TY - JOUR ID - 120176 TI - زمین شناسی و کانه زائی طلا (مس) زواریان (قم- سلفچگان) JO - فصلنامه علمی علوم زمین JA - GSJ LA - fa SN - 1023-7429 AU - زحمتکش, الناز AU - حیدری, سیدمهران AD - دانشجوی کارشناسی ارشد، پژوهشکده علوم زمین، سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور، تهران، ایران AD - استادیار، پژوهشکده علوم زمین، سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور، تهران، ایران Y1 - 2020 PY - 2020 VL - 30 IS - 117 SP - 39 EP - 50 KW - اپی‌ترمال KW - توده نفوذی نیمه‌عمیق KW - زواریان KW - محیط تشکیل KW - سلفچگان DO - 10.22071/gsj.2020.203242.1707 N2 - طلای زواریان در کمربند ماگمائی ارومیه-دختر و مجموعه آتشفشانی میوسن زیرین واقع است. این سامانه بخشی از توالی آتشفشانی-رسوبی حوضه قم می‌باشد که به‌صورت مخروط آتشفشانی درون‌قاره‌ای، در یک محیط کششی تشکیل شده‌ است. کانه‏زائی طلا در این پهنه، عمدتاً به‌صورت دانه‌پراکنده و شکافه‌پرکن بیشترین ارتباط رابا واحدهای به‌شدت سیلیسی (رگه‌ها)، برش هیدروترمالی و سولفیددار (پیریت-کالکوپیریت) نشان‌ می‌دهد. عناصر مولیبدن، بیسموت، آرسنیک، آنتیموان، نقره، کادمیوم و مس بیشترین همبستگی را با طلا نشان می‌دهند که از یک‌طرف به‌نقش کمپلکس‌های بی‏سولفیدی و از طرف دیگر به‌نقش سیالات ماگمائی در تشکیل آن، اشاره دارند. دگرسانی هیدروترمالی، غالبا در جوار و درون توده‌های نفوذی و در امتداد شکستگی‌ها با روند تقریباً شمال خاوری- جنوب باختری گسترش دارند، اگرچه شدت آن در اطراف بخش‌های سیلیسی بیشتر است. این سامانه با ایجاد انواع دگرسانی مرتبط با توده نفوذی فعالیت خود را آغاز نموده و با دگرسانی سیلیسی-اکسیدی در امتداد شکستگی‌ها اولین فاز از کانه‌زائی را ایجاد می‌نماید. کانه‌زائی با برش‌های هیدروترمالی و نفوذ سیالات هیدروترمالی حاوی سولفیدهای مس تداوم و با سولفیدی شدن و ته‌نشست اصلی کانه‌زائی طلا در حفرات و شکستگی‌ها خاتمه می‌یابد. بنابراین، ویژگی‌های این کانه‏زائی بیشترین شباهت را با کانسارهای اپی‌ترمال مرتبط با توده‌های نیمه‌عمیق از نوع اپی‌ترمال سولفیداسیون بالا نشان می‌دهد. UR - http://www.gsjournal.ir/article_120176.html L1 - http://www.gsjournal.ir/article_120176_831a119c3495af259b144e6e6b7b9ac6.pdf ER -