نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترا، گروه زمین شناسی مهندسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه تربیت مدرس، تهران ، ایران

2 استاد، گروه زمین‌شناسی مهندسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

3 بخش زمین‌ شناسی و ژئوفیزیک، شرکت مشاوران انرژی تهران (TEC CO.)، تهران، ایران

4 شرکت نفت و گاز پارس، تهران، ایران

5 شرکت نفت و گاز پارس، تهران ، ایران

10.22071/gsj.2023.390129.2072

چکیده

فرآیندهای دیاژنزی در سنگ‌های کربناته مهم‌ترین عوامل تاثیرگذار بر ویژگی‌های این نوع مخازن هستند. همچنین با توجه به اهمیت شناخت ویژگی‌های مکانیکی سنگ مخزن‌ها در مدل‌سازی ژئومکانیکی و کاربرد آن یافتن نحوه تاثیرگذاری فرآیندهای دیاژنزی بر این ویژگی‌ها نیز ضروریست. در این پژوهش به بررسی نحوه اثرگذاری دو فرآیندهای دیاژنزی دولومیتی شدن و سیمان انیدریتی بر ویژگی‌های مکانیکی مخازن کربناته سازند کنگان مانند مقاومت فشاری تک محوری، مدول الاستیسیته، چسبندگی و زاویه اصطکاک داخلی سنگ پرداخته شده است. مطالعه و اررزیابی‌ها در دو فاز مطالعات سنگ‌شناختی و اندازه‌گیری ویژگی‌های فیزیکی و مکانیکی انجام شده است. نتایج نشان می‌دهد که تغییرات در ویژگی‌های مکانیکی به شدت تحت تاثیر این دو فرآیند دیاژنتیکی که به شدت بر تخلخل، نوع منافذ و کانی‌شناسی تأثیر می‌گذارد هستند. برای بررسی بیش‌تر دولومیت ها با توجه به شدت دولومیتی شدن به چهار گروه تفکیک شده اند. مطابق با نتایج دولومیتی شدن بطور کلی در نمونه‌های مورد مطالعه سبب افزایش تخلخل، کاهش مقاومت و مدول الاستیسیته شده است هرچند با اثر دیگر عوامل گروه دوم و چهارم به ترتیب مقاوم ترین و کم مقاومت ترین نمونه ها را در خود جای داده اند . حضور انیدریت به طورکاملا معکوس و سبب بهبود ویژگی‌های مقاومتی شده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات