نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• افسانه ناصری اسفندقه ¹
• محمد رهگشای ²
• ساسان باقری ³

¹ گروه زمین شناسی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران.

² گروه زمین شناسی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

³ گروه زمین شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران

چکیده

کمربند افیولیتی حاجی‌آباد-اسفندقه-فاریاب به عنوان یکی از معروف‌ترین رخدادهای کرومیت‌دار در جنوب ایران می‌باشد. کمربند افیولیتی حاجی‌آباد-اسفندقه-فاریاب در سال‌های اخیر، کانون توجه بسیاری از زمین‌شناسان علاقمند به کمپلکس‌های افیولیتی و زمین‌شناسی اقتصادی بوده است. واحد اولترامافیک گلاشکرد شامل دونیت‌، هارزبورژیت‌های شدیداً سرپانتینیتی شده، لایه‌های کرومیتیت و ورلیت در کمپلکس افیولیتی فاریاب واقع در جنوب شرق سنندج-سیرجان به عنوان یکی از مناطق کرومیت‌دار کمربند افیولیتی حاجی‌آباد-اسفندقه-فاریاب یافت شده ‌است. سنگ‌های اولترامافیک و کرومیتیت‌های ناحیه گلاشکرد از 20 تا بیش از 50 درصد مدال کرومیت تشکیل شده‌اند. کرومیت‌های مطالعه شده دارای بافت‌های متغیر توده‌ای، نواری و پراکنده می‌باشند. ژئوشیمی سنگ‌های اولترامافیک گلاشکرد نشان می‌دهد که میانگین غنی-شدگی Cr# کرومیت در سنگ‌های سرپانتینیت (دونیت و هارزبورژیت) و ورلیت برابر 70-80 = 100Cr/(Cr + Al) × و در کرومیتیت‌ها نسبتا بالاتر است [81 = 100Cr/(Cr + Al) ×]. بر اساس ویژگی‌های سنگ‌شناسی و شیمی کانی، واحد اولترامافیک گلاشکرد بخش گوشته‌ای مرتبط با افیولیت می‌باشد که توسط یک مذاب بونینیتی همگن گسترده در بالای زون سوپراسابداکشن تولید شده و کرومیتیت‌های کروم بالا و پریدوتیت‌های مرتبط را تشکیل داده ‌است.

کلیدواژه‌ها

• کرومیتیت
• شیمی کروم اسپینل
• اولترامافیک فاریاب
• کمربند افیولیتی حاجی‌آباد-اسفندقه-فاریاب
• زون سنندج-سیرجان

موضوعات

• سنگ شناسی