نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشکده علوم زمین، دانشگاه علوم پایه دامغان، دامغان، ایران

2 دانشکده علوم زمین، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود، ایران

چکیده

گرانیتویید باغو واقع در جنوب خاور دامغان توسط رگه‌های کوارتز- تورمالین فراوانی با ستبرای  حدود 1 میلی متر تا 30 سانتی‌متر قطع شده است.  بر اساس مطالعات سنگ‌نگاری و تجزیه ریزکاو الکترونی، تورمالین‌ها از نوع شورلیت- دراویت- فوئیتیت با تمایل به سمت شورلیت بوده و در گروه قلیایی و Vacancy قرار می‌گیرند. در مقایسه با ترکیب ایده‌آل شورلیت- دراویت، بسیاری از نمونه‌های تورمالین، دارای فضاهای خالی در موقعیت قلیایی و مقدار آلومینیم بالاتری هستند. افزایش آلومینیم در موقعیت اکتاهدرال در تورمالین‌های مورد مطالعه، بازتابی از ترکیب جانشینی‌های پروتون زدایی (تبادل O – OH) و فضاهای خالی در موقعیت قلیایی است و نشان‌دهنده منشأ ماگمایی آنها است. در مقابل وجود منطقه‌بندی، رگه‌ای بودن، مقدار منیزیم بالا در مقایسه با آهن در برخی نمونه‌ها و قرارگیری در محدوده خارجی و دور از بردارهای مربوط به تورمالین‌های ناقص از لحاظ قلیایی و پروتون زدایی، نشان‌دهنده منشأ گرمابی این  تورمالین‌ها است. بنابراین، بر اساس این نتایج به‌نظر می‌رسد که رگه‌های تورمالین توسط تقابل سیال‌های غنی از بور ماگمایی-  گرمابی از منشأ توده‌های گرانیتی- داسیتی  با انواع سنگ‌های کوارتز- تورمالین و متاپلیتی- متاپسامیتی میزبان تشکیل شده‌اند.   

کلیدواژه‌ها

اشراقی س. ا.، و همکاران، 1385-  نقشه زمین‌شناسی چهارگوش معلمان با مقیاس 100000 :1، شماره6960 ، سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور.
جعفریان، م.، 1380- نقشه زمین‌شناسی چهار گوش کلاته- رشم با مقیاس 100000 : 1 ، شماره 6860 ، سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور.
خادمی، م.، 1386- ویژگی‌های ساختاری و وضعیت زمین ساختی منطقه طرود. رساله دکتری، دانشگاه شهید بهشتی،ص 230.
رشید نژاد عمران، ن.، 1371-  بررسی تحولات سنگ‌شناسی و ماگمایی و ارتباط آن با کانی سازی طلا در منطقه باغو (جنوب جنوب خاور دامغان). پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت معلم ، ص253 .
صفری، ج.، و همکاران 1375-  مطالعات زمین‌شناسی و اکتشافی بر روی کانسارهای طلا در مناطق باغو و دارستان (تهیه نقشه‌های زمین‌شناسی 1000 :1 )، شرکت طلای ایران.
قربانی، ق.، 1384-  پترولوژی سنگ‌های ماگمایی جنوب دامغان. رساله دکتری، دانشگاه شهید بهشتی، ص355 .
هوشمندزاده، ع.، و همکاران، 1357- تحول پدیده‌های زمین‌شناسی ناحیه طرود (از پرکامبرین تا عهد حاضر). گزارش شماره H5 سازمان زمین‌شناسی کشور، ص138.
 
References
Bleeken, G. V. D., Corteel, C., Haute P. V. D., 2006– Epigenetic to low-grade tourmaline in the Gdoumont metaconglomerates (Belgium): A sensitive probe of its chemical environment of formation. Lithos , in press.
Burianek, D., Novak, M.,  2006- Compositional evolution and substitutions in disseminated and nodular tourmaline from leucocratic granites: Examples from the Bohemian Massif, Czech Republic. Lithos , in press.
Burt, D.M., 1989 – Vector representation of tourmaline compositions. American mineralogist, 74, 826-839.
Griffin, W.L. et al., 1996- Trace elements in tourmalines from massive sulfide deposits and tourmalines: geochemical controls and exploration applications. Economic geology, 91, 657-675.s from massive sulfidearious metapelitc 
Henry, D. J., Guidotti, C. V., 1985- Tourmaline as a petrogenetic indicator mineral: an example from the staurolite-grade metapelites of NW Maine. American mineralogist, V70, 1-15.
Henry, D. J., Dutrow, B.L., 2001- Compositional zoning and element partitioning in nikeloan tourmaline from a metamorphosed karstbauxite from Samos, Greece. American mineralogist, 86, 1130-1142.
Hawthorne, F. C., Henry, D. J.,  1999- Classification of the minerals of the tourmaline group. European journal of mineralogy, 11, the tourmaline group.                                                          201-215.
London, D., Manning, D. A. C.,  1995- Chemical variation and significance of    tourmaline from Southwest England. Economic geology, 90, 495-519.ت ( آ سطح تا بیش از ولات سنگ شناسی و ماگمایی و ارتباط آن با کانی سازی طلا در منطقه باغوه جهت فراهم نمود
Manning, D. A.C.,  1982- Chemical and morphological variation in tourmalines from the Hub Kapong batholith of Peninsular Thailand. Mineralogical Magazine, 45, 139-147.
Pirajino, F., Smithies, R. H., 1992- The FeO / (FeO + MgO) ratio of tourmaline: A useful indicator of spatial variations in granite-related hydrothermal mineral deposits. Journal of geochemical explorations,42, 371-381.
Raith, J., et al.,  2004- Boron metasomatism and behaviour of rare earth elements during formation of tourmaline rocks in the eastern Arunta Inlier, central Australia. Contrib. Mineral. Petrol.,147, 91-109.
Trumbull, R.B., Chaussidon, M., 1999- Chemical and boron isotopic composition of magmatic and hydrothermal tourmalines from the Sinceni granite-pegmatite system in Swaziland. Chemical geology,153, 125-137.