نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترا، گروه زمین‌شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

2 استاد، گروه زمین‌شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

3 استادیار، گروه زمین‌شناسی، دانشکده علوم طبیعی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

4 کارشناسی ارشد، شرکت ملی مناطق نفت‌خیز جنوب، اهواز، ایران

چکیده

تفکیک گونه‌های سنگی با روش‌های مختلف یکی از مفیدترین مطالعات به منظور تحلیل کیفیت مخزنی و گاهی زون‌بندی یک مخزن است. به دلیل ارتباط مؤثر بین ویژگی‌های زمین‌شناسی و پتروفیزیکی در هر واحد جریانی هیدرولیکی (Hydraulic Flow unit) شناخت چگونگی توزیع واحدهای جریانی در یک مخزن می‌تواند در تفکیک مخزن به واحدهای متنوع با شرایط مخزنی متفاوت مفید باشد. در این مطالعه با استفاده از روش نشانگر زون جریانی (Flow Zone Indicator) شش واحد جریانی بر اساس داده‌های تخلخل و تراوایی در دو چاه A و Bمخزن بنگستان در میدان منصوری تعیین شده است. مهم‌ترین پارامترهای آماری داده‌های تخلخل و تراوایی برای هر کدام از واحدهای جریانی (HFU) نشان می‌دهد، HFU3، HFU1 بهترین و HFU5، HFU6 بدترین کیفیت مخزنی را دارند. به منظور ارزیابی مطالعه واحدهای جریانی، با مقایسه روش‌های خوشه‌بندی سلسله مراتبی (Hierarchical Clustering) و روش k-means با استفاده از روش اعتبارسنجی silhouette روش خوشه‌بندی سلسله مراتبی به عنوان روش بهینه انتخاب شد و داده‌های تخلخل و تراوایی هر دو چاه در شش خوشه (Rock Type) قرار گرفتند. مقایسه گونه‌های سنگی تعیین شده به روش خوشه‌بندی سلسله مراتبی با واحدهای جریانی و نیز رخساره‌های میکروسکوپی مخزن نتایج قابل قبول هر دو روش را برای تعیین گونه‌های سنگی نشان می‌دهد. 

کلیدواژه‌ها