مهران ادوای؛ رباب حاجیعلیاوغلی؛ محسن مؤذن
چکیده
منطقه مورد مطالعه در تقسیمبندیهای زمینساختی ایران در پهنه ساختاری ایران مرکزی جای گرفته است. سنگهای بازیک دگرگون شده و آمفیبولیتهای منسوب به پرکامبرین با گستردگی فراوان برونزد اصلی دگرگونیهای منطقه را تشکیل میدهند. انواع آمفیبولیتها بر پایه کانیهای دگرگونی شاخص عبارتند از اپیدوت- آمفیبولیت، آمفیبولیت معمولی، ...
بیشتر
منطقه مورد مطالعه در تقسیمبندیهای زمینساختی ایران در پهنه ساختاری ایران مرکزی جای گرفته است. سنگهای بازیک دگرگون شده و آمفیبولیتهای منسوب به پرکامبرین با گستردگی فراوان برونزد اصلی دگرگونیهای منطقه را تشکیل میدهند. انواع آمفیبولیتها بر پایه کانیهای دگرگونی شاخص عبارتند از اپیدوت- آمفیبولیت، آمفیبولیت معمولی، گارنت- آمفیبولیت و گارنت- کلینوپیروکسنآمفیبولیت. بافت این سنگها بیشتر گرانوبلاستیک و پورفیروبلاستیک است. در این پژوهش ترکیب شیمی کانیها در گارنت- کلینوپیروکسنآمفیبولیت بررسی قرار و دما و فشار دگرگونی سنگها تعیین شده است. بر پایه دادههای شیمی کانیها ترکیب آمفیبول از نوع پارگاسیت و هورنبلند و ترکیب کلینوپیروکسن از نوع دیوپسید است. کانیهای پلاژیوکلاز، غنی از تشکیلدهنده آنورتیت (An73.50-95.90) و با مقادیر کمتر آلبیت (Ab3.90-24.70) هستند. ترکیب گارنت به صورت Alm (%45.90-%59.10)، Prp (%5.6-%16.1)، Sps (%10.90-%23.50)، GAU (%13.20-%23.70) است. در ترکیب گارنت از مرکز به سوی حاشیه مقادیر منیزیم و آهن افزایش ولی مقادیر منگنز و کلسیم کاهش یافته است. دما و فشار بهدست آمده برای این سنگها به ترتیب حدود 650 تا 705 درجه سانتیگراد و 5/8 کیلوبار است. فشار دگرگونی به دست آمده منطبق با ژرفا حدود 25 کیلومتر و معادل با دگرگونی در شرایط پوسته زیرین است. دگرگونی دما و فشار متوسط ثبت شده در گارنت-کلینوپیروکسنآمفیبولیتها از نوع دگرگونی ناحیهای بارووین است. بر پایه مطالعات زمینشناسی و سنگشناسی در منطقه و مقایسه آن با سنگهای مشابه از سرزمینهای پرکامبرین در مناطق همجوار به نظر میرسد کهنترین فاز کوهزایی مؤثر در منطقه، کوهزایی پانآفریکن است که سبب دگرگونی و سخت شدن پوسته قارهای پرکامبرین شده است. سنگهای متابازیت و آمفیبولیت منسوب به پرکامبرین در طی این فاز تشکیل شدهاند. عملکرد فازهای کوهزایی آلپی در سنوزوییک در ارتباط با برخورد قارهای صفحه عربستان با خردهقاره ایران مرکزی سبب دگرگونی این سنگها در شرایط ترمودینامیکی دما و فشار متوسط در گستره رخساره آمفیبولیت بالایی (دگرگونی نو بارووین) شده است.