نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترا، گروه زمین‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال، تهران، ایران

2 دانشیار، گروه زمین‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال؛ پژوهشکده علوم‌ زمین، سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور، تهران، ایران

3 استادیار، پژوهشکده علوم‌ زمین، سازمان زمین‎شناسی و اکتشافات معدنی کشور، تهران، ایران

4 کارشناسی ارشد، سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور، تهران، ایران

5 استاد، گروه زمین‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال، تهران، ایران

چکیده

سامانه گسلی آستارا با روند تقریبی شمالی- جنوبی در مرز خاوری کوه‌های تالش با دریای کاسپین قرار گرفته است و فعالیت لرزه‌ای احتمالی آن اثر سترگی بر گستره شمالی استان گیلان وارد خواهد کرد. این سامانه گسلی یکی از گسل‌های پی سنگی ایران است که نقش بسیار مهمی در کوه‌های تالش و فرونشست حوضه کاسپین جنوبی دارد. به نظر می‌رسد که این سامانه گسلی مسبب زمین‌لرزه‌های دستگاهی با بزرگای متوسط تا بالا شده است، که می‌توان به زمین‌لرزه 16 آپریل 1913 با بزرگای 1/5، 11 ژوئیه 1970 با بزرگای امواج حجمی 2/5 و 4 نوامبر 1978 با بزرگای امواج سطحی 6 اشاره کرد. در ارتباط با زمین‌لرزه‌های تاریخی این سامانه گسلی اطلاعات چندانی در دسترس نیست ولی می‌توان زمین‌لرزه‏های تاریخی در سال‌های 1709 و 1713 رشت را مرتبط با فعالیت این سامانه گسلی دانست. وجود زمین‌لرزه‌های منتسب به فعالیت لرزه‌ایی این سامانه از یک سو و نبود داده‌های لرزه‌ای مهم مانند دوره بازگشت زمین‌لرزه، نرخ فعالیت و نرخ لغزش از سوی دیگر، فعالیت لرزه‌ای آینده این گسل را با ابهام همراه ساخته است. هدف از این پژوهش ارزیابی دوره بازگشت زمین‌لرزه در سامانه گسلی آستارا است. به این منظور از دو رابطه مقدماتی گوتنبرگ- ریشتر و توزیع پایانی کیکو- سلوول استفاده شده است. نتایج حاصل از روش گوتنبرگ- ریشتر نشان‌دهنده رخداد لرزه‌ای با بزرگای امواج سطحی بیش از 8 در سه بازه زمانی 500، 1000 و 2000 سال است. این در حالی است که بزرگای لرزه‌ای حاصل از روش کیکو- سلوول برای بازهای زمانی بیان شده به ترتیب برابر با 3/7، 7/7 و 9/7 است.

کلیدواژه‌ها