نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• صدیقه امجدی ¹
• حمید علیزاده لاهیجانی ²
• محمد حسین محمودی قرائی ¹
• راضیه لک ³
• نیک مارینر ⁴

¹ گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

² پژوهشکده علوم غیر زیستی، پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی، تهران، ایران

³ دانشیار، پژوهشکده علوم زمین، سازمان زمین شناسی کشور

⁴ مرکز ملی تحقیقات علمی، دانشگاه فرانش-کنت، بسانسون، فرانسه

چکیده

اگرچه دومین سونامی مرگبار اقیانوس هند در ناحیه مکران رخداده است، با این وجود اطلاعات ما در زمینه تعداد رخدادهای سونامی‌ در طول هولوسن بسیار اندک می‌باشد. به منظور بازسازی محیط رسوبی و سونامی دیرینه مغزه‌های عمیق از بستر دریای عمان تهیه و مطالعه شده و همچنین بررسی عوامل موثر در جابجایی رسوبات بستر در اثر رخداد سونامی، از طریق تعیین پارامترهای رسوبشناسی، شناسایی پوسته روزنه‌داران، تغییر حساسیت مغناطیسی و بازسازی جریانات اقیانوسی صورت گرفته است. یافته‌های این مطالعه نشان داد که آثار جابجایی رسوبات بستر در طی زلزله‌های شدید در دوره‌های زمانی متفاوت و مکان‌های مختلف دریای عمان یکسان نیست. مطالعات محیط‌های دیرینه و بررسی تاریخی سونامی های رخ داده در دریای عمان نشان داد که حداقل پنج رانش زمین، در ابعاد گسترده در 2500 سال پیش رخ داده است. تعداد این رخدادها در هزار سال گذشته رشد چشمگیری داشته است. به استناد اطلاعات تاریخی ثبت شده حدود هفت زلزله بزرگ در این منطقه رخ داده است که نتایج این پژوهش هم شواهد آن را نشان می دهد. با توجه به گسترش شهرنشینی در سواحل جنوب شرقی ایران و افزایش تعداد زمین لرزه‌ها در ناحیه مکران اتخاذ برنامه‌های مدیریتی برای کاهش خسارات سونامی احتمالی لازم و ضروری می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

• رخدادهای لرزه‌ای
• سونامی
• روزنه داران
• ناحیه مکران
• هولوسن پایانی

موضوعات

• رسوب شناسی