره  میکرولیتی، گلومروپورفیریتیک و آمیگدالوییدال در این سنگ ها دیده می شود. کلینوپیروکسن، الیوین و پلاژیوکلاز، کانی های اصلی این سنگ‌ها را تشکیل می‎دهند. به‌طورکلی شیمی کل سنگ های منطقه حاکی از غنی‌شدگی از عناصر LIL و LREE و تهی‌شدگی از عناصر HFS است. بررسی نسبت های عناصر کمیاب و عناصر نادر خاکی نیز نشان می دهد که بازالت‌های منطقه مورد مطالعه می توانند از ذوب بخشی یک گارنت پریدوتیت در ژرفا و فشارهای بالا به‌وجود آمده باشند. بی‌هنجاری منفی Ce، بی‌هنجاری منفی Nb، غنی‌شدگی از Pb نقش لیتوسفر و به‌ویژه پوسته قاره ای را در آلایش منابع ماگمایی سنگ‌های آتشفشانی منطقه مورد مطالعه تداعی می کند. نسبت Pb/Ce شبیه به منابع OIB، یعنی گوشته آستنوسفری  در تکوین اولیه ماگمای بازالتی را القا می کند. سنگ های آتشفشانی منطقه در محدوده درون ورقه ای در یک محیط کششی تشکیل شده اند. %U http://www.gsjournal.ir/article_145663_4db850c3ac3c1cc9d7fd5afc93af7359.pdf