نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکترا، گروه زمین‌شناسی، واحد علوم و تحقیقات تهران، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

2 استاد، دانشکده زمین‌شناسی، پردیس علوم، دانشگاه تهران، تهران، ایران

3 دانشیار، پژوهشکده اکتشاف و تولید، پژوهشگاه صنعت نفت، تهران، ایران

4 استاد، گروه زمین‌شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

5 دانشیار، گروه زمین‌شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

چکیده

سازند فهلیان یکی از سازندهای گروه خامی با سن نئوکومین، میزبان ذخایر هیدروکربوری مهمی در ایران است و در میادین نفتی دشت آبادان اهمیت ویژه‌ای دارد. ستبرای این سازند در چاه‌های مطالعه شده به‌طور میانگین 440 متر و فصل مشترک زیرین آن با آهک‌های رسی سازند گرو تدریجی است و در رأس با آهک‌های رسی و مارن‌های سازند گدوان  پوشیده می‌شود. مطالعه مقاطع نازک تهیه شده از کنده‌ها و مغزه‌های حفاری و تطابق آنها با رخساره‌های الکتریکی به شناسایی 12 ریزرخساره و 2 لیتوفاسیس انجامیده است. محیط رسوبی سازند فهلیان از دو بخش کربناته و مخلوط کربناته- آواری تشکیل می‌شود. بخش پایینی سازند فهلیان در یک رمپ کربناته و بخش بالایی آن در محیط مخلوط کربناته- تخریبی نهشته شده است. برای مشخص کردن رخساره‌های الکتریکی، گروه‌های سنگی با روش MRGC مدل‌سازی شده‌اند. بهترین تطابق میان ریزرخساره‌های و رخساره‌های الکتریکی در مدل 12 خوشه‌ای (در روش MRGC)  ایجاد شده است. از نتایج این گونه دریافت می‌شود که گروه‌های سنگی نامتجانس‌ در سنگ‌نگاری مانند محیط مخلوط کربناته- آواری می‌توانند رخساره‌های الکتریکی قابل قبولی ارایه دهند. همچنین در گروه‌های سنگی متجانس مانند محیط رمپ کربناته رخساره‌های الکتریکی نمی‌توانند ریزرخساره‌های مدنظر زمین‌شناسی را کاملاً تشخیص دهند. بر پایه مطالعات سنگ‌نگاری و رخساره‌های الکتریکی، سازند فهلیان از دید چینه‌شناسی سکانسی شامل 3 سکانس رده سه با مرز نوع دوم است که انتهای سکانس سوم در بخش مخلوط کربناته- تخریبی با مرز سکانسی نوع یک به سازند گدوان ختم می‌شود.

کلیدواژه‌ها