نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 مرکز تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری، تهران، ایران

2 دانشگاه تربیت معلم، تهران، ایران

چکیده

پایدارسازی ترانشه‌های طبیعی و دامنه‌های مستعد لغزش از نظر ایمنی شهروندان، حفظ محیط زیست، مهندسی رودخانه و منابع طبیعی حائز اهمیت است. استفاده از ریشه درختان به منظور تقویت توده‌های خاک از راهکارهای مناسبی است که مورد توجه محققان بسیار قرار گرفته است. در این تحقیق ، اثر توأم قطر و تراکم ریشه بر مقاومت برشی خاک مورد بررسی قرار می‌گیرد.  هجده آزمایش برش مستقیم برجا در خاک دارای ریشه درخت بید (biddow) انجام و نتایج آن با خاک بدون ریشه مقایسه شد. پارامتر جدیدی به نام "شاخص قطر-تراکم ریشه" (RDDI) تعریف شد که بازتاب کننده پراکنش قطر و تراکم ریشه در خاک است. نتایج نشان داد که با افزایش RDDI چسبندگی ظاهری خاک و در نتیجه مقاومت برشی خاک زیاد و بالعکس زاویه اصطکاک داخلی خاک کاهش می‌یابد، اما از آنجا که میزان این تغییرات قابل ملاحظه نیست در مجموع مقاومت برشی توده مسلح شده به ریشه افزایش می‌یابد. در پایان به منظور استفاده مهندسان طراح، روابط کاربردی برای محاسبه مقاومت برشی افزوده شده به خاک ارائه شده است.

کلیدواژه‌ها

کتابنگاری

استیری، غ .ر.، فتاحی، م. ع .، 1380- "استفاده از روش بیو مهندسی در تثبیت شیبها".دومین سمینار زمین لغزش و کاهش خسارات آن، تهران، ص 401-408
 داودی، م. ه.،  فاطمی‌عقدا،  م.،   نوذری، ح .، شاه‌علیپور، غ، ر.، 1383- بررسی اثر قطر ریشه درخت بر مقاومت برشی خاک"، مجله تحقیقات مهندسی کشاورزی.
 داودی، م، ه .،  نیک کامی، د.،  امام جمعه، س،  ر.ف 1383-  " تأثیر ریشه درخت بر مقاومت برشی خاک با استفاده از آزمایشات بزرگ مقیاس".پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری، گزارش نهایی طرح تحقیقاتی. 155 ص.
شفاعی بجستان، م. و سلیمی گل شیخی، م.،  1381- "تعیین اثر ریشه درختان پده و گز بر مقاومت برشی خاک ساحل کارون در محل"، مجله علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی، جلد ششم، شماره چهارم، ص. 27-40
 عامل سخی، م.،   قضاوی، م.،  1380- "تأثیر تراشه لاستیک‌های فرسوده بر پارامترهای مقاومت برشی خاک"، دومین کنفرانس زمین‌شناسی مهندسی و محیط زیست ایران، تهران، ص 483-491
 
References
Burroughs, E.R., Thomas, B.R.,1977- Declining root strength in Douglas-fir after felling as a factor in slope stability, USDA For Serv. Res. Pap. INT-190.
Nilaweera, N.S., 1994- Influence of Hardwood Roots On Soil Shear Strength And Slope Stability In Southern Thailand, Ph.D. Dissertation, Asian Institute of Technology, Bankok.
O’Loghlin, C.L.,1984- Effective of Introduced Forest Vegetation For Protecting Against Landslides And Erosion In New Zealand Steep Lands, Paper presented to Symposium on effects of forest landuse on erosion and slope stability, Honolulu, Hawaii.
Tengbeh, G.T., 1989- The Effect of grass cover on Bank Erosion, Ph.D. Thesis, Silsoe College, Cranfield Institute of Technology.
Waldron, L.J., 1977- Shear Resistance of Root-Permeated Homogeneous And Stratified Soils, Soil science Society of America Jour., 41: 343-349.
Yarbrough, L.D., 2000- Channel Bank Stability Analysis And Design Considering the Effects of Riparian Vegetation And Root Reinforcement, University of Mississippi, Thesis for Master Degree.
Ziemer, R., 1981- Roots And Shallow Stability of Forested Slopes, International Association of Hydrological Sciences, Publications No .132.pp.343-361.