نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشیار، گروه زمین‌شناسی، دانشگاه پیام نور، ایران
2 دانشیار، گروه زمین‌شناسی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
3 کارشناسی ارشد، گروه زمین‌شناسی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
چکیده
کانسار پلاسری عطائیه در جنوب باختر مشهد و در شمال خاور میکروپلیت ایران مرکزی قرار دارد. مطالعه مقاطع نازک و صیقلی نشان داد که کانی‌های موجود در کانسار پلاسری VTM (تیتانومگنتیت وانادیم‌دار) از نظر فراوانی به ترتیب مگنتیت، تیتانومگنتیت، هماتیت و ایلمنیت می‌باشند. همچنین مطالعات پتروگرافی مشخص کرد که واحدهای گابرویی و اولترامافیکی بیشترین مقدار کانی‌های فلزی را دارند. بررسی‌های کانه‌نگاری و تجزیه‌های SEM-EDX ،EPMA و XRM بر روی کانسار پلاسری و سنگ منشأ آن نتایج جالب توجهی را نشان داده است. مطالعات میکروسکوپ الکترونی SEM نشان داد که گرچه سکانس افیولیتی به عنوان منشأ این کانسار محسوب می‌شود اما در طی تبلور ماده مذاب در درجه حرارت‌های بالا، ابتدا محلول جامد کاملی بین تیتانومگنتیت و ایلمنیت در بالاتر از 1100 تشکیل شده که با کاهش دما و پیشرفت تفریق در بالاتر از دماهای 600 فازهای ایلمنیت و مگنتیت به صورت تیغه‌های اکسلوشنی از یکدیگر تفکیک و در عین حال از فاز تیتانومگنتیت جدا گردیده‌اند. با تداوم تبلور، تیتانیم و وانادیم در سنگ‌های گابرویی وارد فازهای ایلمنیتی و تیتانومگنتیتی می‌شوند. آنالیزهای EPMA که بر روی واحدهای گابرویی انجام شده نشان داد که این واحدها منشأ Ti و V برای تأمین واحدهای پلاسری بوده است.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
افتخارنژاد، ج.، 1350 - تفکیک بخش‌های مختلف ایران از لحاظ وضعیت ساختاری در ارتباط با حوضه‌های رسوبی، نشریه انجمن نفت ایران، شماره 82.
Broska, I ., Uher, P. and Ondrejka, M., 2003- Geochemical and mineralogical characterization of the Fe-Ti oxide paragenesis in the magmatic and hydrothermal systems. Slovak Academy of Sciences. Web page: geol.sav.sk.
Buddington, A. F. and lindsley, D. H., 1964- Iron-Titanium oxid minerals and synthetic and synthetic equivalent. J. petrol. 5, 310-357 pp.
Craig, j. R. and Vaughan, D., 1994- Ore microscopy and ore petrography. 2nd edition. John wiley and Sons, press. pp 434.
Dunlop, D. j. and Ozdemir, O., 1997- Effect of crystal defects and internal stress othe domain structure and magnetic properties of magnetite. Geophys. Res. 102. 20211-20224 pp.
Irvine, T. N. and Baragar, W. R. A., 1971- A guide chemical classification of common volcanic rocks. Canadian journal of earth sciences
8, 523-547 p.
Mason, B. and Moore, B., 1966- Principles of Geochemistry, 3rd edition, 329 p.
Razmara, M., 2010- Petrology, geochemistry and Ti-Fe – vanadium oxide mineralization in the NW of Rivash area. The first international applied geological congress.
Wechsler, B. A., Lindsley, D. H. and Prewitt, C. T., 1984- Crystal structure and cation distribution in titanomagnetite, American Mineralogist, Volume 69, pages 754-770.
)