TY - JOUR ID - 54075 TI - بررسی تغییرات ترکیب شیمیایی کانی‌های دگرگونه در سنگ‌های بازیک میلونیتی و متاسوماتیک شمال باختر ارومیه JO - فصلنامه علمی علوم زمین JA - GSJ LA - fa SN - 1023-7429 AU - محمدیها, کوروش AU - سبزه‌ای, مسیب AU - قهرایی پور, مهرداد AU - کوثری تُربه‌بَر, عبداله AD - کارشناس ارشد، سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور، تهران، ایران AD - دکتری، سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور، تهران، ایران AD - کارشناس ارشد، سازمان انرژی‌های نو ایران، دفتر زمین گرمایی Y1 - 2013 PY - 2013 VL - 22 IS - 86 SP - 119 EP - 130 KW - تغییرات شیمیایی KW - سنگ‌های دگرگونی بازیک KW - میلونیت KW - متاسوماتیسم KW - آمفیبول KW - پلاژیوکلاز KW - ارومیه DO - 10.22071/gsj.2012.54075 N2 -  منطقه مورد مطالعه بخشی از پهنه سنندج ـ سیرجان بوده که به طور عمده از سنگ‌های دگرگونی تشکیل یافته است و دارای سنگ‌های متنوعی با منشا آذرین اسیدی و بازیک است. مطالعه و بررسی سنگ‌های دگرگون شده بازیک منطقه حاکی از این است که متاسوماتیسم و دگرریختی مکانیکی دو فرایند اصلی تبلور دگرگونی بوده و تغییرات شیمیایی همراه با پیشرفت متاسوماتیسم و دگرشکلی ایجاد شده است (محمدیها، 1379). آمفیبول و پلاژیوکلاز از جمله کانی‌های اصلی موجود در سنگ‌های بازیک منطقه هستند و در این نوشتار سعی شده است تا ماهیت تغییرات شیمیایی آمفیبول‌ها و پلاژیوکلازهای دگرگونی با توجه به سنگ‌های میزبان و تغییرات پیشرونده مورد بررسی قرار گیرد. نتایج حاصل از تجزیه میکروپروب کانی‌های آمفیبول‌ نشان می‌دهد که طی میلونیتی شدن گابروها در این منطقه میزان Al2O3  و TiO2  افزایش و میزان MgO و MnO کاهش یافته است و نیز متاسوماتیسم باعث افزایش میزان Al2O3  وNa2O در این کانی‌ها شده است. نتایج تجزیه مربوط به کانی پلاژیوکلاز بیانگر آن است که طی میلونیتی و متاسوماتیتی شدن میزان CaO کاهش یافته و در عوض در اثر متاسوماتیتی شدن میزان Al2O3  وNa2O در آن افزایش می‌یابد. به طور کلی این تغییرات تحت تأثیر ترکیب شیمیایی توده، شرایط فشار و حرارت، فوگاسیته اکسیژن و حضور فازهای متعادل با این کانی‌هاست. افزایش میزان Al باعث افزایش جانشینی چرماکیتی در آمفیبول‌های سنگ‌های دگرریخت شده می‌شود و از طرفی افزایش میزان Na  در سنگ‌های متاسوماتیک، باعث شده که جانشینی ادنیتی در آمفیبول این قبیل سنگ‌ها از جانشینی‌های شاخص به شمار آید. UR - http://www.gsjournal.ir/article_54075.html L1 - http://www.gsjournal.ir/article_54075_f871e13075b97be399a926505efac3c5.pdf ER -