نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• محمد فدائیان ¹
• امین اله کمالی ²
• کوروش محمدیها ³

¹ گروه زمین شناسی، دانشگاه پیام نور،

² پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری،پژوهشکده حفاظت و مرمت آثار تاریخی-فرهنگی

³ سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور، گروه سنگ شناسی

چکیده

منطقه مورد مطالعه در استان اردبیل و شمال شرق شهرستان مشکین شهر و از نظر ساختاری در زون البرزغربی-آذربایجان واقع شده است. دایکهای تفریتی دارای زینولیت‌های پیروکسنیتی و گابرویی هستند. کانی‌شناسی دایک تفریتی و زینولیتها شامل پلاژیوکلاز،کلینوپیروکسن، آنالسیم، آمفیبول، الیوین،فلوگوپیت و بافت میکرولیتیک پورفیریک، میکروکریستالین، گرانولار و کومولایی عمده‌ترین بافت آن‌ها است. باتوجه به داده های مینرال شیمی و همچنین وجود بلورهای شکل دار، همگن و درشت آنالسیم می‌توان نتیجه گرفت که بلورهای آنالسیم ثانویه هستند و در نتیجه واکنش های ماگمایی تاخیری در شرایط هیدروترمالی بر روی بلورهای لوسیت اولیه تشکیل شده‌اند. ترکیب شیمی کانی پیروکسن در دایکهای تفریتی و زینولیت گابرویی دیوپسید می باشد. کلینوپیروکسن های مورد مطالعه با ترکیب آلکالن انطباق خوبی با محیط زمین ساختی کمان ماگمایی از خود نشان می‎دهند. همچنین کلینوپیروکسن ها در فشارهای کم تا متوسط تشکیل شده که بیانگر تبلور آنها طی صعود ماگما و در اعماق متفاوت است.
ترکیب شیمیایی آمفیبول‌های مربوط به زینولیت پیروکسنیتی از نوع آمفیبولهای کلسیک و مگنزیوهاستنگسیت می باشند. میانگین زمین فشارسنجی بر اساس مقدار آلومینیوم، برای زینولیت های پیروکسنیتی 9-7 کیلوبار می‌باشد.دماسنجی آمفیبول‌ها، دمای تشکیل آنها را 950-900 درجه سانتیگراد می باشد.ترکیب شیمیایی میکاها از نوع فلوگوپیت می‌باشد.عدد منیزیم در میکاها 77/0 است.

کلیدواژه‌ها

• دما- فشار سنجی
• دایک تفریتی
• زینولیت
• شیمی کانی
• گابرو
• پیروکسینیت
• مشکین شهر

موضوعات

• سنگ شناسی