نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• افشین کریم خانی بهادر ¹
• سادات فیض نیا ²
• سید محسن آل علی ³
• مهران آرین ⁴

¹ گروه علوم زمین‌، دانشکده علوم و فناوری‌های همگرا، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات، تهران، ایران

² استاد دانشگاه تهران، دانشکده منابع طبیعی، کرج

³ گروه علوم زمین، دانشگاه آزاد اسلامی ، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران

⁴ گروه علوم زمین، دانشکده علوم و فناوری‌های همگرا، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات، تهران، ایران

چکیده

دریای کاسپین بزرگ‌ترین گستره آبی محصور در ناحیه قاره‌ای سیاره زمین می‌باشد. برای تهیه داده های رسوب شناسی 98 ایستگاه برداشت نمونه سطحی از بستر دریا در محدوده فلات قاره ( بیشینه ژرفای 200 متر) بخش جنوبی دریای کاسپین و در امتداد سواحل ایران طراحی گردیده است. شاخص‌هایی همانند نوع و میزان بار رسوبی حمل شده به محیط رسوب گذاری، انرژی امواج و جریان‌های دریایی و همچنین چگونگی تغییرات شیب بستر دریا در تولید و تنوع رخساره های رسوبی نهشته‌های عهد حاضر نقش دارند. 9 رخساره‌ رسوبی در نهشته‌های سطحی این ناحیه بیشترین فراوانی را دارند و به‌طور میانگین در رسوبات فلات قاره، 1 درصد وزنی ذرات درشت‌دانه، 25 درصد وزنی ذرات متوسط دانه و 74 درصد وزنی ذرات ریزدانه وجود دارد. زیر محیط‌های رسوبی، پس‌کرانه‌ای، پیشانی ساحلی، ناحیه انتقالی فراساحلی و فراساحلی قابل‌شناسایی هستند که ترکیب فراوانی رخساره‌های رسوبی در پهنه پس‌کرانه‌ای و پهنه پیشانی ساحلی بیشتر به شکل رخساره‌های گروه ماسه‌ای و در ناحیه انتقالی فراساحلی و ناحیه فراساحلی، بیشترین فراوانی را رخساره‌های گروه گلی مشاهده می شود. به‌طور عمومی دو رخساره‌ رسوبی با ترکیب، گل باکمی گراول و گل از سایر رخساره‌های دیگر فراوانی بیشتری دارند.

کلیدواژه‌ها

• رخساره‌های رسوبی
• محیط رسوبی
• دریای کاسپین
• فلات قاره
• نهشته‌های سطحی

موضوعات

• رسوب شناسی