نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، گروه زمین‌شناسی، دانشکده علوم‌پایه، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اسلامشهر، تهران، ایران

2 کارشناسی ارشد، گروه زمین‌شناسی، دانشکده علوم‌پایه، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اسلامشهر، تهران، ایران

چکیده

منطقه مورد مطالعه شامل بخشی از نوار شمالی ساحل خلیج‌فارس است که مسافتی در حدود 650 کیلومتر را دربرمی‌گیرد. خلیج فارس که دریایی حاشیه‌ای، نیمه بسته، کم ژرفا با آب گرم و شور است، جریان آبی چرخشی دارد که در اثر اتلاف شدید آب از طریق تبخیر ایجاد شده و در سوی عکس عقربه‌های ساعت در طول سواحل ایران پیش می‌رود. ویژگی‌های بوم‌شناختی خلیج فارس جامعه ریززیای ویژه‌ای را ایجاد کرده که در این پژوهش روزن‌داران هیالین بررسی شده‌اند. همزمان با نمونه‌برداری از رسوبات ساحلی، ویژگی‌های فیزیکوشیمیایی آب نیز سنجیده و مشخص شد عامل فیزیکوشیمیایی مؤثر بر توسعه روزن‌داران، میزان اکسیژن محلول در آب است که فراوانی و تنوع آنها را کنترل می‌کند. به طور کلی در بررسی‌های مربوط به روزن‌داران، 29 جنس و 35 گونه شناسایی شدند که بیشترین فراوانی مربوط به روزن‌داران دارای پوسته آهک هیالین است. نسبت جامعه زنده (بیوسنوز) به جامعه غیرزنده (تافوسنوز) روزن‌داران ایستگاه‌های پژوهش شده ارتباط مستقیمی با میزان آلاینده‌های محیطی دارند. به گونه‌ای که هر چه میزان آلودگی‌ها افزایش یابد از شمار و تنوع جامعه بیوسنوز موجودات کاسته شده و به تعداد جامعه تافوسنوز افزوده می‌شود. عامل تعیین کننده مهم دیگردر فراوانی روزن‌داران، ویژگی‌های رسوبی بستر است. چنانچه در بسترهای دانه‌ریز فراوانی جوامع بیوسنوز و تافوسنوز بیشتر است ولی در صورت نبود و یا کم بودن آلاینده‌ها، در بسترهای دانه ریز (سیلتی – گلی)  فراوانی صدف‌های دارای پروتوپلاسم به مراتب بیشتر از دیگر مناطق است.

کلیدواژه‌ها