نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• همتا رنجبر ¹
• عباس قادری ²
• حسین غلامعلیان ³
• واچیک هایراپطیان ⁴

¹ گروه زمین‌شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

² گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

³ دانشیار گروه زمین‌شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه هرمزگان، بندرعباس، ایران

⁴ گروه زمین‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان (خوراسگان)، اصفهان، ایران

چکیده

ردیف نهشته‌های آواری ـ کربناته دونین میانی تا کربنیفر زیرین در البرز خاوری با سازند خوش‌ییلاق مشخص می‌شوند. این سازند که بر روی توالی‌های آواری سرخ رنگ دونین قرار گرفته و توسط سنگ‌آهک‌های سازند مبارک پوشیده می‌شود، دست‌کم قابل تقسیم به سه عضو مختلف کربناته زیرین، آواری میانی و کربناته بالایی است. به دلیل غنای سنگواره‌ای در برش‌های چینه‌شناسی مختلف، سازند خوش‌ییلاق میزبان انواع گوناگونی از گروه‌های مختلف بی‌مهرگان، کنودونت‌ها، پالینومورف‌ها و بقایای ماهیان می‌باشد. در پژوهش حاضر، مجموعه‌ای از قطعات میکروسکپی ماهیان که از نهشته‌های کربناته سازند خوش‌ییلاق در برش میغان (شمال شهرستان شاهرود) به دست آمده‌اند، شناسایی و توصیف شده است. این مجموعه دربردارنده 14 تاکسای مختلف از ماهیان کندریکتین شامل Cladodoides cf. wildungensis، Ctenacanthiformis gen. et sp. indet، Dalmehodus turnerae، Deihim mansureae، Lissodus lusavorichi، Phoebodus aff. turnerae، Phoebodus fastigatus، Phoebodus gothicus gothicus، Phoebodus gothicus transistans، Roongodus phijani، Siberiodus mirabilis، Squatinactis glabrum، Stethacanthus resistens و Thrinacodus ferox و نمونه‌هایی از فلس و دندان ماهیان اکتینوپتریژین و اُسته‌ایکتین است که همگی نشانگر محیط کم‌ژرفای فلات قاره می‌باشند. کنودونت‌های همراه این مجموعه، سن فرازنین (زیست‌پهنه rhenana) تا تورنزین پیشین (زیست‌پهنه duplicata) را برای توالی‌های دربردارنده این ریزمهره‌داران نشان می‌دهد.

کلیدواژه‌ها

• ماهیان غضروفی
• دونین میانی ـ پسین
• کربنیفر پیشین
• البرز خاوری
• میغان

موضوعات

• چینه شناسی و فسیل شناسی