نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور، مدیریت زمین‌شناسی دریایی، تهران، ایران
2 دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران، ایران
چکیده
رخداد توفان گونو، با توجه به گستردگی آن، خسارت‌های بسیار زیادی بر سواحل استان‌های سیستان و بلو‌چستان و هرمزگان وارد آورد. توفان‌های حاره‌ای به شکل گردباد‌های غول‌پیکری چند صد کیلومتری هستند که هوای اطراف را به طرف خود می‌کشند. همین حرکت شتابناک هوا، به صورت باد شدید حس میشود و در تصویر‌های ماهواره‌ای به شکل حرکت توده‌های ابر (بخار آب) به سمت مرکز یا چشم توفان دیده میشود. توفان گونو با سرعتی برابر با 150 کیلومتر در ساعت و بارشی در حدود 200 میلی‌متر در سواحل دریای مکران، افزون بر به بار آمدن خسارت‌های فراوان، تغییرات ژئومورفولوژیکی فراوانی را در خطوط ساحلی به همراه داشته است. از این رو، با استفاده از داده‌های ماهواره‌ای،ٍETM , TM , LISS III در دوره‌های پیش از توفان و همچنین داده‌های ماهواره‌ایDigital Globe بعد از توفان گونو و مقایسه آنها با یکدیگر و تحولات ژئومورفولوژیکی رخ داده در این مناطق مورد بررسی قرار گرفت. همچنین نتایج اولیه به دست آمده از تصاویر ماهواره‌ای با بررسی‌های میدانی انجام شده پس از رخداد توفان مطابقت داده شد. این بررسی‌‌ها نشان‌دهندة تحولات و تغییرات شدید در دهانه خورهای مهمی مانند رود شور، سرگان، کهیر، بیرو بندینی است. همچنین تغییر مسیر رودخانه‌ها در اثر مهاجرت رودپیچ‌‌های (مئاندرهای) رودخانه‌ای و محدوده آبگرفتگی مناطق جلگه‌ای تعیین شد. مقایسه تصاویر، نشان‌دهندة تخلیه حجم بسیار زیادی رسوبات به خلیج‌هایی مانند پزم و چابهار است که می‌تواند درآینده مشکلات زیادی را برای حمل ونقل دریایی وتأسیسات زیربنایی سواحل به وجود آورد.
کلیدواژه‌ها
)