TY - JOUR ID - 53688 TI - روش‌های کمی و کیفی برآورد فرسایش و رسوب با استفاده از مدلهای MPSIAC و EPM در حوضه آبخیز وَرده (شمال باختریکرج) JO - فصلنامه علمی علوم زمین JA - GSJ LA - fa SN - 1023-7429 AU - قلی پوری, شیما AU - غضنفری, پرویز AU - الماسیان, محمود AU - جلالی, نادر AD - دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه زمین‌شناسی، دانشکده علوم‌پایه، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران شمال، تهران، ایران AD - استادیار، گروه زمین‌شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه بین‌المللی امام خمینی، قزوین، ایران AD - استادیار، گروه زمین‌شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران شمال، تهران، ایران AD - استادیار، پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری، تهران، ایران Y1 - 2013 PY - 2013 VL - 22 IS - 88 SP - 145 EP - 154 KW - حوضه آبخیز وَرده KW - فرسایش KW - زمین‌ریخت‌شناسی KW - فیزیوگرافی KW - مدل MPSIAC و EPM KW - رسوب‌دهی DO - 10.22071/gsj.2013.53688 N2 - حوضه آبخیز وَرده در شمال‌باختر شهر کرج و در پهنه ساختاری البرز مرکزی قرار دارد و آب و هوایی نیمه مرطوب و مساحتی برابر با 97/68 کیلومتر مربع دارد. سازندهای مختلفی در این حوضه وجود دارند که بیشتر از سنگ‌های شیلی، توف شیلی، ‌توف ماسه‌ای و سنگ‌آهک ساخته شده‌اند. سازند کهر به سن پرکامبرین، کهن‌ترین و رسوبات آبرفتی کواترنر جوان‌ترین نهشته‌های حوضه مورد مطالعه هستند. هدف از این مطالعه بررسی حساسیت سازند­ها به فرسایش با روش‌های کیفی، تعیین ویژگی‌های ‌ فیزیوگرافی و زمین‌ریخت‌شناسی و روش­های کمی، با مدل­های تجربی و میزان رسوب­دهی است. برای انجام این پژوهش ‌مطالعات کتابخانه‌ای،‌ صحرایی و تفسیر عکس‌های هوایی انجام شده است. با استفاده از اطلاعات به دست آمده از ویژگی‌های هندسی، زیرحوضه­ V1 کمینه شیب و ارتفاع و زیرحوضه V7-2  بیشینه شیب و ارتفاع را دارند. حوضه آبخیز وَرده از واحد­های کوهستان (m، (Mواحد تپه‌ماهور­(h)  و نهشته­های آبرفتی (Qal, Qt) تشکیل شده است. رخساره (Mio) بیشترین مساحت حوضه را تشکیل می­دهد. در روش MPSIAC تأثیر و نقش 9 عامل و در روش EPM،  4 عامل  مهم و مؤثر در فرسایش خاک و تولید رسوب در حوضه، ارزیابی و بسته به شدت و ضعف هر عامل، امتیاز یا عددی برای آن در نظر گرفته شد. از مجموع امتیازها یا عددهای به دست آمده برای عوامل مختلف، میزان رسوب‌دهی حوضه از رابطه QS=0/253e0/036R محاسبه و در پایان، نقشه هر یک از عوامل 9 گانه در محیط GIS تهیه شد. با­توجه به نتایج حاصل از مدل  EPMو­­MPSIAC ،  در میان زیرحوضه‌های با میزان رسوب‌دهی بالا،  زیرحوضه­های V2 و V3 در اولویت اول برای برنامه‌های حفاظت خاک قرار می‌گیرند. UR - http://www.gsjournal.ir/article_53688.html L1 - http://www.gsjournal.ir/article_53688_f79263d6f2dd3b75a678ca526d768155.pdf ER -