نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• سیدعلی اکبر اسدی ¹
• حبیب اله قاسمی ²
• محسن مباشری ³

¹ دانشگاه صنعتی شاهرود-دانشکده علوم-گروه زمین شناسی

² گروه پترولوژی و زمین شناسی اقتصادی- دانشکده علوم زمین- دانشگاه صنعتی شاهرود- شاهرود- ایران

³ گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه صنعتی شاهرود،شاهرود،ایران

چکیده

توده اولترامافیک- مافیک سرگز- آب‌شور (سیخوران) در جنوب خاور پهنه دگرگونی- ماگمایی سنندج - سیرجان در منطقه اسفندقه در داخل سنگ‌های دگرگونی پالئوزوئیک بالایی نفوذ کرده و توسط سنگ‌های رسوبی ژوراسیک پوشیده شده‌است. این توده اولترامافیک- مافیک از هارزبورژیت و دونیت پورفیروکلاستی تفاله گوشته‌ای (واحد تکتونیت)، سنگ‌های اولترامافیک – مافیک انباشتی لایه‌ای، توده بزرگ گابروی ایزوتروپ و دایک‌های پراکنده میکروگابرویی-دیابازی تشکیل شده و فاقد بخش‌های خروجی و رسوبی (دسته دایک‌های دیابازی، بازالت‌های توده‌ای و بالشی، هیالوکلاستیت‌ها، چرت، رادیولاریت و آهک پلاژیک) یک مجموعه افیولیتی است. همچنین به صورت یک توده نفوذی بزرگ به درون دگرگونه‌های پالئوزوئیک میزبان تزریق شده و سبب ایجاد دگرگونی همبری شدید و ذوب آمفیبولیت‌های میزبان گردیده و لذا یک مجموعه افیولیتی نیست. دونیت‌های پورفیروکلاستی و اولترامافیک – مافیک‌های انباشتی لایه‌ای مهم‌ترین بخش‌های این توده هستند. . بلورهای خودشکل این کانی غالباً با بافت انباشتی توده‌ای و لایه‌ای در داخل و در بین دانه‌های الیوین دیده می‌شوند. ترکیب کروم اسپینل در این مجموعه از نوع کرومیت، منیزیوکرومیت، هرسینیت و اسپینل و منطبق با کروم اسپینل‌های پریدوتیت‌های تهی شده نواحی فرافرورانشی به ویژه سنگ‌های حوضه های فرافرورانشی ‌کمانی است که با ماگماهای بونینیتی برهمکنش داشته‌اند. برداشت‌های دقیق صحرایی به همراه نتایج سن‌سنجی ایزوتوپی نشان می‌دهند که توده اولترامافیک- مافیک آلپی سرگز-آبشور به صورت یک ستون (دیاپیر) گوشته‌ای آستنوسفری در حال صعود و ذوب بخشی در زمان تریاس پسین- ژوراسیک پیشین در یک حوضه کششی فرافرورانشی درون/ پیش‌کمانی جنینی در داخل نوار دگرگونی- ماگمایی نوع آندی سنندج- سیرجان جایگزین شده است.

کلیدواژه‌ها

• کروم اسپینل
• مجموعه اولترامافیک- مافیک
• سرگز- آبشور
• کرمان
• ایران

موضوعات

• سنگ شناسی