نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

• احمد عباس نژاد

دانشیار، گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه شهید باهنر کرمان

چکیده

هدف این مطالعه تعیین موقعیت ژئومورفولوژیکی شهرهای ایران و ارزیابی خطر زلزله، سیل، نشست زمین و چشم‌انداز آن‌ها بر‌اساس معیارهای ژئومورفولوژیکی بوده است. بدین منظور،210 شهر با جمعیت بیش از حدود 50،000 نفر مورد بررسی قرار گرفتند. برای مطالعه، از تصاویر گوگل ارث و ماهواره‌ای، عکس‌های هوائی، نقشه‌های ژئومورفولوژی و زمین شناسی و، در صورت نیاز، بازدید میدانی استفاده شد. براساس آن، تعداد شهرهائی که بخشی یا تمام آن‌ها روی مخروط‌افکنه‌ها، کفه‌ها، پادگانه‌ها، ناودیس‌ها، سطوح کوهپایه‌ای، تاقدیس‌ها و دلتاها قرار دارد به ترتیب 103، 34، 26، 39، 27، 8 و 11 مورد است، و تنها دو شهر روی مخروط آتشفشانی، یک شهر صخره‌ای و یک شهر تالابی شناسائی شدند. همچنین، 158 شهر عمدتاً روی یک عارضه و مابقی روی دو عارضه واقع شده‌اند. تعداد شهرهای در معرض خطر زیاد زلزله و سیل به ترتیب 82 و 90 مورد وتعداد شهرهای مستعد به نشست سطحی و قناتی به ترتیب 60 و 47 مورد است. بعلاوه، 71 شهر دارای چشم‌انداز خوب و 52 شهر دارای چشم‌انداز یکنواخت می‌باشند. اکثر شهرهای ایران با خطر سیل از نوع مجرائی درگیر می‌باشند. شهرهای با خطر زیاد سیل بطور عمده در جنوب‌غرب، شمال و شمال‌غرب کشور قرار دارند. خطر سیل در حد متوسط ارزیابی شده است.

کلیدواژه‌ها

• جایگاه ژئومورفولوژیکی
• خطر زلزله
• خطر سیل
• خطر نشست زمین
• شهرهای ایران
• چشم انداز شهری

موضوعات

• زمین شناسی محیط زیست و مهندسی