نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی‌ارشد، پژوهشکده علوم‌زمین، سازمان زمین‌‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور، تهران، ایران

2 دانشیار، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اسلامشهر؛ پژوهشکده علوم زمین، سازمان زمین‌ شناسی و اکتشافات معدنی کشور، تهران، ایران

3 کارشناسی‌ارشد، سازمان زمین‌ شناسی و اکتشافات معدنی کشور، تهران، ایران

4 دکترا، سازمان زمین‌ شناسی و اکتشافات معدنی کشور، تهران، ایران

چکیده

سیل‌ها و دایک‌های تزریق شده به درون سنگ‌های آهکی کرتاسه پسین، در امتداد شفارود، بر پایه  ویژگی‌های بافتی و کانی‌شناسی به چهار گروه میکرو الیوین گابرو، میکروگابرو، میکروگابرو - دیوریت و دیاباز تقسیم شده‌اند. کانی‌های اصلی این سنگ‌ها الیوین، کلینوپیروکسن، آمفیبول و پلاژیوکلاز است. بررسی نمودارهای عنکبوتی نشان می‌دهد که احتمالا منشأ ماگمای مافیک اولیه میکروگابروها از بخش گوشته‌ای با منشأ سست‌کره‌ای (استنوسفری) و ویژگی OIB بوده است، اما پس از صعود و عبور از پوسته قاره‌ای بالایی دچار آلودگی و تغییر شده است. در نتیجه، کاهیدگی Nb و غنی‌شدگی عنصرهای Pb،Th ,Cs ,Rb, U دیده می‌شود. بررسی نمودارهای جدا کننده محیط زمین‌ساختی نشان می‌دهد که نمونه‌های میکروگابرو منشأ سست‌کره‌ای و درون صفحه‌ای با ماهیت آلکالن دارند که در اثر کشش به پوسته قاره‌ای بالایی رسیده‌اند و در اثر پدیده AFC، به صورت کنونی کالکو آلکالن تغییر یافته‌اند. وجود آنکلاو با ترکیب هیالو آندزیت بازالتی در نمونه دیاباز به سن کرتاسه پسین و مشابهت سنگ‌نگاری با آذرآواری‌های (پیروکلاست) منطقه مورد مطالعه (توف‌هایی با ترکیب آندزیتی تا آندزیتی بازالتی)، به سن پالئوسن نشان می‌دهد که این دیابازها از سنگ‌های آتشفشانی منطقه جوان‌تر هستند.

کلیدواژه‌ها