نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

دانشکده علوم زمین، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود،‌ایران

چکیده

توده گرانیتوییدی کوه شاه در شمال خاور نقشه زمین­شناسی 1:100000 بافت واقع است. این توده دارای ترکیب سنگ­شناسی آلکالی فلدسپار گرانیت، گرانیت، گرانودیوریت، کوارتزدیوریت، دیوریت و گابرو و در بین سنگهای آتشفشان تخریبی ائوسن تزریق شده است. در نمودارهای تغییرات، روندهای عناصر اصلی نمونه­های مورد مطالعه نشانگر پیوستگی طیف ترکیب سنگ‌شناسی توده گرانیتوییدی کوه‌شاه و تشکیل آن از راه تفریق یک ماگمای بازی (بازالتی) اولیه است. از نظر تقسیم‌بندیهای زایشی،  این توده گرانیتوییدی از نوع گرانیتوییدهای I و سری مگنتیت است. با توجه به ویژگیهای ژئوشیمیایی، این توده گرانیتوییدی دارای ماهیت متالومین و کلسیمی- قلیایی پتاسیم متوسط تا بالاست. نمودار­های بهنجار شده عناصرکمیاب و ناسازگار سنگهای سازنده این توده نسبت به کندریت و گوشته اولیه، غنی‌شدگی ماگمای سازنده آنها را از عناصر کمیاب سبک ناسازگار و تهی­شدگی از عناصر کمیاب سنگین نشان می­دهد. این ویژگی از خصوصیات بارز سنگهای کلسیمی- قلیایی کمان آتشفشانی زونهای فرورانش حاشیه قاره­ای است. با توجه به نمودارهای مختلف تمایز محیط زمین‌ساختی، این توده گرانیتوییدی از نوع  VAG(گرانیتهای کمان آتشفشانی) است و حاصل فرورانش صفحة اقیانوسی نوتتیس به زیر صفحه قاره‌ای ایران مرکزی است.

کلیدواژه‌ها

اکبرزاده، ع.، امیری، ع. ،1383- مطالعه پتروگرافی، ژئوشیمی و پتروژنز توده نفوذی کوه سفید، مجموعه مقالات هشتمین همایش انجمن زمین‌شناسی ایران.
صادقی، ز.، 1384- پترولوژی و ژئوشیمی توده نفوذی کوه شاه (شمال شرق بافت)، دانشگاه صنعتی شاهرود، دانشکده علوم زمین، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، 138 صفحه.
ولی زاده، م.، صادقیان، م.، و اکرمی، م. ع.، 1381- آنکلاوها و پترولوژی گرانیت (تألیف ژان دیدیه و برتارد بونن، 1990)، انتشارات دانشگاه تهران، 836 صفحه.
 
References
Abdollah, S. A., Said, A.A., Visona, D., 1997- Newgeochemical and petrographic data on the gabbro- syenite suite between Hargrysa Berbera Shiikh(North Somalia), J. of African earth science, vol: 23 ,no: 3, pp: 303-373
Castro, A., de la Rosa, J. D., Stephans, W. E., 1990- Magma mixing in the subvolcanic environment: Petrology of the Gerena interaction zone near Seville, Spain. Contribution to Mineralogy and Petrology, 105: 9-26.
Castro, A., Moveno- Ventas, I., de la Rosa, J. D., 1991- H-type (hybrid) granitoids: a proposed revision of the granite –type classification and nomenclature. Earth Sciences Reviews. 31. 237-253.
Chappell, B. W. & White, A .G. R., 1974- Two contrasting granite types. Pac. Geol., 8: 173-174.
Cox, K. G., Bell, J. D., 1979- The interpretation of igneous rocks.W. H. freeman and company pub.
Debon, F., Lefort, P., 1983- A chemical mineralogical classification of common plutonic  rock and association, R. Soc. Edinb., Trans., 73.135-149
Harker, A., 1909- The natural history of igneous rocks Methneu, Lond., P.344.
Oconnor, J. T., 1965- A classification for quartz-rich igneous rocks based on feldspar ratios, Ustr. Geol. sur. paper 25 & B: p. 1379-1384.
Pearce, J. A., Harris, N. B. W. & Thindle, A. G., 1984- Trace element discrimination diagrams for the tectonic interpretation of granitic rock, Journal of Petrology,. 25: 956 – 983.
Rickwood, P.C., 1989- Boundary lines within petrologic diagrams, which use oxides of major and minor elements. Lithos, 22, pp. 247-263.
Srdic, A., Janovic, Dj., Milosakovic, R., Babovic, M., Skuletic, Kajevic, A., Iasailovic, S. & Halaviati, J., 1973- Geological map of Baft (1 : 100000), Institue for geological and mining exploration and investigation of nuclear and other mineral raw materials, Geological sevey of Iran (GSI).
Streckeisen, A., Le Maitre, R., 1979- A chemical approximation to the Modal QAPF classification of igneous rocks. Neues Jahrb. Mineral. Abh. 136. p. 169-206.
Sun, S. S., 1980- Lead isotopic study of young volcanic rocks from mid-ocean ridges. Oceanic island and island arcs. Phil. Trans. R. Soc., 297,  409-445.
Thornton, C. P., Tuttle, O. F., 1960- Chemistry of igneous rocks: Pt. I, differentiation index Amer. J. SCI., 258,. 664-684.
Yugoslavian group, 1973- Geological map of Sirjan (1 : 250000), Geological sevey of Iran (GSI).